Van formele naar informele zorg

Presentatie over: "Van formele naar informele zorg"— Transcript van de presentatie:

1 Van formele naar informele zorg
Van formele naar informele zorg?! Over de (on)mogelijkheden van sociale netwerkversterking Esther Jager Ria Brands Femmianne Bredewold

2 Discussieert u live mee?
Uitnodiging: Zet uw smart phone níet uit Ga naar de LinkedIn groep ‘Kenniscentrum MEE Veluwe | MEE IJsseloevers’ en word lid Reageer aan de hand van wat u hoort direct live onder de stelling “Het effect van de inzet van sociale netwerken als alternatief voor professionele ondersteuning wordt overschat”, we komen hier op terug

3 De ideale samenleving

4

5 1982: en dan is er een individuele vraag

6

7 Werkwijze ‘Sociale Netwerk Versterking’ (SNV)

8

9 De (on)mogelijkheden van SNV
De praktijk: Resultaat zichtbaar; focus op mogelijkheden i.p.v. beperkingen/problemen en vergroten eigenwaarde Op alle doelgroepen toepasbaar Burgers letterlijk en figuurlijk zelf in beweging (werkvorm activeert burger en omgeving omtrent hulpvraag, maar versterkt ook direct de relatie) Oplossing bij burgers, professional onafhankelijker

10 De (on)mogelijkheden van SNV
Draagt bij aan visie: Resultaatgericht werken Gelijkwaardigheid Regie bij de burger Uitgaan van mogelijkheden Ook: lange termijn bijdrage aan welzijn (eigenwaarde zorgt voor sneller hulp vragen en geven)

11 De (on)mogelijkheden van SNV
Maar: Netwerk doelgroep burger met beperking niet groot; kwetsbaar Situatie burger kan veranderen  Professionele ondersteuning op achtergrond onvermijdelijk; volgen. Maar: uitgangspunt is regie bij burger (present zijn, ‘welzijn nieuwe stijl’).

12 De (on)mogelijkheden van SNV
Drempel professional: gewoon doen (aankondigen?) Drempel burger: eerste reactie omgeving niet (nog meer) willen belasten  Aanhouder wint; gesprek openbreken (“laten we dat eens in kaart brengen dan”) en naar positieve draaien (“wat goed dat er al een aantal mensen zijn die dingen voor je doen”, vergroot ook al eigenwaarde)

13 De (on)mogelijkheden van SNV
Moet je altijd hele SNV-traject inzetten? Spagaat: Tijdsaspect en ruimte binnen wijkteams Kantelen doe je niet in je eentje: brede inzet professionals (training)

14 Reacties?

15 Draait het alleen om geld?

16 Beeld voor 2015, ik hoor vaak:

17 Mijn ervaring anno mei 2015 Mijn moeder is 88 jaar
Zij is 6 maart gevallen; heeft een whiplash en is angstig dat het weer gebeurt Twee zussen en ik hebben samen met haar professionele hulp ingeroepen Er is fysiotherapie en thuiszorg (iemand die haar elke dag doucht) ingeschakeld Fysiotherapeut komt 2 keer aan huis en zegt dat ze het verder alleen kan Ze wordt nu al 11 weken ‘s morgens gedoucht: beloofd is een team van bekenden; heeft al minstens 30 gezichten gezien (ach, zegt ze, het zijn allemaal wel lieverdjes hoor) Wat is er anders dan in 2014?

18 Brug van ervaring naar onderzoek

19 ‘Zorgende netwerken?!’ Misvattingen en kansen
Dr. Femmianne Bredewold

20 Herinnert u zich dit krantenbericht nog van juli 2013
Herinnert u zich dit krantenbericht nog van juli 2013? In China was rond die tijd een wet aangenomen die Chinezen verplicht om langs hun ouders te gaan. Als ze dat niet deden dan konden ze voor de rechter worden gedaagd. Een maatregel die nodig was omdat steeds meer kinderen van de dorpen wegtrekken naar steden en daarmee geen zorg meer konden dragen voor hun ouders die alleen en verslagen in dorpen achterbleven. Er zijn geen bejaarden tehuizen en verzorgingshuizen in China dus er ontstonden nijpende situaties. Ik herinner me dat er rond de tijd van dit krantenbericht ook in NL de discussie ontstond over ‘verplichte mantelzorg’. Het ging er oa over of zorginstellingen kinderen konden verplichten om bij te dragen in de zorg. Nav deze verhitte discussies benadrukt iig staatssecretaris van Rijn elke keer dat zorg niet verplicht wordt, maar het is natuurlijk de vraag of hoewel het niet verplicht is je deze zorg niet op je neemt. Want hoewel het niet verplicht is, laat je iemand waar je een emotionele band mee hebt (een oude vader of moeder, een gehandicapt kind) niet zomaar zitten. Zeker niet als professionele zorg zichtbaar verder afneemt. Al een jaar of zeven houd ik me bezig met deze (mag je zorg verplichten) en andere vragen die opkomen nu er een groter beroep gedaan moet worden op informele netwerken. In de komende 15 minuten wil ik een aantal hardnekkige misverstanden aan de kaak stellen die ik tegenkom nav deze onderzoeken. Daar ga ik het natuurlijk niet bij laten, want met zure en verdrietige verhalen bouw je geen netwerken. Ik beloof u dan ook alvast dat ik heel positief zal afsluiten! 7 jaar onderzoek naar de inzet van informele netwerken Opbouw verhaal: misvattingen, maar ook kansen

21 Misvatting 1: contact is contact
Elk contact kent zijn eigen sociale codes en regels (Sahlins, 1974) Aangaan en onderhouden van contact drie perspectieven: client, netwerklid, context (Bredewold & Hanekamp, 2015)

22 Misvatting 2: nabijheid leidt tot contact
Regels in de buurt begrenzen contact (Blokland, 2005; Linders, 2010; Jager-Vreugdenhil, 2012) Contact met mensen met beperking in de buurt; licht en oppervlakkig (Alphen, 2010; 2012; Bredewold, 2014)

23 Misvatting 3: warme banden zijn het best!
‘Mag ik ook gewoon buurman blijven?’ (Jacobs, 1960; Bredewold, 2014; Bredewold & Malda, 2014) 2. Wat betekent duurzaam contact? (Bredewold & Malda, 2014)

24 Misvatting 4: netwerken ontstaan spontaan
Netwerkgericht werken vraagt om herinrichting van de organisatie (Jager-Vreugdenhil & Bredewold, 2013) Netwerkgericht werken vraagt om actieve professional (Bredewold, 2014; Bredewold & Malda, 2014)

25 Kortom; actieve solidariteit is niet voor iedereen vanzelfsprekend en moet je arrangeren
Houd rekening met soort contact en bijpassende sociale codes Maak onderscheid tussen weven en vervlechten Houd rekening met draagkracht van buren en buurten Ondersteun contact door actieve rol van sociale professional: die verbindt, waardeert en erkenning geeft ‘Netwerkgericht’ werken vraagt aanpassing van organisatie

26 Onderzoek ‘Netwerkondersteuning in wijk en buurt’

27 Positieve binding in de buurt: welke mechanismen spelen een rol?

28 Reacties? “Het effect van de inzet van sociale netwerken als alternatief voor professionele ondersteuning wordt overschat”