MBT M entalization B ased T reatment M entalisatie B evorderende T herapie is Evidence Based behandeling voor mensen met persoonlijkheidsproblemen.

Presentatie over: "MBT M entalization B ased T reatment M entalisatie B evorderende T herapie is Evidence Based behandeling voor mensen met persoonlijkheidsproblemen."— Transcript van de presentatie:

1 MBT M entalization B ased T reatment M entalisatie B evorderende T herapie is Evidence Based behandeling voor mensen met persoonlijkheidsproblemen

2 is ontwikkeld door Peter Fonagy en Anthony Bateman

3 Workshop Korte theoretische inleiding en dan oefenen in Basaal Mentaliseren Mentaliseren voor beginners Beginners, net zoals wij op DD. Ik verwijs graag naar: 1)de basiscursus van de opleiders Peter Bleumer en Daniëlle Borm 2) Het boek van Fonagy en Bateman “Mentaliseren in de Klinische Praktijk”

4 MBT op een DD unit als afdelingsreferentiekader Waarom ? MBT is ontwikkeld voor Borderline persoonlijkheidsstoornissen

5 Mentaliseren is denken over denken Dus Het gedrag van zichzelf en van anderen impliciet en expliciet waarnemen en kunnen interpreteren in termen van gevoelens, gedachten, handelingen en verlangens Of nog anders Kunnen nadenken over beleving en communicatie op basis van gerichte mentale processen

6 Mentaliseren is Toepasbaar in individuele- en groepstherapie Waarbij de kern van de behandeling de gehechtheidstheorie is

7 Je doet het al Mentaliseren Impliciet ---  iedereen ---  en zeker de Geestelijke enGezondheidswerker Expliciet---  op basis van gezond verstand ---  alle vormen van psychotherapie Grote voordeel op een afdeling is dat je vanuit verschillende denkkaders opgenomen wordt in een gemeenschappelijke taal. Je kunt ook slecht mentaliseren als de cliënt er door de behandeling op achteruit gaat.

8 Mentaliseren of MBT heeft echter in haar expliciet zijn toch 1.een eigen theoretische achtergrond van waaruit deze behandeling is ontwikkeld met als centrale begrippen - spiegeling - hechting - alien-self 2. en van daaruit ook expliciet mentalisatie bevorderende interventies

9 -de ouder herkent de emotie bij het kind -de ouder benoemt de emotie bij het kind -de ouder “containt” de emotie van het kind Spiegeling

10 Voorbeeld: “Er zit een krokodil onder mijn bed.” “Stel je niet zo aan.” > ontkennen van de emotie “Ohjee, pas op, er is groot gevaar in je slaapkamer!” > niet containen van de emotie ( te sterk meegaan) spiegelend: “Wat naar om dat te denken, ik zie dat het je bang maakt.” (Maar ik als ouder ben niet zo bang als jij en kan de angst dragen.) Samen ontdekken dat het niet zo is. > Emotie herkennen, benoemen/spiegelen en containen Spiegeling

11 The Still Face Experiment, Dr. E Tronick Spiegeling

12 Bij het mentaliseren Onderscheidt men 3 stijlfiguren van discours m.a.w. hoe de mens in zijn taal staat. Men noemt dit de pre gementaliseerde modi, want het is nu net de bedoeling doorheen mentaliseren in te werken op die stijlfiguren.

13 1. De Equivalente modus vertaaltwaarbij de interne en externe wereld equivalent zijn. Dat is een modus waarin de mensen enkel in de emotionele arousal zitten. 2. De Pretend of alsof modus vertaaltzitten enkel in het woord zonder gevoel. Feitelijk relaas, zuiver rationeel. Je valt er als het ware van in slaap. 3. De Theleologische modus vertaaltvalt buiten het woord. Enkel de handeling heeft waarde -acting out- automutilatie-suïcide- geweld-gebruik van middelen

14 PRETEND EQUIVALENT Woord Gevoel TELEOLOGISCH

15 Fundament van de mentaliserende houding door volgende vragen 1.Welke mentale toestanden, in de cliënt en mezelf, kunnen verklaren wat er hier gebeurt ? 2.Waarom zegt de cliënt dat nu ? 3.Waarom gedraagt de cliënt zich nu zo ? 4.Waarom voel ik me nu zoals ik me voel ? 5.Wat is er recent in onze relatie of elders gebeurd dat de huidige mentale toestand van cliënt kan verklaren ?

