Docententraining ter voorbereiding van de lessenserie

Presentatie over: "Docententraining ter voorbereiding van de lessenserie"— Transcript van de presentatie:

1 Docententraining ter voorbereiding van de lessenserie
Maeva Bonjour & Tine Hendriks

2 Even voorstellen…. Wie zijn jullie?

3 Doelen docententraining
Wegwijs maken in lessenserie Bewust worden eigen houding en rol hiervan in lessenserie Keuzes kunnen maken lesopzet ikv leerdoelen leerlingen en eigen affiniteit Kennisoverdracht & weten waar info te vinden is

4 Docententraining Doel: Kennismaking met de interventie Les(s) & More
Wegwijs worden in de lessenserie Vertrouwd(er) raken met bespreekbaar maken van seksualiteit Als team keuzes kunnen maken in lesuitvoer op basis van leerdoelen voor leerlingen en affiniteit docenten

5 Programma Introductie oefening Uitleg Les(s) & More
Verwachting training Uitleg lessenserie Pauze Aandachtspunten en lastige situaties Doorverwijzen Afronding & evaluatie

6 De basis: Veiligheid in de groep
Docent als voorbeeld, procesbegeleider en -bewaker Ontspannen, oprecht en uitnodigend: Lachen mag, uitlachen niet! Stel regels samen op, maak klas verantwoordelijk Maak afspraken over woordgebruik en privacy Benoemen verlegenheid en kwetsbaarheid bij praten over meningen, gevoelens, relaties en seks Respect voor verschil in mening, gevoelens of leefstijl Mening altijd in ik-vorm: niet “dat is…” maar “ik vind…” Studenten bepalen zelf welke persoonlijke informatie ze willen delen: in hoeverre blijft wat verteld wordt binnen de klas? Evt. deels werken in gescheiden groepjes (bv. jongens - meisjes) of tweetallen Anonieme vragenbox

7 Introductie oefening Synoniemen spel

8 Les(s) & More in vogelvlucht

9 Opzet interventie Les(s) en More
Docententraining 4 lessen door docent (1 per week) 5e les i.s.m. GGD: afname vragenlijst Zelfde dag spreekuur JGZ & Seksuele gezondheid Indien nodig: bezemspreekuurdagen Per leerling: evt. doorverwijzing naar ZAT of externe hulpverleners

10 De lessenserie Lessen Relaties, seksualiteit en je lichaam
Gezonde seks, soa, anticonceptie, zwanger en dan? Seks, grenzen, media en internet Seks en genotsmiddelen

11 Nog verdere vragen over de opzet van Les(s) & More?

12 Verwachtingen docententraining
Opdracht: Wat heeft u nog nodig om lessenserie goed uit te kunnen voeren? Wat zijn uw persoonlijke leerdoelen voor deze docententraining?

13 De lessenserie

14 Opbouw lessenserie Lessen Relaties, seksualiteit en je lichaam
Gezonde seks, soa, anticonceptie, zwanger en dan? Seks, grenzen, media en internet Seks en genotsmiddelen 5e les: - nabespreken lessenserie, - filmpjes over soa test en uitleg over GGD spreekuren - invullen vragenlijst - optioneel: evaluatie lessenserie & kennistoets

15 Benodigdheden Docentenhandleiding Powerpoint bij elke les
Leerlingenbladen bij elke les Leskist met materialen Online filmpjes (o.a. via Aanvullende lessuggesties via > MBO docenten

16 Les 1. Relaties, seksualiteit en je lichaam
DOEL: Kennis: - Jongeren kunnen verschillen tussen (het lichaam van) man en vrouw benoemen. Houding: - Jongeren onderkennen dat elk individu relaties en seksualiteit op een eigen manier kan beleven en opvatten en onderkennen daarin het belang van gelijkwaardigheid en respect voor elkaar. Vaardigheden: - Jongeren kunnen ideeën en meningen vormen over relaties en seksualiteit en deze ook onderling met elkaar uitwisselen.

17 Werkvormen en materialen
Werkvorm 1 t/m 3 1.1 Regels afspreken met elkaar 1.2 Woorden en stellingen over relaties en seksualiteit 1.3 Stoplichtenspel met vragen over je lichaam Materiaal * Docenten instructies 1.1 t/m 1.3 * Leerlingen stencils 1.1 t/m 1.3 * Rode en groene geplastificeerde kaartjes * Aanvullende filmpjes via Lang Leve de Liefde: - Mannelijk geslachtsorgaan  (4.03 min.) - Vrouwelijk geslachtsorgaan  (5.37 min.) - Vruchtbaarheid  (3:22 min.) - Menstruatiecyclus (3:22 min.) Zie:

18 Aandachtspunten Verschil in normen en waarden
Eigen normen en waarden Bewaken respectvolle omgang met verschillen: ruimte maken voor diversiteit Omgaan met persoonlijke vragen Pedagogisch verantwoord reageren Bewaken grenzen leerlingen Omgaan met weerstand Terugtrekken, openlijke kritiek, persoonlijke vragen Vaak onzekerheid en/of schaamte: blijf in dialoog! Advies van docenten via filmpjes:

19 Werkvorm 1.1 Regels en Woorden
Thuis Jijzelf In de les Vagina Bijv. Bibs, spleetje, vagina Bijv. Kut, poes, doos Bijv. Vagina Penis Bijv. Piemel, plasser Bijv. Lul, slinger, Bijv. Penis Geslachts-gemeenschap Bijv. Vrijen, seks hebben Bijv. neuken, klappen, hem erin hangen Bijv. geslachtsgemeenschap Soms thuis helemaal niet over gesproken: ook dat kan en mag…

20 Werkvorm 1.2 Stellingen Liefst in 2 groepen
1 leerling krijgt stelling > legt zijn/haar mening uit aan groep Groep reageert, stellen verdiepende vragen over de mening en leerlingen delen evt hun afwijkende mening Plenaire afsluiting oefening LET OP: Rol docent in begeleiden discussie cruciaal! Leren uiten van hun mening, en doorvragen over andermans mening Bewust worden waar meningen op gebaseerd zijn: opvoeding, ervaringen, vrienden, media, etc. Bewust worden van en respect voor variatie in meningen: respectvolle discussie, geen aanvallen op persoon!! Bewust worden van verschil in boodschap die jongeren van huis uit mee krijgen

21 Werkvorm 1.3: Waar niet/waar
Nog vragen over de antwoorden?

22 Les 2. Gezonde seks, SOA, anticonceptie, zwanger en dan?
Kennis: Jongeren weten hoe zij een SOA kunnen oplopen en voorkomen Jongeren kennen de meest voorkomende anticonceptiemiddelen en hoe zij een (ongewenste) zwangerschap kunnen voorkomen. Houding: Jongeren kunnen aangeven dat zowel een jongen als meisje verantwoordelijk is voor het hebben van veilige seks Jongeren onderkennen de consequenties van een zwangerschap op een jonge leeftijd Vaardigheden: Jongeren kunnen een condoom omdoen Jongeren kunnen argumenten noemen om een partner te overtuigen van veilig vrijen Jongeren zijn in staat om informatie op te zoeken op de site van

23 Werkvormen en materialen
Werkvorm 1 t/m 3: 2.1 Krasloten 2.2 Waar / niet waar spel 2.3 Condoomdemonstratie Alternatief of aanvulling: o.a. anticonceptie-grabbelton (zie Materiaal: Docenten instructies 2.1 t/m 2.3 Leerlingenblad 2.1 t/m 2.7 Krasloten Oefendildo en oefencondooms Anticonceptie koffer en gelamineerde folder ‘Wel seks, geen zorgen’. Visitekaartjes GGD Sense spreekuur Filmpjes via Lang Leve de Liefde: Anticonceptie met hormonen (6.08 min.) Bevruchting en zwangerschap  (4.36 min.) Soa's  (3.13 min.) Tienermoeder (2min39)

24 Aandachtspunten Correcte risico-inschatting
Correcte kennis en ‘besef werkelijkheid’ Niet alleen angst zaaien, ook oplossingen bieden Doorverwijzen naar Sense Naast kennis ook vaardigheden Communicatie over veilig vrijen Hoe & waar anticonceptie te verkrijgen Chlamydia Zeer besmettelijk, geen symptomen, evt. onvruchtbaarheid Verscheidenheid aan anticonceptie Meer dan alleen de pil: Alleen bescherming soa door condooms! Morning after pil

25 Werkvorm 2.1 Krasloten Per tweetal 3 krasloten Plenaire nabespreking

26 Werkvorm 2.2 Waar niet waar Gezonde seks
Nog vragen over de antwoorden? Zie ook en voor achtergrond info

27 Werkvorm 2.3. Condoomdemonstratie
Verpakking, datum, keurmerk checken Openen zonder nagels, mes of schaar Condoom eruit duwen (geen nagels) Checken dat condoom goede kant op zit Zorgen dat de penis goed stijf is Topje dichtknijpen (zonder lucht erin) Op penis zetten en helemaal afrollen Na seks uit de vagina voordat penis slap wordt, en condoomrand vasthouden zodat condoom niet afglijdt Voorzichtig van de penis afhalen: knoop erin zonder te knoeien Niet door wc spoelen, maar weggooien in vuilnisbak Zie ook filmpje: of

28 Aanvullend materiaal Anticonceptie grabbelton
. Middelen om niet zwanger te worden: Aanvullend materiaal Anticonceptie grabbelton Kieswijzer anticonceptie: Filmpje tienermoeder (2min39):

29 Verwijzen naar sense! www.sense.info GGD telefoonnummer: 088- 355 6600
. Middelen om niet zwanger te worden: Verwijzen naar sense! GGD telefoonnummer: Filmpje over soa spreekuur: (9 minuten, zeer informatief) Trailer over sense: (1’45 minuten)

30 Les 3. Seks, grenzen, media en internet
DOELEN Kennis: - Jongeren kunnen aangeven wat de invloed is van media, internet en groepsdruk. - Jongeren kunnen aangeven hoe zij zich kunnen verweren tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag (via internet). Houding: - Jongeren zijn zich bewust van de risico's bij confrontaties met seksueel getinte berichten via bijvoorbeeld de media en internet. Vaardigheden: - Jongeren kunnen onderling het gesprek aangaan over grenzen, wensen, groepsdruk en de risico's van seksueel getinte media en internet.

31 Werkvormen en materialen
Werkvorm 1 t/m 3 3.1 Stellingen over seks, grenzen, media & internet 3.2 Filmpje over seks & internet + discussie 3.3 Waar / niet waar spel Materiaal - Docenten instructies 3.1 t/m 3.3 - Leerlingenblad 3.1 t/m 3.3 - Filmpje UP2U (internet, beamer en geluid) - Rode en groene geplastificeerde kaartjes

32 Aandachtspunten Vaardigheden om vertrouwen binnen seksuele relatie op te bouwen Erkennen dat niet iedereen (altijd) hetzelfde wil ‘Nee' kunnen zeggen en 'nee' kunnen accepteren Duidelijke communicatie Dubbele moraal Mogelijke ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag Benoemen tijdens de les Ruimte geven (tijdens en na de les) Rol docent: signaleren en doorverwijzen

33 3.1 Stellingen seks, grenzen, media
Wat roepen de stellingen bij jullie op?

34 Werkvorm 3.2 Filmpje sexting
Filmpje met keuzemomenten UP2U: Can you fix it: ‘Ik haat je’: deel je als meisje een sexy foto van je zelf of niet? ‘Je lult gast’: groepsdruk onder jongens om sexy foto van je vriendin te delen. ‘No big deal’: thuis afspreken met je internet date?

35 Tips voor veilig internet
Geef nooit je persoonlijke gegevens aan anderen via sociale media Als je met iemand afspreekt die je alleen van internet kent, doe dat dan op een plek waar anderen gegarandeerd zijn, een kroeg of snackbar bijv. en zorg dat iemand weet waar je bent Denk na over wat je op internet/sociale zet en wat je doet voor een webcam. Als een (naakt)foto eenmaal op internet staat blijft dat er voor altijd op staan! Als iemand vervelende dingen vraagt, weiger of blokkeer de afzender en reageer niet meer. Laat je niet chanteren maar zoek hulp. Verspreiden van materiaal zonder toestemming, bedreigen en stalken is strafbaar!! Ook door je vriend(in), en ook als je het materiaal vrijwillig aan die persoon hebt gegeven. In geval van minderjarigen is het kinderporno!

36 Werkvorm 3.3 Waar/ niet waar
Nog vragen over de antwoorden?

37 Les 4. Genotsmiddelen en seks
DOELEN Kennis: Jongeren hebben kennis over de invloed van alcohol en cannabisgebruik in combinatie met het thema seksualiteit Houding: Jongeren zijn zich bewust van de mogelijk verandering in houding door middelengebruik Vaardigheden: Jongeren kunnen ideeën en meningen vormen over genotsmiddelen en seksualiteit en deze ook onderling met elkaar uitwisselen

38 Werkvormen en materialen
Werkvorm 1 t/m 3 4.1 Stoplichtenspel over genotsmiddelen en seks 4.2 Filmpje over drugs/alcohol en discussie 4.3 Stellingen over genotsmiddelen en seks Materiaal - Docenten instructies 4.1 t/m 4.3 - Leerlingenblad 4.1 t/m 4.3 - Filmpje UP2U (internet, beamer en geluid) - Rode en groene geplastificeerde kaartjes

39 Aandachtspunten Vervagende grenzen door middelengebruik
Kennis voor- èn nadelen van middelengebruik Besef invloed op ‘goede voornemens’ bij overmatig gebruik Attitude rondom misbruik maken van onder invloed zijn Omgaan met groepsdruk en verwachtingen Benoemen tijdens de les, laat leerlingen erover praten en elkaar tips geven Welke rol heeft het? Hoe kun je ermee omgaan? Kwetsbaar opstellen: Veilige sfeer in de klas is hiervoor essentieel!

40 Werkvorm 4.1 Waar / niet waar spel
Nog vragen over de antwoorden? Zie ook folders leskist en voor achtergrond info

41 Werkvorm 4.2 Filmpje en discussie
Filmpje UP2U Filmpje over alcohol en seksueel grensoverschrijdend gedrag en groepsdruk, met keuzemomenten >>>Via lesbrief bij dit UP2U filmpje

42 Werkvorm 4.3 Stellingen Wat is het doel bij deze stellingen?

43 Aanvullende materialen
Lang Leve de Liefde database Verhalen voor onder je kussen: boek & korte films: zie kanaal sense nederland op youtube Beter in Bed app van test-je-leefstijl

44 Les 5: Reflectie en evaluatie lessen, vragenlijst
Kennistoets leerlingen Evaluatie leerlingen Filmpjes spreekuur op school en soa spreekuur Vragenlijst afnemen Na de lessenserie: Evaluatie docenten

45 Pauze

46 Lastige situaties Welke lastige situaties zou u in de klas kunnen tegenkomen?

47 Omgaan met persoonlijke vragen
Gericht op docent Pedagogisch verantwoord reageren Onderzoek de vraag achter de vraag Herformuleer de vraag naar algemeenheid Geef de algemenere vraag terug aan de groep Eigen grenzen bewaken! Gericht op andere leerlingen Respect staat voorop Vragen naar mening of uitleg mag, vragen naar (mate van) ervaring in principe niet Bewaken grenzen leerlingen

48 Gesprekstechniek en taalgebruik
Stimuleer leerlingen actief deel te nemen en betrek alle jongeren bij de discussies bv. door groepsrondjes of buzzen in tweetallen Passieve luisteraar in waarde laten en niet dwingen tot plenair spreken Wees alert op reacties en signalen van jongeren Ga serieus in op vragen en geef correcte antwoorden

49 Gesprekstechniek en taalgebruik
Niet alleen aandacht aan risico’s van seksualiteit, benadruk de positieve kanten Spreek eerst in het algemeen alvorens leerlingen te vragen naar eigen ervaringen Toon oprechte belangstelling en respect voor mening en gevoelens van de leerlingen Met vragen als: Hoe vond je dat? Kun je daarover meer vertellen? kunnen leerlingen gestimuleerd worden dieper op het onderwerp in te gaan

50 Omgaan met relationele diversiteit
Respect voor elkaar betekent ook het serieus nemen van diversiteit in relaties, zoals los-vast, homo-hetero, geen seks voor het huwelijk etc Niet standaard beginnen met: ’Als een jongen en een meisje verliefd zijn….. Als homoseksualiteit veel losmaakt in de klas kunt u er een extra les aan wijden, zie

51 Omgaan met culturele diversiteit
Houdt rekening met verschillen in religie en achtergrond Laat de informatie van de leerlingen zelf komen Basiskennis van allochtone leerlingen is lager dan je denkt Rustig beginnen Waar kun je op letten binnen een klas met (enkele) allochtone leerlingen/ (meerderheid) autochtoon?

52 Ondersteuning en tips? Kijk op www.langlevedeliefde.nl/docenten/mbo
voor lessuggesties, oefeningen, tips, filmpjes van andere docenten, etc.

53 Vragen voor, tijdens of na de les?
Als docent kun je contact opnemen met de GGD:

54 Oefenen: UP2U filmpje alcohol

55 Oefenen: condoomdemonstratie

56 Doorverwijzen leerlingen

57 Rol docent Onderwerpen bespreekbaar maken Signaleren
Opgepikte signalen bespreken met leerling Doorverwijzen

58 Waarheen doorverwijzen?
Vragen over seks en soa: SOA/sense op de GGD, afspraak via GGD: JGZ/Soa/Sense spreekuur op school ikv Les(s) & More JGZ arts ikv schoolverzuim spreekuren (via Zorg Advies Team) Iriszorg:

59 Nog vragen? Opmerkingen? Suggesties?

60 Ter afsluiting: Graag evaluatie invullen!
Veel succes en plezier bij het voorbereiden en geven van deze lessenserie!