Inleiding Observatie -> totaalbeeld

Presentatie over: "Inleiding Observatie -> totaalbeeld"— Transcript van de presentatie:

1 Inleiding Observatie -> totaalbeeld
Op basis van totaalbeeld: ethisch oordeel Handeling die aansluit bij oordeel = gecontroleerde processie van Echternach

2 ZIEN Observatie = verzamelen van feiten (wetenschappelijke werkwijze)
Wetenschappen = descriptief, dus niet ethisch Totaalethiek voor ogen houden

3 OORDELEN Wijsheid – prudentia OT: wijsheid = gave van God
Gehoor geven aan Gods wil // levenservaring NT: Jezus = “onze wijsheid van Godswege” Onderscheiden wat God behaagt

4 OORDELEN Wat is prudentia? Het (christelijk) oordeel Kardinale deugd
Voorzichtig handelen ≠ scrupuleus handelen Het (christelijk) oordeel Geworteld in de Schrift Gebruik maken van prudentia Uiteindelijk handelen Realiteit = zeer complex

5 HANDELEN Rechtvaardigheid vs gerechtigheid
Overtreding – straf => rechtvaardigheid Gerechtigheid: God oordeelt met barmhartigheid en zachtmoedigheid Werkers van het elfde uur (groene bijlage) Vader met twee zonen (groene bijlage) God geeft de mens wat hij nodig heeft Liefde die alles overstijgt en overvloedig is

6 HANDELEN Handelen in gerechtigheid => bevrijding
// Wil van de Vader = doorbreken van het Rijk Gods In handelen RG de kans geven om hier en nu door te breken

7 Goed en kwaad Fysiek kwaad Metafysisch kwaad Moreel kwaad

8 Gemeengoed vs persoonlijk goed
Evenwicht vinden Vb: drinkbaar water Cf definitie duurzame ontwikkeling: “ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien in gevaar te brengen.”

9 Zondebesef Schuldbesef in de psychologie:
Mens erkent dat hij fout beging in alle vrijheid; Toekomstgericht denken over fout, met oog op herstel of compensatie; Mens voelt zich verplicht tegenover een werkelijkheid die hem te boven gaat

10 Zondebesef Sociale factoren: Kwaad = onderwerp van mythes
Tijd – ruimte – groepen – maatschappelijke structuren Persoonlijk schuldbesef – collectief schuldbesef Kwaad = onderwerp van mythes Scheppingsdualisme: goed vs kwaad Babylonisch scheppingsverhaal: chaos bedwongen door gewapende orde Joods-christelijk: één scheppingsprincipe – goede God

11 Zondebesef Goede God Fundamenteel vertrouwen Fundamentele hoop
Geen naïef optimisme

12 Zondebesef Erfzonde Vrije wil Los van God Via eigen verdiensten
Af-zonde-ren van God Weigering om God als scheppingsprincipe te (h)erkennen Menselijke hoogmoed

13 Zondebesef Persoonlijke zonde Elke daad van af-zonde-ring
“vrijwillige overtreding van de wet van God” Blgr: grondoriëntatie aangetast door zonde? Wroeging: psychologisch besef van gebrokenheid en spijt van de daad

14 Zondebesef Schuldvraag = zeer complexe materie Soms onbeantwoord

15 Bekering & verzoening Schuld erkennen => inkeer => bekentenis
Slechts na inkeer & bekering is verzoening mogelijk Altijd twee partijen Slachtoffer moet er ook voor open staan

16 Verzoening

17 Verzoening “Is ver-zoenen ver te zoeken of ligt het binnen handbereik? Is kwaad hiërarchisch en laten sommige feiten gemakkelijker pardon toe dan andere? Is vergeving het monopolie van religieuze mensen? Hangt vergiffenis misschien af van ieders persoonlijkheid of geschiedenis?”

18 Verzoening “in een wereld waar de roep om gerechtigheid vaak wordt beantwoord met meer repressie, boete en leed, doe ik er goed aan weerwerk te geven. Daarom heb ik mensen opgezocht die de feiten noch de wrok het laatste woord hebben gelaten. Bij sommigen heeft de grootste pijn in hun leven hen zelfs geboetseerd tot een model van verdraagzaamheid en sociale inzet.”