DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN

Presentatie over: "DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN"— Transcript van de presentatie:

1 DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN
OPKOMST VAN DE REPUBLIEK DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN

2 OPVOLGING KAREL V: 1555 FILIPS II VOLGT, ZIJN VADER, KAREL V OP
MARGARETHA VAN PARMA WORDT AANGESTELD ALS LANDVOOGDES

3 OPSTAND OM HET OUDE TE BEHOUDEN
FILIPS II 17 GEWESTEN POLITIEK CENTRALISATIE PARTICULARISME RELIGIEUS KATHOLIEK PROTESTANT (TOLERANT TOV ANDERS GELOVIGEN) ECONOMISCH CENTRALE BELASTINGEN IEDER GEWEST / STAD HEEFT EIGEN BELASTING. HEER VRAAGT DMV “BEDE” OM BELASTINGOP-BRENGST

4 STRENGE VERVOLGING KETTERS
FILIPS II IS STRENG GELOVIG KETTERS MOETEN STRENG WORDEN AANGEPAKT “BRIEVEN UIT HET BOS VAN SEGOVIA” VERBOND DER EDELEN PLEIT VOOR “VERZACHTING VAN DE KETTERPLAKKATEN” (SMEEKSCHRIFT)

5 “N’AYEZ PAS PEUR, MADAME,
CE NE SONT PAS DES GUEUX”

6 GEUZEN U HOEFT NIET BANG TE ZIJN, MEVROUW, HET ZIJN SLECHTS BEDELAARS
“GEUS” WORDT ERENAAM EDELEN DRAGEN GEUZENPENNIG AAN DE HALS OF HOUTEN BEDELNAP AAN RIEM

7 BEELDENSTORM MARGARETHA PROBEERT BEIDE KANTEN TE VRIEND TE HOUDEN
TERVERGEEFS AUGUSTUS 1566: BOM BARST IN STEENVOORDEN BEELDENSTORM

8 BEELDENSTORM

9 ALVA NAAR DE 17 GEWESTEN FILIPS II WOEST OVER SMEEKSCHRIFT
HIJ STUURT HERTOG VAN ALVA NAAR OPSTANDIGE GEWESTEN

10 ALVA RAAD VAN BEROERTEN (BLOEDBANK) KRIJFT OPDRACHT OM SCHULDIGEN VAN BEELDENSTORM TE BESTRAFFEN EERSTE SLACHTOFFERS: STADHOUDERS EGMONT EN HOORNE WIL 10E PENNING INVOEREN (CENTRALE BELASTING) NEEMT GENOEGEN MET AFKOOPSOM

11 VERLOOP VAN DE STRIJD 1568 BEGIN GEWAPEND VERZET (HUURLEGER) OLV WILLEM VAN ORANJE 1568 HEILIGERLEE 1572 DEN BRIEL 1573 / 1574 BEZETTING LEIDEN, HAARLEM EN ALKMAAR INNUDATIES (DIJKEN DOORSTEKEN, LAND LOOPT ONDER WATER, BELEGERAARS KOMEN IN DE KNEL) 1574 MOOKERHEI

12 BELEG VAN LEIDEN

13 VERLOOP VAN DE STRIJD FILIPS II HEEFT NAAST DE OPSTANDIGE 17 GEWESTEN, NOG MEER OP ZIJN BORD LIGGEN FILIPS II IS BANKROET (2X FAILLIET) SOLDATEN IN GEWESTEN WORDEN NIET BETAALD SOLDATEN GAAN “LOON” ZELF HALEN “SPAANSE FURIE”

14 EENHEID TEGEN SPANJE? 1576 PACIFICATIE VAN GENT
STATEN-GENERAAL WILLEN GEZAMENLIJK DE SPAANSE TROEPEN VERDRIJVEN FILIPS II BLIJFT WETTIG HEER DER NEDERLANDEN 1579 UNIE VAN ATRECHT (ARRAS) ZUIDELIJKE GEWESTEN SLUITEN VERDRAG MET FILIPS II