16 OEFENINGEN

17 INTERVENTIES: PRINCIPES EENVOUDIG IN HET HIER- EN-NU PROCESGERICHT I.P.V. OP DE INHOUD GERICHT OP AFFECT (LIEFDE, VERLANGEN, PIJN) GERICHT OP DE MENTALE TOESTAND VAN DE CLIËNT I.P.V. OP GEDRAG BRENG DE MENTALE TOESTAND IN VERBAND MET DE ACTUELE GEBEURTENIS OF ACTIVITEIT LEG DE NADRUK OP (BIJNA) BEWUSTE INHOUDEN EN NIET ZOZEER OP ONBEWUSTE LAGEN

18 INTERVENTIES: SPECTRUM STEUN EN EMPATHIE CLARIFICATIE EN UITWERKING BASAAL MENTALISEREN INTERPRETEREND MENTALISEREN MENTALISEREN OVER DE OVERDRACHT Arousal / emotionele spanning laag hoog

19 INTERVENTIES: STEUNEND EN EMPATISCH LUISTER MET RESPECT VOOR HET VERHAAL EN DE EXPRESSIE WEES POSITIEF, HOOPVOL, MAAR BEVRAGEND LAAT BLIJKEN DAT JE HET WIL WETEN EN BEGRIJPEN NEEM DE NIET-WETENDE HOUDING AAN PLUIS UIT WAT HET VERHAAL EMOTIONEEL BETEKENT IDENTIFICEER NIET-MENTALISERENDE UITSPRAKEN MAAK DE CLIËNT NIEUWSGIERIG NAAR DRIJFVEREN VAN ZICHZELF EN VAN ANDEREN VERMIJD ADVIEZEN IDENTIFICEER, EXPLOREER EN COMPLIMENTEER ALS ER GOED GEMENTALISEERD WORDT

20 INTERVENTIES: CLARIFICEREN EN UITWERKEN HELP DE CLIËNT VANUIT ZIJN PERSPECTIEF BETEKENIS TE GEVEN AAN GEDRAG DAT VOORTKWAM UIT HET FALEN VAN MENTALISEREN, ZODAT DE CLIËNT ZICHZELF BETER SNAPT NEEM DE GEBEURTENIS STAP VOOR STAP DOOR, EXPLOREER DE DETAILS EN DE INTERNE PROCESSEN DIE TOT DE ACTIE HEBBEN GELEID WEES ALERT OP SIGNALEN DIE WIJZEN OP HET NIET GOED “LEZEN” VAN DE MENTALE TOESTAND VAN ZICHZELF EN ANDEREN ZOEK MET DE CLIËNT NAAR EEN ALTERNATIEVE VISIE STEL OPEN VRAGEN, VRAAG DOOR EXPLOREER BIJ HET UITWERKEN VAN HET AFFECT DE GEVOELENS VAN DE CLIËNT EN LAAT JE NIET AFLEIDEN DOOR HET BESPROKEN AFFECT

21 INTERVENTIES: CLARIFICEREN EN UITWERKEN TECHNIEK: STOP EN STA STIL WANNEER ? PAS DEZE TECHNIEK TOE BIJ EEN OVERGANG NAAR NIET- MENTALISEREN ONDERBREEK DE DIALOOG EN DRING EROP AAN DAT DE CLIËNT ZICH RICHT OP HET MOMENT VAN DE OVERGANG STIMULEER, NA HET ONDERBREKEN, HET REFLECTEREN OP EEN BEPAALD MOMENT VAN DE SESSIE DAT ONDUIDELIJK OF VERWARREND IS OF WAARUIT BLIJKT DAT DE CLIËNT GROVE MISASSUMPTIES MAAKT EN HIER BESLISSING OP BASEERT EXPLOREER ALTIJD OOK DE ONDERLIGGENDE GEVOELENS HOUD VAST EN LAAT JE NIET AFLEIDEN VAN HET EXPLOREREN

