Druk door eten Relatie tussen voeding en ADHD

Presentatie over: "Druk door eten Relatie tussen voeding en ADHD"— Transcript van de presentatie:

1 Druk door eten Relatie tussen voeding en ADHD
Anne-Marie Derksen

2 Inhoud ADHD DSM IV Etiologie Behandeling PICO RIVM rapport
Bespreking artikelen

3 ADHD Gedragsmatige en neuro-cognitieve conditie met:
Motorische hyperactiviteit Aandachttekort en impulsiviteit in een mate die onaangepast is en niet past bij het ontwikkelingsstadium

4

5 DSM IV Start vóór leeftijd van 7 jaar Duur > 6 mndn
6 vd 9 sympt van aandachttekort 6 vd 9 sympt van hyperactiviteit-impulsiviteit Aanwezig op twee of meer terreinen Significante beperkingen in functioneren Niet alleen i.k.v. andere psychiatrische stoornis (bv pervasieve ontwikkelingsstoornis)

6 Aandachttekort Geen aandacht voor details
Moeite de aandacht vast te houden Lijkt niet te luisteren Maakt taken en karweitjes niet af Kan taken en activiteiten niet organiseren Vermijdt langdurige geestelijke inspanning Raakt dingen kwijt Afgeleid door uitwendige prikkels Vergeetachtig

7 Hyperactiviteit / Impulsiviteit
Beweegt onrustig met handen en voeten Staat op in situaties waar verwacht wordt dat men blijft zitten Rent vaak rond in situaties waarin dit ongepast is (adolescenten: subjectieve gevoelens van rusteloosheid) Kan niet rustig spelen Is vaak "in de weer" of "draaft maar door" Praat vaak aan een stuk door Gooit antwoorden eruit voordat de vragen afgemaakt zijn Kan niet op zijn/haar beurt te wachten Verstoort en onderbreekt anderen

8 Types ADHD, gecombineerd ADHD, vooral aandachttekort type
ADHD, vooral hyperactief/impulsief type Comorbiditeit: antisociale gedragsstoornis depressies angststoornissen dyslexie verslaving nicotine, alcohol of drugs

9 Etiologie K&S (1) Erfelijkheid Genen Monozygote tweelingen:
Vaker concordante ADHD symptomen (t.o.v. gelijke-seks dizygote tweelingen) Familiestudies: Eerstegraads fam-leden: 20-25% kans op ADHD (controles: 4-5%) Genen dopamine (-receptoren, -transporters): Enige associatie met ADHD, maar effecten zijn klein

10 Etiologie K&S (2) Neuro-anatomische aspecten Geen rijpingsprobleem
MRI, PET, Spect studies: Verminderd volume en activiteit van prefrontale gebieden, anteriour cingulate, globus pallidus, hippocampus en cerebellum. Soortgelijke bevindingen in morfologische studies Geen rijpingsprobleem Slechts bij 1 op 3 adolescenten verdwijnen de symptomen in volwassenheid

11 Etiologie K&S (3) Neurotransmitters
Ritalin bindt aan dopamine transporter Blokkeert heropname dopamine Noradrenaline tekort kan passen bij aandacht tekort en verminderd cognitief functioneren Bloedonderzoek: mogelijke dysbalans bij kinderen met ADHD

12 Etiologie K&S (4) Omgevingsfactoren
Associatie met hogere incidentie ADHD: Contact met lood Roken door moeder tijdens zwangerschap Laag geboortegewicht

13 Behandeling (1)

14 Behandeling (2) Medicatie
Gedragstherapeutische en psychosociale interventies Dieet?? Staat niet in de richtlijn

15 Echter….

16 P= patiënten met ADHD I= dieet / voedingsinterventie C= medicatie O=remissie van stoornis

17 Literatuur search PubMed Google
ADHD[Title/Abstract] AND diet[Title/Abstract] Google RIVM rapport Vele, interessante studies, echter meestal met een te klein aantal deelnemers of een slechts gering effect… 2 studies bespreken

18 RIVM Rapport (2009) Voeding en ADHD
Studies: Invloed van voeding op het gedrag van kinderen met ADHD Afzonderlijke voedingscomponenten: omega-3- en omega-6-vetzuren zink, magnesium, ijzer gluten additieven Specifieke diëten ‘Feingold’-dieet ‘oligoantigeen’-dieet ‘Pelsser-Voeding en Gedrag’-dieet

19 RIVM Rapport (2009) ‘Geen concrete voedingsadviezen om symptomen van ADHD te verminderen’ Te weinig grote/kwalitatief goede studies Wel aanwijzingen voor relatie tussen voeding en ADHD Aanvullend onderzoek is nodig

20 ADHD metingen in onderzoek
Diagnose gesteld o.b.v. DSM Outcome: ARS = ADHD Rating Scale ACS = Abbreviated Conners’ Scale Door ouders, leraren, kinderartsen

21 Kleurstoffen

22 1980 – studie Swanson

23 Zink

24 2004 – studie Bilici

25 Baseline

26 Resultaten (1)

27 Resultaten (2)

28 CAT (1)

29 Conclusie Zink is effectief, echter: Nadelen studie:
Geen effect op aandachttekort Volledige recovery: slechts klein verschil tussen placebo – Zn groepen. Nadelen studie: Veel uitval Geen zinkmeting na 12 weken Interessantere studie: Zn - ritalin

30 Oligoantigeendieet

31 Rationale dieet Studies: kinderen met ADHD hebben vaker last van eczeem en astma Voedselallergenen betrokken bij ADHD? Bepaalde voedingsmiddelen: Rol bij verergeren van ADHD En rol bij bij ontstaan van voedselovergevoeligheden Bv koemelk, tarwe, tomaat en ei Hypoallergeen dieet als behandeling van de symptomen van ADHD?

32 2002 – studie Pelsser Open studie: Twee weken gewoon eten, daarna twee weken ‘few foods dieet’ Kinderen met ADHD (N=40, uitval=9) Verlaging ARS: 63% (ouders) 39% (leerkrachtscores: slechts 15 kinderen) Responders (-50% ARS): 25/31 = 83% (oudermeting) 10/15 = 67% (zowel thuis als op school)

33 2008 – studie Pelsser RCT: Interventie - wachtlijst
2 wkn baseline, 5 wkn ‘few foods dieet’ Kinderen met ADHD (N=27, uitval=3) Responders vlgns ouders (-50% ARS): Interventie 11/15 = 73% Controle 0/12 Responders vlgns leerkracht: Interventie 7/10 = 70% Controle 0/7

34 2011 – studie Pelsser: INCA

35 Baseline

36 Resultaten

37 CAT (2)

38 Conclusie Het RE dieet heeft een sign pos effect op de ADHD symptomen bij 32/50 kinderen Herintroductie van voeding leidt tot een terugval in symptomen bij responders IgG waardes van voedingsmiddelen correleren niet met gedragseffect Nadelen studie Ouders, leerkracht, onderzoekers niet geblindeerd  verwachtingen Deel van effect door aandacht