Parallelle beweging De toonhoogtes van twee of meer stemmen bewegen zich in dezelfde richting.

Presentatie over: "Parallelle beweging De toonhoogtes van twee of meer stemmen bewegen zich in dezelfde richting."— Transcript van de presentatie:

1 Algemene Muziekleer Hoofdstuk 15 Compositietechnieken, homofone en polyfone structuren

2 Parallelle beweging De toonhoogtes van twee of meer stemmen bewegen zich in dezelfde richting.
(bij parallel: hetzelfde interval)  Tegenbeweging De toonhoogtes van twee stemmen bewegen zich in tegengestelde richting. Zijdelingse beweging : nvt

3 Imitatie een compositietechniek waarbij ritmes, motieven of melodische fragmenten van de ene stem vrij kort daarna (of zelfs overlappend) in de andere stemmen terugkomen. Imitatie:  Strenge imitatie vinden we in de canontechniek. Over vrije imitatie spreken we, wanneer motieven of eventueel grotere fragmenten verspreid over verschillende partijen worden geïmiteerd.   Imitatie gebeurt vaak in stemparen: sopraan en alt beginnen, tenor en bas imiteren. We spreken van doorimitatie als gedurende een compositie kernachtige motieven door meerdere stemmen worden geïmiteerd. Dit gebeurt dan bij iedere nieuwe tekstregel opnieuw. Na de imitatie van het beginmotief gaan de stemmen meestal vrij verder.

4 Vaardigheid 3 (examen) Het herkennen van imitatie Imitatie:

5 Tegenmelodie Een duidelijk herkenbare, van het thema afwijkende en gelijktijdig klinkende melodie met een zelfstandig karakter Voorbeeld: tegenmelodie gespeeld door de piccolo (op 2:02) John Philip Sousa Mars The Stars and Stripes Forever

6 Canon Meerstemmige compositie waarin de leidende stem door de anderen notengetrouw wordt geïmiteerd
Het herkennen van canon Mozart: Bach:

7 Fuga: expositie Meerstemmige imitatorische compositietechniek waarbij een thema achtereenvolgens in de verschillende stemmen terugkeert volgens vaste tonale ordeningspatronen (tonica-dominant-tonica-dominant) in de zogenaamde expositie.

8 Fuga een meerstemmig, ofwel polyfoon, muziekstuk, waarin het thema door één stem wordt ingezet en dan door meerdere stemmen op verschillende toonhoogtes wordt geïmiteerd Analyse fuga: Bach - Fugue BWV846 Expositie: Het onderdeel van de fuga waarin alle stemmen één keer het thema hebben gehad (en dat hebben afgerond) noemen we de expositie. Daarna volgt een doorwerking

9 Analyseren Expositie Vragen nav Fuga in Cminor van Bach
1. Hoeveel stemmig is deze fuga? 2. Welke stemmen zetten achtereenvolgens in? 3. In welke maat (en op welke tel) eindigt de expositie? Bespreken: bij een driestemmige fuga: 1e inzet van thema op grondtoon, eenstemmig 2e inzet van thema, op dominant, ( + vervolg van 1e stem; er is dus nu sprake van tweestemmigheid 3e inzet van thema op grondtoon, driestemmigheid tussenspel

10 Luistervaardigheid en voorstellingsvermogen
Herkennen, benoemen en onderscheiden van meerstemmige schrijfwijzen Herkennen en benoemen van homofone en polyfone structuren Volgen van: steminzetten 

11 begrippen die bij dit item van de stofomschrijving horen
Canon. Fuga: expositie; doorwerking; Homofonie Imitatie. Polyfonie. Stemvoeringsaspecten: parallelle beweging. Tegenbeweging. Tegenmelodie. Tegenstem Tweede stem