Principes van dermatologische therapie bij vulvaire aandoeningen

Presentatie over: "Principes van dermatologische therapie bij vulvaire aandoeningen"— Transcript van de presentatie:

1 Principes van dermatologische therapie bij vulvaire aandoeningen
Dr. L. Dierckxsens AZ St.-Lucas Gent

2 Vulva=bijzondere lokalisatie
“Drielandenpunt” : huid, urinaire en genitale tractus Meerlagig gekeratiniseerd epitheel overgaand in een weinig gekeratiniseerd meerlagig epitheel en uiteindelijk in een niet gekeratiniseerde muceuze membraan

3 Vulva= gevoelige lokalisatie
Beperkte barrierefunctie Warm en vochtig, PH 3.8 à 4.2 Gemakkelijk infecties Gemakkelijk irritatie Toegenomen fragiliteit hormonale invloeden/postmenopauzaal

4 Irritatieve vulvovaginitis
Zéér frequent Primair/secundair Overdreven hygiene Overbezorgdheid Verkeerde produkten Vicieuze cirkel: itch-scratch-itch Lichenificatie Beperkte wasfrequentie Zeep zonder zeep ipv zepen intieme hygiene geen vochtige doekjes, deodorantia, antiseptica... Geen geparfumeerd inlegverband Frictie en zweten door kledij vermijden Beschermende topica corticosteroid, overnacht sedatie

5 Dermatologisch voorschrift
Dermatologie = magistraal voorschrift Meer specialiteiten Restricties TMF: normen, terugbetaling Actieve stof en een vehiculum Voordeel: galeniek aanpassen, kracht aanpassen Leeftijd, aard aandoening, lokalisatie aandoening

6 Dermatologisch voorschrift
Liever geen combinatieprodukten: nutteloos, camoufleren, allergie Zalven potenter dan crèmes en vloeibare vormen Occlusie en hydratatie verhoogt opname en dus effect Occlusie meer kans op maceratie en surinfectie

7 Halfvaste preparaten zalf creme gel pasta Hydrofoob waterabsorberend
hydrofiel Occlusie Lichenificatie vettig creme Lipofiel= w/o Hydrofiel= o/w Acute/subacute faze Bewaarmiddel Niet occlusief, niet vettig gel Hydrofoob= oleogel Hydrofiel= hydrogel Behaarde zones Irritatie: alcohol, propyleenglycol pasta Lipofiel Waterige pasta Beschermend Opdrogend

8 Vloeibare preparaten Oplossing of suspensie Waterig Hydro-alcoholisch
Oppervlakkig Uitdrogend Verfrissend “Wet to dry” “Wet on wet” emulsie Vloeibare o/w Lipidenfilm Subacute faze

9 poeders unidosis Om oplossingen te bereiden Pulvera, gellules
Blauwwater, KMNO4,… multidosis Strooibussen Klonteren snel

10 Dermatologische aanpak van vulvaire aandoeningen

11 Diagnostiek Anamnese: Klinisch onderzoek: Investigaties:
Atcd: persl, familiaal, medicatie Klacht: wat, waar, wanneer evt behandeling en resultaat Klinisch onderzoek: Perineum Elders Investigaties: Kultuur Biopsie

12 Klinisch onderzoek: opgelet
Verlies van typerende knm van klassieke aandoeningen Maceratie Secundaire ss: erosies, kloven, surinfectie, lichenificatie

13 Therapie van vulvaire aandoeningen
Lokale behandeling Systemische behandeling Chirurgische behandeling Psychologische ondersteuning

14 Lokale behandeling Lokale behandeling Reinigen en opdrogen Kalmeren
Beschermen Verdoven Genezen

15 Reinigen en opdrogen Zitbaden of vochtige omslagen “wet on wet”
Minimum 20 minuten Water Poeders toevoegen kan KMNO4 1/10000, blauwwater”,“boorwater”, “gentiaanviolet” “wet on wet” Acute dermatose Korstend, nattend, erosief, vuil beslag Oedeem Subjectief enorm verlichtend Herpes, zona, candida…

16 Kalmeren Hygiene Baden of compressen
Jeukwerende, koelende preparaten: “waterpasta” calagel®, geen menthol ! beschermende preparaten Irritatieve vulvovaginitis Idiopathische Pruritus vulvae

17 Beschermen Pasta’s Beschermlaag Vaseline en poeder
Dik aanbrengen en met olie verwijderen Zinkoxidezalf, daktozin®, inotyol®, cicalfate®, ato-derm p.o zink®, cu-zn-creme®, aloplastine®, mitosyl®… Geirriteerde huid Kleine erosies, beperkt vochtig Pas genezen huid om irritatie te vermijden

18 Waterpasta schudmengsel
Zinkoxide 15 g Talk 15 g Glycerine 20 g Aqua ad 100 g DT/ schudfles 100g

19 Blauwwater R/ Boorzuur 6 g Natriumboraat 6 g Kopersulfaat 0.6 g
Zinksulfaat 0.6 g Aqua ad 600 g DT/ fles 600 g R/ Boorzuur 10 g Natriumboraat 10 g Kopersulfaat 1 g Zinksulfaat 1 g Pro pulvera una DT/ 9 zakjes S/ oplossen in 1 liter water

