klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied

Presentatie over: "klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied"— Transcript van de presentatie:

1 klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied
Bisfosfonaten: klinische bevindingen in het maxillofaciaal gebied L. Renier M. Cos, J. Van de Perre, G. Van Hemelen, J. Defrancq, N. Nadjmi, F. Noorman van der Dussen, B. Vanassche, H. Vercruysse H.- Hartziekenhuis, Lier 1

2 Inleiding: pathologie met botafbraak
Tumoren met botmetastasen: - borstca / longca / prostaatca Bottumoren: - multiple myeloma Botpathologie: - Ziekte van Paget Osteoporose

3 Pathologie met botafbraak

4 Pathologie met botafbraak
OPLOSSING: Bisfosfonaten blokkage botafbraak anti-angiogenetisch effect osteoclast osteoblast BLOKKAGE BOTAANMAAK VERMINDERDE BEVLOEIING

5 Pathologie met botafbraak
OPLOSSING: Bisfosfonaten x 10 ! BLOKKAGE BOTAANMAAK VERMINDERDE BEVLOEIING

6 Botnecrose Blootliggend bot Geen helingstendens Infectie Sekwesters
Cutane fistels Pathologische fractuur De entiteit van osteonecrose is eigenlijk identiek qua klinisch beeld, of we nu spreken van een osteoradionecrose, een osteochemonecrose (geinduceerd door de bisfosfonateen) of zelfs het beeld van een osteomyelitis. Klassiek is er een probleem van blootliggend bot die geen enkele neiging vertoont tot een spontane genezing. Klassiek begint dit bot te sekwestreren en treedt er een secundaire infectie op met evacuatie van pus. Heel vaak is er een voorafgaande ingreep op het kaakbot, klassiek een tandextractie. In de ergste gevallen treden er problemen op van cutane fistels naar de hals en eventuele pathologische fractuur.

7 Definitie BRONJ (bisphosphonate-related-osteonecrosis of the jaw)
inname van bisfosfonaten (heden of verleden) > 8 weken blootliggend bot geen voorgeschiedenis van radiotherapie

8 Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren:
kracht van de bisfosfonaten duur van therapie

9 Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren:
kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risico factoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori

10 Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren:
kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risicofactoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori frequentie BRONJ: 2/3 frequentie BRONJ: 2/3 frequentie BRONJ: 2/3

11 Risicofactoren Medicatie gerelateerde risicofactoren:
kracht van de bisfosfonaten duur van therapie Lokale risicofactoren: dentoalveolaire chirurgie extractie plaatsen van een implantaat periapical chirurgie parodontale chirurgie, beenderige letsels anatomie mandibula: - linguale tori - mylohyoide aanhechting maxilla: - palatale tori frequentie BRONJ: 2/3

12 Kracht van het Bisfosfonaat

13 Kracht van het Bisfosfonaat

14 Kracht van het Bisfosfonaat
3. Kracht van het Bisfosfonaat Frequentie BRONJ biologische beschikbaarheid 2. 1. 4% 0,5 – 2 % 96% 100 %

15 Guidelines (Preventie)
Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

16 Guidelines (Preventie)
Patiënt 1: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

17 Guidelines (Preventie)
Patient 1: voor het opstarten van de bisfosfonaten Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

18 Guidelines (Preventie)
Patient 1: voor het opstarten van de bisfosfonaten Tandheelkundig onderzoek + behandeling: Extracties van elementen met slechte prognose Parodontale sanering Conserverende zorgen Wegnemen drukplaatsen (lingual flanges) Optimaliseren mondhygiëne/sensibiliseren Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT TIMING: ideaal 2 – 3 weken voor start MAAR in feite: 3 jaar window faze voor PO

19 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

20 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

21 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

22 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: For individuals who have taken an oral bisphosphonate for less than three years and have no clinical risk factors, no alteration or delay in the planned surgery is necessary. This includes any and all procedures common to oral and maxillofacial surgeons, periodontists and other dental providers. Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