22 INTERVENTIES: BASAAL MENTALISEREN TECHNIEK: STOP, LUISTER EN KIJK WANNEER ? PAS DEZE TECHNIEK TOE BIJ SIGNALEN VAN EEN VERMINDERENDE MENTALISERENDE CAPACITEIT (DE CLIËNT REAGEERT HELEMAAL NIET OP GEUIT GEVOEL VAN DE ANDER, HEEFT EEN AFWIJZENDE HOUDING, ER IS GEBREK AAN CONTINUÏTEIT IN DE DIALOOG) VERTRAAG DE SESSIE OM ZO HET MOMENT STAP VOOR STAP TE EXPLOREREN (MENTALISEREN IN HET MOMENT) STEL VRAGEN ALS: HOE DENK JIJ DAT HIJ/ZIJ ZICH VOELT, HOE VERKLAAR JIJ DAT HIJ/ZIJ GISTEREN IS GAAN SNIJDEN, WAT IS JOUW GEVOEL DAAROVER

23 INTERVENTIES: BASAAL MENTALISEREN TECHNIEK: STOP, GA TERUG EN EXPLOREER WANNEER ? PAS DEZE TECHNIEK TOE OP HET MOMENT DAT HET GEVAAR BESTAAT DAT DE GEVOELENS VAN EEN CLIËNT OF DE GROEP ONCONTROLEERBAAR WORDEN GA TERUG NAAR HET MOMENT BINNEN DE SESSIE WAAROP HET ONCONTROLEERBAAR DREIGDE TE WORDEN EN EXPLOREER HET PROCES WAT ZICH NET HEEFT AFGESPEELD OPNIEUW STEL VRAGEN ALS: LATEN WE EVEN TERUGKIJKEN WAT ER DAARNET TUSSEN X EN Y GEBEURDE. STOP, EVEN WACHTEN, VOOR DAT DIT VERDER ESCALEERT VIND IK HET BELANGRIJK DAT WE TERUGGAAN NAAR HET MOMENT DAT………………………

24 INTERVENTIES: INTERPRETATIEF MENTALISEREN OVERDRACHTSSPOREN LET OP OVERDRACHTSSPOREN D.W.Z. VERBINDEN VAN DE INHOUD EN HET PROCES VAN DE SESSIE NAAR DE CLIËNT/THERAPEUT RELATIE (BEWEGING NAAR BINNEN) OF NAAR HET LEVEN VAN DE CLIËNT BUITEN DE THERAPIE (BEWEGING NAAR BUITEN) BEWEEG, ZO MOGELIJK, DE THERAPIE NAAR HET HIER-EN-NU ASPECT VAN INTERPERSOONLIJKE INTERACTIES DOSEER DE INTENSITEIT VAN DE VERBINDINGEN DIE GEMAAKT WORDEN; HOE VERDER NAAR BINNEN HOE INTENSER DE EMOTIE LET GOED OP OF DE CLIËNT OF DE GROEP DE VERHOOGDE SPANNING AANKAN

25 INTERVENTIES: HET MENTALISEREN VAN DE OVERDRACHT VALIDEER DE ERVARING EXPLOREER IN DE ACTUELE SITUATIE AANVAARD EN ONDERZOEK DE ENACTMENTS, DE BIJDRAGE VAN JEZELF ALS THERAPEUT WERK SAMEN MET DE CLIËNT OM TE BEGRIJPEN WAT ER IN JULLIE INTERACTIE GEBEURT BIED, ZO NODIG, EEN ALTERNATIEVE ZIENSWIJZE AAN LET OP DE REACTIE VAN DE CLIËNT ONDERZOEK DE REACTIE VAN DE CLIËNT

26 Vragen?

27 Bedankt voor jullie aandacht!

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39