Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een hedendaagse identiteit voor de katholieke basisschool.

Presentatie over: "Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een hedendaagse identiteit voor de katholieke basisschool."— Transcript van de presentatie:

1 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een hedendaagse identiteit voor de katholieke basisschool Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst Godsdienstinspectie Bisdom Gent Vrijdag 19 maart 2004, 9.30-11 uur Houffalize, België Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Godgeleerdheid Centrum Academische Lerarenopleiding Prof. Dr. Didier Pollefeyt Katholieke Universiteit Leuven

2 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Structuur Bouwstenen voor een hedendaagse katholieke cultuur voor het basisonderwijs? Deel 1: Het kind in de wereld van Bob de Bouwer Een kritiek op de huidige onderwijswereld Deel 2: Het kind in de wereld van Schindler’s List Een joods-christelijke visie op onderwijs Deel 3: De wereld van James Ensor Hoe de christelijke visie op onderwijs communiceren? Deel 4: De wereld van Marc Chagall Naar een concept van katholieke school Deel 5: Het kind in de wereld van Dickee Terug naar het kind: ver de relatie tussen opvoeder en opvoedeling

3 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Deel I  De held van vele kleuters: de vriendelijke Bob de Bouwer Die bouwt Die altijd druk bezig is Die dingen in elkaar aan het steken is Die leeft in vrede en harmonie met de hele omgeving

4 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De wereld van Bob de Bouwer: levensbeschouwelijk niet neutraal  De wereld van Bob de Bouwer = activistisch universum met korte termijn uitdagingen en doelen: Een wereld zonder problemen, of beter een wereld zonder problemen waar geen oplossing voor zou kunnen gevonden worden Oplossingen zijn altijd technisch, werken steeds en iedereen werkt hard mee om de oplossing te realiseren Op het moment dat het probleem zich aandient, dient zich ook de oplossing aan: één vloeiende en ononderbroken beweging  Maakbaarheidsideaal (geloof in een maakbare wereld) Centrale vraag: “Kunnen wij het maken?” Centraal antwoord: “Nou en of!” Geen waarom?-vragen, maar enkel hoe?-vragen met een bevredigend antwoord; nooit: “Willen wij het maken?”, “Is het een goed idee om dit (zo) te maken?”

5 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De wereld van Bob de Bouwer Een ‘futuristische’ wereld  Bouwen aan de droomwereld van morgen volgens een vooropgezet plan  Het systeem werkt perfect en vlot  Iedereen werkt samen om verbetering en vooruitgang te brengen  Een wereld zonder mislukkingen  Een wereld zonder slechteriken  Een wereld zonder stakingen, zonder sociale onvrede, zonder faillissementen, zonder werkloosheid  Een wereld zonder lastige vragen of vervelende denkers die we gegeven werkelijkheid komen problematiseren  De wereld is eenduidig, voorhanden, en voor zichzelf sprekend  Een wereld zonder verschil

6 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De wereld van Bob de Bouwer Realisatie van het moderne gelijkheidsideaal  Iedereen spreekt dezelfde taal en alle personen zijn gelijk: even intelligent, even welgesteld, even aardig, even bereidwillig, niemand draagt hoofddoeken of andere ‘opzichtige’ religieuze symbolen, er is geen verschil tussen werkdagen en feestdagen  Niemand gaat in deze wereld dood  Het onderscheid tussen mens en machine verdwijnt, machines krijgen evenveel persoonlijkheid als mensen of zijn het de mensen die evenveel persoonlijkheid krijgen als de machines?  De wereld als één groot technisch probleem, dat met de kwaliteiten van de ingenieur en de bouwvakker en de goede wil van iedereen kan opgelost worden en dan is iedereen gelukkig  Gabriel Marcel: onderscheid tussen ‘probleem’ en ‘mysterie’

7 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De wereld van Bob de Bouwer Opvoeden is altijd een levensbeschouwing meegeven Egalisering van de mens-mens en mens-machine relaties  Relatie tussen de vrienden van Bob de Bouwer wordt gekenmerkt door abstracte afstandelijkheid: iedereen staat even ver of even dicht van elkaar (mens-mens, mens-dier, mens- machine)  Er is geen geografische gesitueerdheid, geen seksuele identiteit, geen duidelijke man-vrouw-verhoudingen, er is geen gezinsleven, er is geen verwortelde identiteit (taal, cultuur, land, traditie, religie, verhalen, etc.)