15 UNIE VAN UTRECHT 1579 UNIE VAN UTRECHT
NOORDELIJKE GEWESTEN BESLUITEN STRIJD VOORT TE ZETTEN VRIJHEID VAN GEWETEN ≠ GELOOFSVRIJHEID GEWESTEN BESLISSEN IEDER VOOR ZICH OVER HET GELOOF NIEMAND MAG VERVOLGD WORDEN VANWEGE GODSDIENST

16

17

18 REPUBLIEK TEGEN WIL EN DANK
1581 ACTE VAN VERLATINGHE STATEN-GENERAAL (VAN DE NOORDELIJKE, OPSTANDIGE GEWESTEN) ZETTEN FILIPS II ALS “HEER DER NEDERLANDEN” AAN DE KANT WIE WORDT NU SOEVEREIN DER NEDERLANDEN? HERTOG VAN ANJOU (BEVALT NIET) WILLEM VAN ORANJE († 1584) GRAAF VAN LEICESTER (BEVALT NIET)

19 REPUBLIEK DER 7 VERENIGDE NEDERLANDEN
DEDUCTIE VAN VRANCKEN SOUVEREINITEIT LAG ALTIJD AL BIJ DE STATEN-GENERAAL STATENBOND: LOS VERBOND VAN ZELFSTANDIGE STATEN ALEEN SAMENWERKING OP NOODZAKELIJKE TERREINEN DEFENSIE BUITENLANDSE ZAKEN

20 KWESTIE VAN GELOOF VRIJHEID VAN GEWETEN
GEEN GELOOFSVRIJHEID IN DE REPUBLIEK ANDERE GELOVEN WORDEN GEDOOGD : ER VEEL KATHOLIEKEN IN DE REPUBLIEK WOONDEN REPUBLIEK IN OPSTAND GEKOMEN VANWEGE DE GELOOFSVERVOLGING (WILLEN NIET HYPOCRIET OVERKOMEN) GELOOFSVERVOLGING SLECHT VOOR HANDEL

21 VLUCHTELINGENARK VEEL MIGRANTEN NAAR DE REPUBLIEK
JODEN (VANWEGE ANTI-SEMITISME IN LAND VAN HERKOMST) PROTESTANTEN WETENSCHAPPERS VRIJHEID VAN GEWETEN RELATIEF WEINIG CENSUUR

22 ECONOMISCHE DYNAMIEK MOEDERNEGOTIE IS DE BASIS
ONTSTAAN COMMERCIELE LANDBOUW ONTBREKEN VAN FEODALE TRADITIE PRODUCEREN VOOR DE MARKT IS DUS MOGELIJK POLITIEKE MACHT VAN DE GILDEN GERING 1585 VAL VAN ANTWERPEN (AFSLUITING VAN DE SCHELDE) STAPELMARKT IN AMSTERDAM CONSTANTE TOEVOER VAN MIGRANTEN

23 PARTICULARISME ZELFSTANDIGHEID VAN DE VERSCHILLENDE GEWESTEN WORDT SCHERP BEWAAKT. EIGEN BELANG VOOR HET ALGMEEN BELANG (PROTECTIONISME)

24 SAMENHANG WATERBEHEERSING GAAT ECHTER BOVEN ALLES. DIT WORDT WEL GOED GEREGELD PERSOONLIJKE CONTACTEN ZIJN DE SAMENHANGNDE FACTOR IN DE REPUBLIEK. HANDEL HUWELIJK

25 SAMENHANG: VOC SAMENWERKINGSVERBAND VAN KOOPLIEDEN OM DE GEVAREN/KOSTEN VAN DE LANGE VAART OP TE SPECERIJGEBIEDEN TE DELEN KOSTEN UITRUSTEN SCHIP EN BEMANNING VIJANDELIJKE OORLOGSSCHEPEN KAPERS STORM WINDSTILTE