Op Stap naar… de tweede graad.

Presentatie over: "Op Stap naar… de tweede graad."— Transcript van de presentatie:

1 Op Stap naar… de tweede graad.
een kennismaking met de methodiek en de materialen Dames en heren, hartelijk welkom op deze infosessie met als centrale onderwerp de studiekeuzebegeleiding in het tweede jaar SO. We gaan met name kennismaken met het werkboekje ‘Op stap naar de tweede graad’ dat kan gebruikt worden doorheen het keuzeproces in het tweede jaar. Daarnaast wil ik ook van de gelegenheid gebruik maken om de mogelijkheden van dé website bij uitstek over onderwijs , nl. even te illustreren.

2 Inhoud 1) Eerst even kijken naar de keuzewerkboekjes.
Wat moest er zo dringend veranderen ? Studiekeuzetaken ! Integratie met… Een impressie… 2) Voor leerkracht en clb-medewerker Handleiding Bijlagen en extra’s Projecteren in de klas 3) Op Stap met Op Stap School en CLB Stappenplan Tricky… 4) Onderwijskiezer: hier vind je zowat alles… Dit krijgen jullie deze namiddag/voormiddag voorgeschoteld: Eerste gaan we een kijkje nemen in de keuzewerkboekjes voor de A- en B-stroom in het tweede jaar. Nadien staan we even stil bij het materiaal dat ter beschikking wordt gesteld van de leerkracht en de CLB-medewerker In een derde onderdeeltje bekijken we even hoe de samenwerking tussen leerkracht en CLB kan verlopen en hebben oog voor de mogelijkheden, eventuele hindernissen die moeten bekeken worden en bijkomende vragen van jullie omtrent deze werkboekjes, deze methodiek. Afsluiten doen we met het overlopen van de mogelijkheden van dé onderwijswebsite

3 Twee keuzewerkboekjes
We hebben het over… ? Twee keuzewerkboekjes Twee handleidingen Extra’s en bijlagen Projecteerversies Laat ons van start gaan. Als we het hebben over de keuzebegeleiding op de scharniermomenten (LOSO, 2de jaar  3de jaar SO en SOHO) volgen we binnen de sector van de vrije CLB’s de “Op stap methodiek” . Over wat gaat het nu specifiek in dit tweede jaar van het SO?: Twee volledig nieuwe keuzewerkboekjes voor de leerlingen zowel van de A-stroom als van de B-stroom. Twee volledig nieuwe en vooral handige handleidingen voor de leerkracht . Naadloos aansluitend bij de keuzewerkboekjes vindt de leerkracht werkmaterialen en extra – activiteiten op De boekjes kunnen in de klas worden geprojecteerd en dat zowel online als offline.

4 Het keuzewerkboekje: de A-stroom
Een impressie van de kaft van het keuzewerkboekje voor de A-stroom

5 Het keuzewerkboekje: de B-stroom
Een impressie van de kaft van het keuzewerkboekje voor de B-stroom

6 Wat moest er zo dringend veranderen ?
Een meer aantrekkelijke vormgeving. Meer werkvormen met ICT of internet. Inhoud minder saai en meer aansluitend bij de leefwereld van de leerlingen. A-stroom: 4. Rekening houden met verschillen in tijds investering door scholen. 5. Gesprek vakleerkrachten te tijdrovend. Net zoals bij het ontwerpen van de KWB’s voor de overgang van het lager naar het secundair onderwijs is men op onze koepel niet zomaar te werk gegaan. Men heeft zich daar de vraag gesteld wat er zou moeten veranderen in de reeds bestaande keuzewerkboekjes, werkmiddelen en werkvormen. Dit heeft men gedaan aan de hand van een bevraging en het werken met focusgroepen: De belangrijkste verwachtingen uit de online-bevraging van leerkrachten,directies en clb-medewerkers waren de volgende: 1. aantrekkelijke vormgeving 2. ICT / internet 3. inhoud Uit de focusgroepen van clb-medewerkers en leerkrachten onthouden we voor de A-stroom het volgende: 4. verschillen in tijdinvestering 5. gesprekken met vaklkr. zijn tijdrovend (Dit konden gesprekken zijn in het kader van de zelfconceptverheldering, het komen tot een beslissing,…)

7 Wat moest er zo dringend veranderen ?
B-stroom: 6. Aangepast taalniveau. 7. Voldoende uitleg en waardering i.v.m. beroepen. 8. Veel visualiseren. 9. De bereikbaarheid van andere scholen uitwerken. 10. Huiswerkopdrachten: moeilijk te realiseren. Uit de focusgroepen van clb-medewerkers en leerkrachten onthouden we voor de B-stroom volgende opmerkingen: 6. taalniveau 7. uitleg en waardering beroepen 8. visualiseren 9. bereikbaarheid van de scholen 10. wat met de huiswerkopdrachten