8 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De pedagogie van Bob de Bouwer Tendens in de huidige onderwijspolitiek = Inrichten van het onderwijs volgens de levensfilosofie van Bob de Bouwer ‘neutraal’, technisch, afstandelijk, futuristisch, gepland, administrative harassement, wegwissen van het verschil = opleggen van een welbepaalde levensbeschouwing

9 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De pedagogie van Bob de Bouwer  Onderwijs als socialiserend gebeuren: leerlingen maken tot perfecte Bob de Bouwers, die geen moeilijke vragen stellen, maar handelen, doen, bouwen (nadruk op presteren): futuristisch project  Geen uitdaging om de eigen lichamelijkheid, de eigen gesitueerdheid, de eigen levensbeschouwing binnen te brengen in de opvoeding: neutraliteit als ideaal  Vakken ontlenen hun bestaansrecht aan hun bijdrage aan deze technische wereld: in welke mate dragen ze bij tot het klaarstomen van kinderen als producenten en consumenten van een moderne markteconomie (bijv.: ‘verkeerslessen’)

10 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De pedagogie van Bob de Bouwer Onderwijs als socialisatie = onderwijs in handen van de dominante politieke, economische en culturele krachten In welke mate is de pedagogiek van Bob de Bouwer verzoenbaar met een katholiek opvoedingsproject? Pedagogiek van Bob de Bouwer is op zich geen probleem, maar wel wanneer de opvoedingsvisie daartoe gereduceerd wordt Onderwijs als instrument om het denken en handelen van kinderen in overeenstemming te brengen met het denken en handelen van de dominante krachten in de samenleving Functionalisering van het onderwijs: pedagogiek van Bob de Bouwer als het enig ware perspectief op de werkelijkheid tenkoste van ded autonomie van het eigen opvoedingsproject

11 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een eigen levensbeschouwelijke visie De pedagogiek van Bob de Bouwer is niet neutraal, maar een poging om een bepaalde visie op onderwijs op te leggen Er bestaat geen neutrale pedagogiek, en dat is geen drama, maar een kans Christelijk opvoedingsproject:  Kinderen zijn meer dan human resources die naar believen kunnen voorbereid worden op de economische markt  Kinderen zijn geen ruw materiaal dat gevormd moet worden naargelang de marktvraag  Kinderen zijn geen dingen die gebouwd moeten worden voor het gebruik dat door anderen gedefinieerd wordt  Niet alles moet zonder meer aansluiting vinden bij de samenleving, want niet alles in de samenleving is schoon, goed en waar.

12 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een christelijk opvoedingsproject  Katholiek onderwijs is leerlinggecentreerd en utopisch, niet product-gecentreerd en futuristisch  Eindproduct is geen perfect gesocialiseerde leerling, maar een leerling die in staat is om positief en met een open geest alles en iedereen te bevragen vanuit een diepe zin voor humaniteit en een verbondenheid met oude en nieuwe verhalen die alternatieve werelden kunnen openen die de toekomst een utopische oriëntatie kunnen verlenen (het beloofde land, Rijk Gods)

13 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een eigentijds katholiek opvoedingsproject Hedendaagse filosofie: Alle kennis is beperkte kennis (onthult en verhult): ‘Iedereen kan iets, niemand kan alles’ We zien de wereld maar vanuit ons eigen venster, nooit de wereld op zich We zijn ons vaak niet bewust van andere vensters op de wereld, we zien niet wat buiten ons eigen venster valt Onderwijs als … het ‘wonder wijzen’, als openen van nieuwe vensters op de wereld voor kinderen … als de vraag doen stellen naar wat niet gezien wordt, naar wie de ander is die buiten spel blijft, naar het Onzichtbare

14 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een katholiek opvoedingsproject  Onderwijstechnocratie: slechts één verhaal is dominant, namelijk het verhaal van de middel-doelrationaliteit en de markeconomie  Dit verhaal wordt als neutraal voorgesteld en laat geen plaats voor andere verhalen (hoofddoeken versus coca-cola- automaten)  De huidige onderwijstechnocratie is vaak anti-pluralistisch ook al wordt pluralisme erg hoog in het vaandel gevoerd (‘dag van de verscheidenheid’)  Katholiek onderwijs als openen van meerdere perspectieven op de werkelijkheid

15 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een eigentijds katholiek onderwijsproject  Onderwijs als Learning to know Learning to do Learning to live together Learning to be  Centraal is niet de socialisatie maar de menswording van kinderen naar het voorbeeld van een God die mens geworden is in Jezus  Onderwijs als een zoektocht naar het ware, schone en goede  Leerlingen de vraag laten stellen aan Bob de Bouwer: ‘Is dit de samenleving waaraan wij willen bouwen? Kan het niet anders?’

