Echtscheiding en pensioen

Presentatie over: "Echtscheiding en pensioen"— Transcript van de presentatie:

1 Echtscheiding en pensioen
DGA Mr. J.J. Buijze CPL 9 oktober 2013

2 Eigen beheer Jurisprudentie Verevening Conversie Afzien van pensioen
Programma Eigen beheer Jurisprudentie Verevening Conversie Afzien van pensioen

3 Relevante wetsartikelen Wet LB 1964
Art. 19b, eerste lid, onderdeel b Wet LB 1964: “Ingeval op enig tijdstip een aanspraak ingevolge een pensioenregeling wordt afgekocht of vervreemd dan wel formeel of feitelijk voorwerp van zekerheid wordt, wordt op het onmiddellijk daaraan voorafgaande tijdstip de aanspraak aangemerkt als loon uit een vroegere dienstbetrekking van de werknemer of gewezen werknemer.”

4 Wet op de Loonbelasting 1964
Artikel 19b, lid 3 Terugneming omkeerregel niet van toepassing als in het kader van echtscheiding, scheiding van tafel en bed en beëindiging samenleving pensioenrechten worden vervreemd aan (gewezen) partner of worden omgezet in eigen aanspraak op pensioen voor partner

5 Uitvoeringsbesluit Loonbelasting
Artikel 10c UBLB Bij pensioenen in eigen beheer kan alleen een partnerpensioen worden opgebouwd als daadwerkelijk sprake is van een partner

6 Jurisprudentie Tendens HR naar afstortingsverplichting van in eigen beheer opgebouwde pensioenaanspraken

7 Echtgenote vordert veiligstelling van haar aanspraken
Jurisprudentie 12 maart 2004 C02/319HR Echtgenote vordert veiligstelling van haar aanspraken Onvoldoende zorgplicht door DGA Aanspraken dreigen illusoir te worden Eigen BV niet (meer) onafhankelijk

8 Echtgenote is: werkneemster/ pensioengerechtigde/ geen aandeelhouder
Jurisprudentie 12 maart 2004 C02/321HR Echtgenote is: werkneemster/ pensioengerechtigde/ geen aandeelhouder M.i.v is BV geen toegelaten verzekeraar meer

9 BV in feite verplicht meewerken aan overdracht (indien mogelijk)
Jurisprudentie 20 maart 2009 C07/201HR BV in feite verplicht meewerken aan overdracht (indien mogelijk) Verplichting volgt uit redelijkheid en billijkheid

10 Fiscale balans is geen commerciële balans
Welk deel van de pensioenaanspraak Rb Zutphen LJN: AF3874

11 Ontstaan van de problematiek
11 Verschil fiscale waardering en werkelijke waarde pensioenverplichting * Bij extern eigen beheer wel overgenomen indexatieverplichting Belangrijkste oorzaken verschil WEV-fiscaal Arrest HR , nr Lage rentestand 17 december 2012!! WEV Fiscale waardering Leeftijdscorrecties Geen leeftijdscorrecties Direct ingaand risico vooroverlijden Overlijdensrisico na pensioendatum Indexatieverplichting Geen indexatieverplichting * Marktrente Rente ten minste 4% mr. J.J. Buijze cpl Wim Bolderman SPA Actualiteitendag 11 mei 2011

12 Verevenen van pensioenaanspraken
Verevening 50-50 fiscaal geruisloos Verevening 100-0 vrouw doet afstand om niet fiscaal geruisloos (ze heeft nl. nog niets) afhankelijk recht Schenking?!?

13 Artikel 1, lid 7 Successiewet 1956
Schenking Artikel 1, lid 7 Successiewet 1956 gift natuurlijke verbintenis Voorwaardelijke schenking (afhankelijk van leven van man) Art. 1, lid 9 Successiewet (belast op p.i.d.)

14 Verevening (standaard)
Partner (vereveningsgerechtigde) Recht op uitbetaling 50%van tijdens het huwelijk opgebouwd OP Vorderingsrecht op pensioenuitvoerder, mits binnen 2 jaren gemeld aan uitvoerder Indien later gemeld: vorderingsrecht op werknemer (vereveningsplichtige)

15 Verevening (standaard)
Na overlijden partner vervalt recht op uitbetaling en keert terug naar werknemer Uitkeringsrecht partner is afhankelijk van twee levens Waarde uitkeringsrecht werknemer is groter dan uitkeringsrecht partner

16 Uitgangspunten voorbeelden
Leeftijd man 50 jaar Leeftijd vrouw 47 jaar Pensioenleeftijd 65 jaar Pensioenvorm OP Indexering open Sterftetafel GBM/V W.e.v. man -5, vrouw -6 Balans man 0, vrouw 0 Rekenrente 4% Uitkering continu Kosten pm

17 Verevening (standaard)
Voorbeeld Opgebouwd OP (tijdens huwelijk) € WEV totaal OP € WEV OP partner € (44,1%) WEV OP DGA € (55,9%)

18 (ingaand op 65 jaar partner) OP DGA € 27.950 (55,9%)
Conversie Voorbeeld WEV OP partner € WEV NP € Conversiewaarde € Eigen OP partner € (ingaand op 65 jaar partner) OP DGA € (55,9%) NB: na overlijden partner keert verevend OP niet meer terug!

19 Resultaat waarden na conversie
WEV totaal OP € WEV NP € WEV totaal pensioen € WEV rechten partner € (58,2%) WEV rechten DGA € (41,8%)

20 Waardering pensioenverplichting en conversie
Voor scheiding: fiscale voorziening OP € fiscale voorziening NP € Totale voorziening € Na scheiding en conversie fiscale voorziening OP DGA € fiscale voorziening OP partner € totale voorziening € Verlies BV € (grootste oorzaak is vooroverlijdensrisico)

21 Verevenen van pensioenaanspraken
Door verevening en toekenning bijzonder PP wijzigen de opgebouwde aanspraken niet Bij overlijden van de ex-echtgenote gaan de aanspraken terug naar DGA Balanswaardering voor- na echtscheiding fiscaal ongewijzigd

22 Zelfstandig recht op pensioen
Conversie Zelfstandig recht op pensioen Ingangsdatum in principe dezelfde als de DGA (67) Indien eerder of later: actuarieel korten of oprenten Bij overlijden ex-echtgenote gaat niets terug naar de DGA Wijziging van aanspraak: Toestemming nodig van de pensioenuitvoerder (zie jurisprudentie)

23 Verdeling is dus nooit fifty fifty!!
Conversie Verdeling is dus nooit fifty fifty!! Ex-echtgenote wordt dan onderbedeeld (vanwege discrepantie fiscale waardering en wev) Rb Zutphen, 4 september 2002, LJN: AF3874

24 Afzien door ex-echtgenote
Artikel 10c, onderdeel d UBLB Uitgangspunt: partner ziet af van bijzonder PP op echtscheidingsdatum geen verlies van rechten Waarderingsprobleem!! “verplichte” uitruil PP naar hoger OP (o.b.v. WEV) volledig PP bij hertrouwen alleen bij terugruil OP naar PP nieuwe partner, zonder terugruil alleen PP over diensttijd vanaf scheiding

25 Pensioenverevening is complex
Slotsom Pensioenverevening is complex Verevenen en onvoldoende liquide middelen Belastingdienst is te laat op de hoogte Onomkeerbare situaties nieuwe verrekeningsmethode niet meer bespreekbaar

26 Schakel tijdig expertise in Overleg op tijd met de Belastingdienst
Conclusie Schakel tijdig expertise in Overleg op tijd met de Belastingdienst