8 Studiekeuzetaken Zoals in de gehele Op-Stap-methodiek vormen de studiekeuzetaken de ruggengraat van de studiekeuzebegeleiding én de kapstokken waar we de loopbaancompetenties aan “ophangen”. De symbooltjes maken doorheen de keuzewerkboekjes duidelijk aan welke studiekeuzetaak wordt gewerkt.  Hartje = symboliseert de taak ‘Sensibiliseren’. Een hartje omwille van het feit dat je voor een belangrijke keuze staat, wat mogelijks wat spanning kan te weeg brengen.  Een spiegel = staat voor het kijken naar jezelf, zelfconceptverheldering  Een verrekijker = breed overschouwen van het onderwijslandschap en de beroepenwereld = exploratie in de breedte

9 Studiekeuzetaken Een vergrootglas = symboliseert het exploreren in de diepte, dus gedetailleerd zoeken naar info over een of enkele studierichtingen, beroepen De wegwijzer = geeft aan dat je een studiekeuze gaat maken, dat je richtingen gaat afwegen tegen over elkaar Nieuw is de studiekeuzetaak ‘Binden’. Dit heeft te maken met het zich verankeren met de keuze die je gemaakt hebt. Dit uit zich bv. in het ondernemen van voorbereidende activiteiten, zoals het al eens bekijken van een handboek, cursus van volgend schooljaar, het gaan bezoeken van de school van jouw keuze,…

10 Websites Integratie met Opzoeken Interactief Extra’s
Het werken met het keuzewerkboekje wordt ondersteund door 2 websites. In eerste instantie hebben we de website die gebruikt wordt in de klas en thuis voor het opzoeken van bepaalde informatie, het vinden van oplossingen voor de opdrachten die in het KWB staan. Daarnaast kan men via deze website ook interactief bijvoorbeeld een belangstellingsproefje invullen, waarna men onmiddellijk feedback krijgt. Over onderwijskiezer straks meer… Link naar : Daarnaast heeft men op de VCLB-koepel ook een website ontwikkeld – sinds verleden schooljaar – welke de op stap methodiek op de scharniermomenten ondersteunt met een luik voor de leerlingen, de ouders en de keuzebegeleiders. Ook daar kan men veel info vergaren, vind je veel extra’s voor verschillende studiekeuzetaken, oplossingen voor opdrachten, e.d. Laat ons eens een kijkje nemen: START BIJ BEGINPAGINA Link naar : EVEN NAAR SO OPENEN DAN NAAR 2DE GRAAD GAAN EN PER DOELGROEP DE TABBLADEN OPENEN . Het gedeelte van de keuzebegeleider bekijken we straks van nabij.

11 Een impressie… Bladeren we even door het boekje.
Dit is een stukje van bladzijde 5 uit het KB voor de B-stroom, waar de studiekeuzetaak sensibiliseren aan bod komt. De bedoeling is dat de leerling eerst even stilstaat dat hij vaak keuzes moet maken in zijn leven, en dat die keuzes een kleine of een grote impact kunnen hebben op de rest van hun leven. Tevens wordt er gepeild naar hoe moeilijk of hoe makkelijk ze het hebben bij het maken van een keuze.

12 Impressie Dit komt uit het KWB voor de A-stroom. We vinden het op pagina 20. De bedoeling is dat de leerlingen informatie leren opzoeken over het secundair onderwijs op de website Belangrijk: BEST als lkr eerst zelf eens de OK grondig overlopen, eventueel met de handleiding erbij. Die vind je via de startpagina van OK door in de Google zoekbalk (rechts) het woord “Handleiding” in te typen. De lkr gaat met de lln naar de startpagina van OK en legt de werking van de website uit. Daarbij demonstreert hij een aantal voorbeelden. Nadien gaan de leerlingen alleen of met twee de oefeningen in het KWB oplossen. Op het einde van dit onderdeeltje worden de antwoorden klassikaal overlopen.

13 Impressie Dit is een illustratie van het werken rond de studiekeuzetaak ‘diep exploreren’ in het KWB voor de A-stroom (pg. 22). De leerlingen proberen hier een zicht te krijgen op hun eigen belangstelling en proberen dan de belangstellingsdomeinen linken aan de studierichtingen. Ook hier maakt men op een interactieve wijze gebruik met onderwijskiezer en de belangstellingsproef “I-Like” die online kan ingevuld worden. Niet vergeten om het adres in te laten vullen om uitgebreid je resultaten toegestuurd te krijgen en te kunnen bewaren. Ook in het KWB voor de B-stroom op pg. 11 vind je dit opzet terug, zij het op een lichtelijk andere manie gepresenteerd.