16 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Deel II: welk mensbeeld? Voorwaarde: een heel specifiek mensbeeld eigen aan de joods-christelijke traditie  Niet: kind als een wezen dat helemaal bepaald wordt door het systeem, door biologische, psychologische, pedagogische en sociologische krachten  Wel: kind als een wezen dat radicaal onbepaald is, als heenwijzing naar iets heel anders, als totale openheid, als iets heiligs dat onvoorwaardelijk respect en waardering verdient en dat ook voor anderen moet leren opbrengen HET KIND ALS EMINENT BEELD VAN GOD

17 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Het kind in de wereld van Schindler’s List  De mens als een wezen dat altijd in staat is om de gesloten orde van de werkelijkheid open te breken  De mens als vermogen om levensbeschouwelijke vragen te stellen naar het goede, ware en schone  De mens als een wezen dat geraakt kan worden door het ultieme ILLUSTRATIE Filmfragment Schindler’s List

18 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Het kind in Schindler’s List Inleiding op het filmfragment Schindler’s List  Zwart-wit film over de holocaust door Steven Spielberg, 1993 (8 oscars)  Holocaust of uitroeiing van het joodse volk in het hart van onze moderne, Europese beschaving Hoogtepunt van het onvermogen/onwil om om te gaan met het verschil  Verhaal van Oskar Schindler: een industrieel die in het nazisme gebruik maakte van joodse werkkrachten om zijn ijzerfabriek te laten draaien Hoogtepunt van de moderne instrumentalisering van de mens  Verhaal van een bekering: tegen het systeem in neemt Schindler het na zijn bekering op voor de joodse slachtoffers  Verhaal waarin het joods-christelijk gedachtengoed oplicht tegen de achtergrond van het meest onmenselijke kwaad

19 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Het kind in Schindler’s List  Oskar als de keurige en vriendelijke industrieel wiens zaken succesvol draaien volgens de logica van de wereld  Beeld van de kinderen spelend in de sneeuw: idyllisch maar ook beeld van de erfzonde  De bekering van Oskar Schindler  De oneindigheid van de menselijke verantwoordelijkheid

20 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Het kind in Schindler’s List Mensbeeld van het ‘rode jasje’: “Sensorium voor het transcendente”  De mens als raakbaarheid door de andere  De mens als verbondenheid met het goede  De mens als bekeerbaar  De mens als in staat om het systeem in vraag te stellen  De mens als in staat om door het absolute aangesproken te worden  De mens (het kind) als drager van onvervreemdbare rechten

21 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Het kind in Schindler’s List  De mens als bezitter van een ruimte waarin het andere kan binnenbreken  De mens als een open wezen, raakbaar door het rode jasje  De mens als hermeneutisch wezen en het kwaad als de openheid in de mens verloren gaat  De mens als een wezen die ‘waarom?’ vragen kan stellen en niet alleen maar ‘wat?’ en ‘hoe?’-vragen

22 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven

23 Het kind in Schindler’s List Waar was God in Auschwitz?  Waar was God in Auschwitz? Of eerder: Waar was de mens in Auschwitz?  Nazisme: God gemaakt naar het beeld van de (Arische) mens? Joods-christelijke traditie: de mens gemaakt naar het beeld van God  De mens als ruimte waarin het licht van God kan binnenvallen Deze ruimte kan in de mens verloren gaan (in daders) Deze ruimte kan in de mens vernietigd worden (in slachtoffers) Deze ruimte kan anders ingevuld worden (pluralisme)

24 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een christelijk opvoedingsproject Katholiek onderwijs kiest radicaal voor elk kind als een uniek en onherleidbaar beeld van God Katholiek onderwijs is onderwijs met een hart voor rode en anderskleurige jasjes: Iedereen gezien!? Katholiek onderwijs wil elk kind in zich de ruimte laten ontdekken om het andere dan zichzelf te ontdekken Katholiek onderwijs wil in elk kind de ruimte vrijwaren waarin het licht van God kan binnenvallen Katholiek onderwijs reikt daartoe het verhaal van Jezus van Nazareth en een christelijke traditie aan waardoor de menselijke openheid religieus kan beleefd worden Katholiek onderwijs is niet exclusief: het aanvaardt dat er verschillende levensbeschouwelijke antwoorden zijn om met de hermeneutische ruimte om te gaan maar leeft zelf vanuit een voorkeursoptie voor het christelijk verhaal Katholiek onderwijs is daarom ‘pluralistisch’: niet zwart-wit of grijs, maar veelkleurig: het is niet per se nodig dat de andere mijn geloof onderschrijft, om in de andere het beeld van God te erkennen