23 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én minder dan 3 jaar: UITZONDERING: inname van corticosteroïden For individuals who have taken an oral bisphosphonate for less than three years and have no clinical risk factors, no alteration or delay in the planned surgery is necessary. This includes any and all procedures common to oral and maxillofacial surgeons, periodontists and other dental providers. Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

24 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

25 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

26 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Serum CTX Maat voor bot turn-over (osteoclast resorptie) Correlatie met gunstige prognose (spontane restitutio, restitutio na chirugie, kleiner worden van de letsels)

27 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Serum CTX

28 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

29 Guidelines (Preventie)
Patiënt 2: tijdens inname van de bisfosfonaten (PO) Oraal én meer dan 3 jaar Oraal in combinatie met corticosteroïden bepaling van CTX ! ‘Drug holiday’: 3 maanden – electieve heelkunde - opvolging Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

30 Guidelines (Preventie)
Patiënt 3: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

31 Guidelines (Preventie)
Patiënt 3: tijdens inname van de bisfosfonaten (IV) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

32 Guidelines (Preventie)
Patiënt 3: tijdens inname van de bisfosfonaten (IV) Optimaliseren mondhygiëne Botchirurgie vermijden Niet te restoreren elementen: kroon verwijderen, endo’s op wortelkanalen Implantaten zijn gecontraïndiceerd Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

33 Guidelines (Preventie)
Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

34 Guidelines (Behandeling)

35 Doelstelling van de behandeling:
Guidelines (Behandeling) Patiënt met BRONJ (Per Os) Doelstelling van de behandeling: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

36 Doelstelling van de behandeling:
Guidelines (Behandeling) Patiënt met BRONJ (Per Os) Doelstelling van de behandeling: Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT Pijn elimentatie Infectie controle Progressie verminderen

37 Guidelines (Behandeling)
Stadium 1 KLINIEK Blootliggend bot Asymptomatisch BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling: CHX 0,12% - 3 maandelijkse controle - Educatie Goede prognose ‘Drug Holiday’ ? Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

38 Guidelines (Behandeling)
Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Asymptomatisch BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

39 Guidelines (Behandeling)
Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

40 Guidelines (Behandeling)
Stadium 2 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling (CHX 0,12%) - Antibiotica (Penicilline + ev. Metronidazole) - Pijncontrole - Minimaal debridement (oppervlakkig) Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

41 Guidelines (Behandeling)
Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

42 Guidelines (Behandeling)
Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie + - fistel - fractuur - zeer uitgebreid BEHANDELING Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

43 Guidelines (Behandeling)
Stadium 3 KLINIEK Blootliggend bot Pijn - Infectie + - fistel - fractuur - zeer uitgebreid BEHANDELING - Antimicrobiele mondspoeling (CHX 0,12%) - Antibiotica (cultuur) - Pijncontrole - Chirurgisch debridement Doel van de preventie van ONJ is het vermijden van invasieve behandelingen, ovv van mondheelkunde, tijdens de behandeling met bisfosfonaten. Het protocol is hier dus eigenlijk quasi identik aan de patient die gepland wordt voor het krijgen van een bestraling: Dus bijvoorbeeld kan dit een 50 jarige vrouw zijn die naar aanleiding van de menopauze een botdensiteits meting heeft laten uitvoeren om osteoporose op te sporen, maar evengoed een 70 jarige patient met een prostaatkanker met botmetastasen, waarbij de oncoloog het nuttig acht om IV bisfosfonaten op te starten. Als we gewoon ons gezond verstand gebruiken als tandarts, dan doen we bij deze patienten een klassiek tanheelkundi onderzoek, we extraheren de elementen met een slechte prognose, we doen een parodontale sanering en de nodige conserverende zorgen, we nemen drukplaatsen bij prothesedragers weg , en we sensibiliseren uiteraard onze patienten rond deze problematiek, en we sporen aa tot en optimale mondhygiene. Idealiter gebeurt dit alles , net zoals voor de RT

44 Besluit: Toename van oudere populatie Toename van bisfosfonaat gebruik
Toename van de concentratie bisfosfonaat Nood aan blijvende aandachtigheid Grote prospectieve studies afwachten

45 Hartelijk dank ! 45