14 Impressie Op een andere plaats in het KWB voor de A-stroom (pg. 9) gaan de leerlingen interactief kunnen werken op de website van “Opstapnaar” in het kader van de studiekeuzetaak “Zelfconceptverheldering”. In het KWB voor de B-stroom vind je dit ook terug, maar dan onmiddellijk na het vorige deeltje rond ‘Belangstelling’.

15 Dit is een bladzijde uit het KWB voor de B-stroom (pg
Dit is een bladzijde uit het KWB voor de B-stroom (pg. 17) waar de structuur van het SO wordt uit de doeken gedaan. Welke studietaak komt hier aan bod? Inderdaad, het diep exploreren. Dit schema verschilt een beetje van dit in het KWB voor de A-stroom . In de B-stroom is het de bedoeling om een onderscheid te maken tussen GO en BuO, het onderscheid te duiden tussen de vier onderwijsvormen. Het BSO en het systeem van Leren en Werken krijgen hier de meeste aandacht. In de A-stroom gaat men meer de klemtoon leggen op de 4 onderwijsvormen, de opbouw van het curriculum binnen een onderwijsvorm, en de bedoeling van onderwijsvormen en de studierichtingen binnen deze onderwijsvormen. Minder over L&W en het BuSO.

16 Impressie Binnen de studiekeuzetaak “Het maken van een keuze” is dit een soort van synthese van de zelfconceptverheldering die men aanwendt om de overstap te maken naar het formuleren van zijn/haar studiekeuze en/of alternatieven waar men aan denkt. Dit overzicht kan misschien ook mee worden genomen in een portfoliosysteem indien men dit zou willen. Dit is te overwegen in het kader van loopbaancompetenties, loopbaanbeslissingen.

17 Impressie Hier zie je het vervolg van die synthese. In het KWB van de A-stroom vind je dit op pg. 24 in het KWB voor de B-stroom. De leerling maakt een studiekeuze en geeft aan in hoeverre hij zeker is van deze keuze. Meerdere alternatieven kunnen aangegeven worden.

18 Impressie De studiekeuzetaak “Binding” is nieuw in vergelijking met de voorgaande edities van het kezuewerkboekje. Zowel in de KWB’s voor de A-stroom als de B-stroom. Als je een studiekeuze hebt gemaakt is voor de meeste leerlingen het moment aangebroken om ook een schoolkeuze te maken (als ze dit al niet gedaan hebben voor de studiekeuze – wat niet erg verstandig zou zijn). Door te gaan zoeken op OK naar de infodagen van scholen zet men al een eerste stap. Belangrijk – binnen het kader van binding – is dat men zich ook goed voorbereidt op dit infomoment door het op voorhand opstellen van vragen.

19 www.opstapnaar.be Impressie Je kan ook gebruik maken van de
online projecteerversies van de boekjes op de pagina voor de keuzebegeleider van “Op Stap naar de 2de graad” En laat ons daar maar eens een kijkje gaan nemen:  Enkele bijlagen en uitbreidingen laten zien met hun mogelijkheden;

20 Voor de keuzebegeleider: handleiding
In de handleiding krijgt de leerkracht Een beknopte beschrijving van de studiekeuzetaken Een opsomming van eindtermen en ontwikkelingsdoelen Instructies i.v.m. projecteren van de keuzewerkboekjes in de klas: online vs offline; met of zonder smartboard. Voor welk lesonderdeel kan het reserveren van een pc-klas nuttig zijn ? Een oplijsting. Het accent ligt echter op de beknopte maar handige lessenfiches : doel en lesbeschrijving – kort en krachtig ! De antwoordsleutel van de vragen die in het keuzewerkboek worden beantwoord. De studiekeuzetaken Vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen Projecteren en internet Lessenfiches: doel en lesoverzicht. De antwoordsleutel

21 Lessenfiche Een voorbeeld van een lessenfiche voor de leerkracht.
Deze vind je op pg. 18 van de handleiding voor de A-stroom leerlingen. Opbouw: Titel Doelstelling(en) Voorbereiding Lesverloop Tips (bv. voor huiswerkopdracht, klassenraad,….)

22 Aangekondigd in de lesfiches Te vinden op opstapnaar…
Bijlagen en extra’s Aangekondigd in de lesfiches Te vinden op opstapnaar… Bijlagen en uitbreidingsactiviteiten worden aangekondigd in de lesfiches en zijn te vinden op opstapnaar.be op de keuzebegeleiderspagina’s.  Voorbeeld: Bij het in de diepte kijken naar de onderwijsvormen (pg. 16 e.v. van KWB A-stroom) kan men uitbreiden met een kruiswoordraadsel (“Uitbreiding – Leren en Werken” op > naar de 2de graad > keuzebegeleider). Kijk ook naar pg. 17 van de handleiding. Link: naar