25 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Deel III Hoe het christelijk mensbeeld communiceren in een pluralistische wereld? De wereld van James Ensor

26 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Hoe het christelijk geloof communiceren? Christendom Cultuur Christendom=cultuur 2010 1990 1970 1950 deductie correlatie inductie inductie én deductie hermeneutiek Proposer la foiCreatieve uitwisseling

27 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Geloofscommunicatie tussen christendom en cultuur 1.Correlatie: vertrekken van een menselijke ervaring en uitkomen bij het christelijk geloof (inductief) 2.Crisis van de huidige geloofscommunicatie als crisis van het correlatieparadigma 1. Reductie van het mysterie van het geloof tot wat begrijpbaar is vanuit menselijke ervaringen 2. Forceren en recupereren van de menselijke ervaring 3. Voorspelbaarheid van de uitkomst 4. Correlatieparadigma als laatste uitdrukking van het cultuurchristendom 5. Doorsteek van leven naar geloof is niet evident, maar vraagt een geloofssprong en is een genade van Godswege 6. Ontkennen, minimaliseren, negeren van interne en externe pluraliteit

28 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Drie alternatieven 1. Inductieve geloofscommunicatie (‘creatieve uitwisseling’): + grote inbreng van de deelnemers + centraal plaatsen van levenservaringen -onderlinge bevestiging van elkaars persoonlijke ervaringen riskeert in veel scholen doel op zichzelf te worden -kennisdimensie van het geloof wordt naar de achtergrond verdrongen -radicaliteit van de christelijke boodschap afgezwakt -marginalisering van de liturgie in de school -de katholiek opvoedingsproject verliest haar eigen identiteit en daagt mensen niet verder uit in hun geloofsbeleving (‘de zone van de naaste ontwikkeling’)

29 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Drie alternatieven 2. Deductieve geloofscommunicatie: spreken over en vanuit het geloof (proposer la foi): overbrengen van de traditie (geloofswaarheden) + antwoord op de hedendaagse geloofsonwetendheid + tegengewicht tegen relativisme (‘ieder stelt zijn eigen geloof samen’) + in een plurale wereld moeten christenen zeggen waarvoor ze staan - band met de levenservaringen van mensen niet geëxpliciteerd - zal slechts een minderheid van mensen aanspreken - haalbaarheid met een leerkrachtenteam dat het correlatieparadigma verkiest?

30 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Drie alternatieven 3. Hermeneutische geloofscommunicatie = in de geloofscommunicatie levensvragen van mensen doen oplichten, thematiseren en confronteren met christelijke traditie-inhouden, waarbij openheid bestaat en gestimuleerd wordt voor het ontdekken van vele, complexe en steeds nieuwe kruisverbanden, correlaties en spanningen tussen dagelijks leven en christelijke tradities =boeiende en openbarende geloofscommunicatie

31 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven James Ensor

32 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven James Ensor

33 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Deel IV Katholieke identiteit van de lagere school: drie bouwstenen: Universaliteit: algemeen-menselijk Particulariteit: eigen voor christenen Uniciteit: uniek voor christenen te onderscheiden, niet te scheiden

34 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven De wereld van Marc Chagall

35 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Katholieke identiteit Universele dimensie of betekenislaag in het christendom:  Christenen zijn in de eerste plaats mensen onder de mensen  Christenen delen in het humanum, in universele waarden en normen  Christenen hanteren kwaliteitscriteria en humaniteitscriteria  Werken aan een humane school is ook werken aan een christelijke school  Bijbels voorkeurverhaal: scheppingsverhaal (Genesis) en bevrijding en gebod (Exodus)  School als oefenplaats van menswording (diaconie) Merk op:  veel wat nu ‘algemeen-menselijk’ is, is van christelijke oorsprong  specificiteit gelegen op het niveau van de christelijke intentie en de motivatie Gevaar: Reductie van katholieke school tot humanistische school Identiteitsverlies Christus niet alleen in de wereld, maar soms ook tegendraads, tegen de wereld