20 Verdoven Pijn verlichten Voor toilet Voor sexueel contact
Xylocainepreparaten: xylogel ® Pijnlijke aandoeningen Erosief tot ulcererend Post-laser Idiopathische aandoeningen

21 Genezen Steroiden Immunomodulatoren Vitamine D analogen Antibiotica
Antimycotica 5-fluouracil Podofylline Imiquimod Cryotherapie Antiparasitaire middelen Fotodynamische therapie

22 Steroiden 1 Zeer effectief: anti-inflammatoir en anti-prurigineus
Snelwerkend Goede resorptie vulvair: matig tot zeer krachtige preparaten kunnen ! Acute pathologie: 2 (3) weken, zoniet herbekijk diagnose en neem evt biopsie Chronische pathologie: afbouwen frequentie en/of kracht

23 Steroiden 2 Klasse 1: hydrocortisone Cremicort®, Pannocort®
Klasse 2: desonide, flumetasonpivalaat, triamcinoloneacetonide Delphi®,Sterax®,Locacortene® Klasse 3 en 4: bethamethason(valeraat), mometasonfuroaat, fluticasonpropionaat, clobetasolpropionaat, methylpredni, hydrocortisonebutyraat, diflucortolonvaleraat Betnelan V®, Diprosone®, Diprolene®,Dermovate®, Cutivate®, Elocom®, Advantan®, Locoid®, Nerisona®

24 Steroiden 3 Pannocort, HC 1% CMG
Mild eczeem, psoriasis: hydrocortisone 1% Matig eczeem, psoriasis, lichen simplex : mometasonefuroaat 0.1 % bethamethasonevaleriaat 1/3 Ernstig eczeem, lichen simplex/planus, LSA : bethamethasonevaleriaat 0.1 % bethamethasonedipropionaat 0.05 % clobetasolpropionaat 0.05 % Voldoende krachtig, voldoende lang Afbouwen in kracht en in frequentie Acuut in 14 dagen opgelost Chronisch tot 4 à 6 weken behandeling Nabehandeling / onderhoudsbehandeling Pannocort, HC 1% CMG Elocom lipofiele creme, BMV 40 mg CMG 100g Betnelan v creme, Diprosone creme, Dermovate creme

25 Immunomodulatoren Tacrolimus (Protopic®) zalf
Pimecrolimus (Elidel®) creme Goedgekeurd voor atopisch eczeem Voorgeschreven door pediater en dermatoloog Rapporten in tal van inflammatoire dermatosen Geen corticoid side-effects

26 Vitamine D analogen Bij psoriasis
Als aanvalstherapie -/+ steroid (Dovobet ®) Als onderhoudstherapie Daivonex® zalf/lotion, Silkis®zalf Curatoderm®zalf/emulsie

27 Antibiotica Relatief beperkte indicatie
Vochtige compressen/baden vaak voldoende Liever geen mengpreparaten Post-laser Om secundaire bijbesmetting te vermijden bij ulceraties, erosies Fucidin® creme/zalf, Terramycine® oogzalf, Flammazine®, Flaminal forte - hydro ®

28 Antimycotica Frequent voorgeschreven
Behandeling/preventie van schimmelinfecties Liever geen mengpreparaten 2 x daags, 1 week ( 3dagen schema Myk1)) Creme/lotion: Daktarin®, Pevaryl®, Lamisil®, Myk1… Gentiaanviolet 0.25% aq. 2 x daags 5 dagen Opmerking : sprays

29 5-fluoro-uracil Efudix® antimytoticum Bij condylomen, in situ ca
In praktijk praktisch moeilijk: erosies, irriatie, duur therapie

30 Podofylline- podofyllotoxine
Vroeger “in the office” aanstippen, thuis afwassen Nu patientvriendelijker: Wartec® Zelf aanstippen, 3 dagen wel, 4 dagen niet ‘s avonds aanbrengen, ‘s morgens afwassen Na twee weken herbekijken Irritatie kan

31 Cryotherapie Snel, gemakkelijk Goed verdragen
Wratten, fibromen, mollusca zo niet te groot en/of te talrijk

32 Imiquimod Aldara® Inductie TNF, IL12, IFα via toll-like receptor
Geregistreerd/terugbetaald voor genitale condylomen Regime 3 x per week, ‘s avonds aanbrengen, gedurende min 8 weken Irritatie kan Ook in andere aandoeningen: extra-mammaire Paget , Bowen’s disease, mollusca

33 Antiparasitaire middelen
Scabies: benzylbenzoaat 25%lotion, permetrine 5 % crème ( Zalvor® ) Luizen: scheren, permetrine 5 % (Zalvor® crème, Nix® rinse)

34 Fotodynamische therapie
fotosensitizer (ALA) en lichtbron Selectieve opname in (pre-)maligne cellen Selectieve celdood na irradiatie Bowen’s disease, Paget, VIN

35 Systemische therapie Systemische therapie
Antihistaminica: oudere sederende preparaten Antibiotica, antimycotica, virostatica Steroiden Immunosuppressiva Antidepressiva/ gabapentine …

36 Chirurgische therapie
Excisie Plastie CO2 laser

37 Psychologische ondersteuning
Impact sexuele beleving Leven met chronische ziekte Idiopathische aandoeningen vulvodynie