Prostaatkanker Dr. Mariëtte van den Heuvel

Presentatie over: "Prostaatkanker Dr. Mariëtte van den Heuvel"— Transcript van de presentatie:

1 Prostaatkanker Dr. Mariëtte van den Heuvel
Dienst Urologie St. Andries Ziekenhuis Tielt TVDK 26 september 2013

2 Prostaat Waar zit die prostaat eigenlijk ?

3 Prostaatklier zit rondom het eerste stuk van de urethra = plasbuis, tussen blaas en sluitspier
Voelbaar bij rectaal onderzoek

4 De anatomie van de man

5 Prostaat Wat doet die eigenlijk ?

6 Prostaatvocht is samen met vocht van de zaadblaasjes onontbeerlijk voor sperma werking
Prostaat maakt PSA = eiwit = meetbaar bij bloedonderzoek

7 De anatomie van de man

8 En dan ? Prostaat kan vergroten en zo soms plasproblemen veroorzaken
Prostaat kan ontsteken Prostaat kan een kwaadaardige tumor = kanker ontwikkelen

9 Hoe weten we wat ? Rectaal onderzoek = rectaal toucher PSA
transrectale echo + evt biopsiename

10

11 Hoe weten we wat ? Rectaal toucher PSA
transrectale echografie + evt biopsiename

12 PSA Niet specifiek, mogelijke andere oorzaken van psa stijging
Oplopend met de leeftijd Geen “ cut-off “ waarde

13 Oplopend PSA 50 jaar PSA 2,5 60 jaar PSA 3,5 70 jaar PSA 4,5

14 Hoe weten we wat ? Rectaal toucher PSA
Transrectale echografie + evt biopsiename

15

16 Iets beters ? PSA densiteit ( volume )
PSA snelheid van stijging/verdubbeling PSA vrij/totaal Urinetest PCA 3 MRI Kan allemaal alleen maar helpen

17 Rectaal toucher, echo met biopsie en PSA samen geven de diagnose

18

19

20 Voorkomen is beter dan genezen, maar helaas.........

21 Staging CT scan om klieren uit te sluiten
Botscan bij klachten of PSA > 20 MRI om lokale uitbreiding in kaart te brengen

22 Prostaatkanker Moeten we ernaar zoeken of niet ?

23 Vroeger, vóór 1980 Geen PSA Klachten van de uitzaaiingen
Verder gevorderd stadium Vaak sombere prognose

24 Nu, sinds PSA Klachtenvrij Vroeg stadium
Behandeling op tijd, maar met mogelijk belangrijke gevolgen !

25 Prostaatkanker = frequent !
In België : 161/ per jaar, meest frequent voorkomende kanker bij mannen Derde doodsoorzaak tgv kanker bij mannen na long en darmkanker 1400 overlijdens per jaar

26 50 % van de 50-jarigen 80 % van de 80- jarigen familiale belasting ras

27

28 Dus zou je zeggen : natuurlijk moeten we ernaar zoeken !

29 Maar : Veel prostaatkankers zijn traag groeiend, weinig agressief, NIET de doodsoorzaak, dus eigenlijk ongevaarlijk 80 % van de 80-jarigen, maar die sterven MET, en niet DOOR hun prostaatkanker Er worden veel letsels gevonden die we niet moeten behandelen

30 En : Behandeling is niet altijd zonder gevolgen !
Afhankelijk van het soort behandeling : plasklachten, incontinentie, impotentie

31 Dus..... Moeten we er nu actief naar zoeken of niet ?

32 1400 mannen screenen 200 prostaatpunctiebiopsies 50 radicale prostaatoperaties 1 prostaatkankersterfte wordt voorkomen

33 Maar wel: vermindering van het voorkomen van metastasen !
na 6 à 10 jaar follow-up

34 Sinds PSA Veel vroeger stadium, veel meer orgaanbeperkt en dus te genezen

35 Uitdaging Dié kankers vinden die belangrijk zijn !
De andere opvolgen, maar dat is ook psychologisch niet altijd makkelijk !

36 Behandeling Behandeling gelokaliseerde prostaatkanker = curatief, met de bedoeling te genezen Behandeling uitgebreide en gemetastaseerde prostaatkanker = palliatief, met de bedoeling zo lang mogelijk stabiel en comfortabel te houden

37 Curatief = Radicale Heelkunde Radiotherapie

38 Palliatief Hormonaal Chemotherapie Radiotherapie

39 Bedankt !

40

41 Hoe voorkomen ?