36 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Katholieke basisschool Particuliere dimensie of betekenislaag van het christendom:  Christendom heeft eigen, particuliere geschapenheid van de werkelijkheid bestaan van een onzichtbare werkelijkheid verhalen (bijvoorbeeld: Barmhartige Samaritaan) waarden en normen (bijvoorbeeld: vergeving)  Voorkeursverhaal: incarnatie (geboorte van Jezus)  Plicht tot communicatie (hermeneutiek in gesprek met traditie)  Positief: identiteitsbevorderend en intern christelijk pluralisme (bijv.: sdb versus sj)  Gevaar: wegverklaren in universele termen of verheven tot onbegrijpelijke mysteries

37 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Katholieke basisschool Unieke dimensie van het christendom:  Niet zonder meer ‘vertaalbare’ elementen in de christelijke identiteit, die zelfs aanstootgevend zijn voor de wereld, bijvoorbeeld: God als een persoon (Vader, Abba) Zaligsprekingen Liturgie en sacramenten Kruis als verlossing Vijandsliefde Verrijzenis van geest en lichaam  Voorkeursverhaal: verrijzenis van Jezus  Verschil vanuit het geloof  Gevaar: zichzelf opsluiten in de eigen identiteit  Gevaar: niet respecteren van het arcanum

38 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Katholieke identiteit van de basisschool Drie bouwstenen van identiteit: Nood aan differentiatie (eenheid in verscheidenheid) Identiteit is niet enkel gelegen in de uniciteit A. UNIVERSALITEIT (Schepping en bevrijding) B. PARTICULARITEIT (Incarnatie) C. UNICITEIT (Schepping en verlossing) Nood aan een combinatie, verschillende combinaties mogelijk, kritisch minimum vereist

39 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Katholieke basisschool A. B. C. A. B. C. A. B. C. Waardenopvoeding in gelovig perspectief Recontextualiserende katholieke basisschool Reconfessionaliserende katholieke basisschool

40 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Deel V: Geloofscommunicatie in beeld De wereld van Francis Bernard Dickee Francis Bernard Dickee, Out of Reach, Daughters of Eve, Bridgeman Art Library, Londen

41 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Geloofscommunicatie in beeld? Tussen geven en ontvangen Met het beeld (correlatie):  geloofscommuncatie start in het gezin, gezinnen moeten ondersteund worden vanuit parochie en school  geven, aangepast aan de ontwikkeling en de plaats waar het kind staat, persoonsgericht, inspelend op het verlangen van het kind  activerend leren, uitnodiging om zich uit te strekken, om te groeien  centrale plaats van de relatie in de christelijke geloofsopvoeding  buigzame takken als beeld voor de (re)contextualiseerbaarheid van het geloof  leerkracht als bemiddelaar tussen hemel en aarde, tussen dagelijks leven (pop) en de onderbreking door het geloof  geloofscommunicatie als leunen op de tafel of steunen op de traditie en de kerkgemeenschap (tegen burn-out)  geloofscommunicatie als verbonden met het breken en het delen van het brood (eucharistie)

42 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Geloofscommunicatie in beeld? Tussen geven en ontvangen Tegen het beeld (verder dan correlatie):  In de geloofscommunicatie ontvangt het kind niet enkel, het geeft ook. De leerkracht ontvangt niet alleen vanwege de traditie, maar ook vanwege het kind zelf.  Moeder-kind relatie is niet het enige beeld voor geloofscommunicatie: De afwezige vader Belang van parochie en godsdienstonderwijs op school  De vruchten zijn af, de appel kan niet meer groeien in de handen van het kind  Uitdaging dat vandaag vele bomen kinderen met hun vruchten bekoren  De leerkracht/directeur als ‘dochter van Eva’: de zondeval van de geloofscommunicatie: het gevaar van het maakbaarheidsgeloof (‘onderwijs als het kneden van kinderen’)  Maria als de ‘nieuwe Eva’ ‘vol van genade’: belang van mariale dimensie van de geloofsuitbouw (het belang van de genade in de geloofscommunicatie)

43 Colloquium Iedereen Gezien?! op 19 maart 2004 te Houffalize door Didier Pollefeyt, K.U. Leuven Naar een hedendaagse identiteit voor de katholieke basisschool Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst Godsdienstinspectie Bisdom Gent Vrijdag 19 maart 2004, 9.30-11 uur Houffalize, België Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Godgeleerdheid Centrum Academische Lerarenopleiding Prof. Dr. Didier Pollefeyt Katholieke Universiteit Leuven