23 On-line projecteren met de bladerpdf
Projecteren in de klas Off-line projecteren met Iumi On-line projecteren met de bladerpdf Projecteren met smartboard: Actieve links Interactief Projecteren zonder smartboard Deze materialen dienen nog op de website te worden geplaatst ( nog even geduld ). Ondertussen zijn wel twee voorlopige online projecteerversies beschikbaar.  Zullen we even een blik werpen? AP: naar website gaan en eens bladeren (bij de ‘keuzebegeleidersafdeling’) in KWB A-stroom of KWB B-stroom Instructies op

24 Op Stap met Op Stap De Op Stap-methodiek maakt deel uit van het aanbod van CLB aan de school. CLB ondersteunt vanuit een transparante visie op OLB. De school kiest ! Leerkrachten(-team) en clb-medewerker kennen mekaar. De CLB-medewerker weet wat de leerkracht in de klas doet. De leerkracht kent het hulpverleningsaanbod van het CLB. De school draagt de verantwoordelijkheid voor de keuzebegeleiding maar kan daarbij rekenen op de professionele ondersteuning van het clb-team. Studiekeuzebegeleiding behoort immers tot onze core-business en zit ook duidelijk vervat als opdracht in het CLB-decreet van 1998 en het BvR Operationele doelstellingen voor de CLB’s van 2009. Daartoe heeft het CLB vanuit een uitgesproken visie op onderwijsloopbaanbegeleiding de Op Stap-methodiek ontwikkeld. Deze visie is duidelijk naar de doelstellingen en naar de verschillende betrokkenen, partners. Wij doen aan aanbod naar de scholen om met deze methodiek en dit materiaal te werken. Maar uiteindelijk is het de school die kiest. Hoe men binnen het samenwerkingsverband School-CLB-Leerling/Ouders deze keuzebegeleiding uittekent is terug te vinden in het beleidscontract en de bijzondere bepalingen ervan. Samenwerking school-clb gaat echter ook nog heel wat verder dan het kiezen voor een methodiek ! Het is belangrijk dat we weten wat we aan elkaar hebben, en dat we in deze taak elkaar ondersteunen en aanvullen waar nodig. Daarom is het evident dat de CLB-medewerker weet wat de lkr in de klas doet (zodat hij het eigen aanbod daarop verder kan afstemmen) en dat de lkr weet voor welk ondersteunings- en hulpverleningsaanbod hij bij het CLB etrecht kan.

25 Wie doet wat ? Hoe en wanneer ?
Stappenplan Wie doet wat ? Hoe en wanneer ? Duidelijk voor leerlingen en ouders. Het aandeel van school en CLB zijn duidelijk zichtbaar voor leerlingen en ouders. Voorbeeld stappenplan Wil men het keuzeproces voor alle betrokkenen vlot laten verlopen is het van belang dat we binnen de samenwerking een planning, een stappenplan opstellen. Zo weet iedereen wat en wanneer er iets staat te gebeuren en wie hier de engagementen voor opneemt. Voorbeeld van een stappenplan

26 Leerkracht Leerkrachten Leerkrachten-team
Tricky Leerkracht Leerkrachten Leerkrachten-team Tijd: +/- 8 lesmomenten tenzij huistaken Starten in het eerste jaar ? Waarom niet ! Tijdens het ontwikkelingsproces van het KWB en in de focusgroepen kwamen uiteraard een aantal heikele vragen of opmerkingen boven water drijven: In elke school zal de implementatie anders verlopen om de eenvoudige reden dat de situatie en de inzet van mensen en middelen in elke school op een andere manier verloopt. In sommige scholen is er één lkr verantwoordelijk voor het begeleiden van dit keuzeproces, in andere scholen wordt dit verspreid over de klasdirecties of een team van lkr die hiervoor samenwerken. Het werken met het volledige keuzewerkboekje kan +/- 8 lesmomenten in beslag nemen. Het is echter ook mogelijk om voor één of meerdere studiekeuzetaken extra activiteiten te voorzien. En het is evenzeer mogelijk om een aantal werkvormen als huiswerktaak aan te bieden waardoor een iets kleiner aantal lesmomenten mogelijk wordt. Men kan overwegen om reeds te starten in het eerste leerjaar. Het kan dan bv. gaan om het verkennen van de eigen belangstelling, verkenning van de structuur van het SO of om het reeds op verkenning gaan op opendeurdagen,…

27 VRAGEN OVER DIT DEEL?

28 Een blik op dé onderwijswebsite:
TIPS Startpagina eens overlopen, zeker ook de rechterkant. CLB zoeken eens demonstreren. SO pagina uitgebreider bekijken, zeker ook eens naar toelatingsvoorwaarden, attesten en wat na gaan kijken. I-like eens bekijken Beroepenpagina eens bekijken en teruggaan tot op het niveau van de mogelijke opleidingen voor een beroep.

29 Vragen: Inhoud: johan.david@vclb-koepel.be Bestellingen:
Uitgeverij: