SPREKEN VAN GOD Over verkondiging en catechese

Presentatie over: "SPREKEN VAN GOD Over verkondiging en catechese"— Transcript van de presentatie:

1 SPREKEN VAN GOD Over verkondiging en catechese
Les 2 – 16 september 2017

2 ‘Kata’ en ‘echein’ “De zending van de Kerk bestaat er in dat ze een ‘echo’ wordt van het Woord opdat iedereen het zou kunnen horen alsof het tot hem of haar gericht is.”

3 Het ‘Spreken van God’

4 Het ‘spreken van God’ “Sinds het begin is/ Bij begin (Gn 1,1)
is er het spreken ; dat spreken is God nabij, ja God zelf is dat spreken; het is er sinds het begin / het is geweest bij begin, God zo nabij” de proloog van het evangelie van Johannes (naardensebijbel.nl)

5

6 Het ‘Spreken van God’ “In (het) begin(sel)” : ‘en archei’
De “Logos” is een gebeuren : ‘dabar’ “Het spreken is vlees-en-bloed geworden” : ‘sarx’ “Het heeft bij ons zijn tent opgeslagen” : ‘in-woning’

7 Het ‘Spreken van God’ God communiceert (“een godsdienst van het woord”) De mens als vrije partner Spreken van God (p.10 onderaan): De Bijbel is niet enkel een woord over God, maar ook een Woord van God. Je kunt dat vergelijken met een brief van iemand die je dierbaar is. Je kan die lezen om informatie in te winnen over de ander. Maar doorheen de tekst wil de schrijver of schrijfster je hart raken en bij je binnenkomen.”

8 Het ‘Spreken van God’ “Van hieruit begrijpt men waarom christen zijn niet in eerste instantie wordt bepaald door een ethische beslissing of een hoogstaand idee, maar door een ontmoeting met een gebeurtenis, met een Persoon die ons leven een nieuwe horizon en daarmee de beslissende richting geeft.” Benedictus XVI , VERBUM DOMINI (2010)

9 “Wij leveren geen product,
Het ‘Spreken van God’ “Wij leveren geen product, wij brengen mensen in contact met een persoon.”

10 Het ‘Spreken van God’ QUESTION / ANSWER CALL / RESPONSE

11

12 Dagboeknotie Dag Hammerskjöld (1905-1961)
“Ik weet niet wie – of wat - de vraag stelde. Ik weet niet wanneer zij gesteld werd. Ik herinnerde me niet dat ik antwoordde. Maar eens zei ik ja, tegen iemand – of iets, Vanaf dat moment heb ik de zekerheid dat het leven zinvol is, en dat mijn leven, in gehoorzaamheid, een doel heeft.”

13 Woord Ik kan alleen woorden ontmoeten, u niet meer.
Maar hiermee houdt het groeten aan, zozeer, dat ik wel moet geloven, dat gij luistert; zoals ik omgekeerd uw stilte in mij hoor. Gerrit Achterberg, Verzameld Werk, p. 409

14 Woord Het woord waar Achterberg in dit gedicht over spreekt heeft grote kracht. Het is het enige medium waardoor de dichter zijn "tegenover" nog ontmoeten kan. Het woord is de enige brug naar de door een onoverbrugbare kloof van de dichter gescheiden “gij”. Dit woord schept de onmogelijke ontmoeting. Met een dergelijk kracht dat de band, het "groeten", gelegd wordt, en de dichter wel geloven moet, dat er van "tegenover" wordt geluisterd. De woorden roepen tegelijkertijd een "gevulde stilte" op, waarin de dichter zijn tegenover hoort. “Ik kan alleen woorden ontmoeten, u niet meer. Maar hiermee houdt het groeten aan, zozeer, dat ik wel moet geloven, dat gij luistert; zoals ik omgekeerd uw stilte in mij hoor.” Gerrit Achterberg, Verzameld Werk, p. 409

15 Het ‘Spreken van God’ 1. Het voorwoord van Johannes 2. God die spreekt
3. Mensgeworden Woord 4. Het antwoord van de mens aan de God die spreekt 5. De kracht van het zwakke Woord 6. De kracht van het getuigenis

16 DE KRACHT VAN HET ZWAKKE WOORD Dietrich Bonhoeffer (1906-1945)
Het ‘Spreken van God’ DE KRACHT VAN HET ZWAKKE WOORD Dietrich Bonhoeffer ( )

17 DE KRACHT VAN HET GETUIGENIS Het ‘Spreken van God’
(Matthias Grünewald – Colmar)

18 Het ‘Spreken van God’ HOE KAN HET WOORD VAN GOD VANDAAG KLINKEN ?

19 Spreken of zwijgen ?

20 Eric METAXAS, Dietrich Bonhoeffer.
Pastor, martelaar, profeet, spion (2012) Charles MARSH, Licht in het duister. Het leven van Dietrich Bonhoeffer (2015)

21 Betekenis-verlies ? verzoening verlossing wedergeboorte Heilige Geest
liefde voor de vijand kruis opstanding leven in Christus navolging van Christus

22 Betekenis – verlies ? “Deze begrippen liggen zover van ons af dat we er niet meer over durven praten.”

23 Of betekenis – tegoed ? “Deze begrippen liggen zover van ons af dat we er niet meer over durven praten.” “In de overgeleverde woorden en handelingen vermoeden wij iets volkomen nieuws, iets revolutionairs, maar we kunnen het nog niet bevatten of onder woorden brengen.”

24 Taalfilosofie “De oude woorden hebben niet zozeer hun betekenis, maar wel hun zeggingskracht verloren.” Performatieve taal …. Pragmatische context van de taal de persoon die spreekt het institutionele kader van de kerk de gewijzigde, culturele situatie

25

26 Paus Franciscus en communicatie
Franciscus is een “mensenmens” Hij houdt van mensen en laat dat ook zien. Het resultaat is dat veel mensen op hun beurt van hem gaan houden. Als je van iemand houdt, dan krijgt wat die persoon zegt bijzondere betekenis. Woord en daad vallen samen De boodschap van Franciscus gaat over eenvoud, nederigheid, nabijheid, zorg voor de minsten. Hij spreekt en schrijft erover. Maar hij doet het ook. Inclusieve benadering (iedereen wordt ontvangen) Zelfrelativering (“ik ben een zondaar”) Nikolaas Sintobin sj – TGL september 2017

27 Spreken of zwijgen ?