Philippe Alliet Kindergastroenteroloog

Presentatie over: "Philippe Alliet Kindergastroenteroloog"— Transcript van de presentatie:

1 Philippe Alliet Kindergastroenteroloog
Lactose intolerantie Philippe Alliet Kindergastroenteroloog Symposium 20 jaar kindergastroenterologie, 17/09/11

2 Lactose Dissacharide Glucose/galactose verbonden via een beta-(1-4)verbinding

3 Beta-glycosidase complex met twee actieve bestanddelen :
Lactase Beta-glycosidase complex met twee actieve bestanddelen : Één splitst lactose (en in mindere mate cellobiose, cellotriose, cellulose) Ander splitst phlorizine en aryl-beta-glycosidasen

4 Distributie van dissacharidasen

5 Metabolisatie van lactose

6 Indeling lactase deficiëntie
Primair Congenitale lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur Volwassen type lactase deficiëntie Secundair

7 Congenitale lactase deficiëntie
Beschreven door Durand (1958) en Holzel (1959) Diarree (explosieve, waterige en zure stoelgang), braken en abdominale opzetting enkele uren na eerste melkvoeding bij zuigeling Diagnose werd toen gesteld op basis van abnormale lactose tolerantietest

8 Congenitale lactase deficiëntie
Bestaat deze entiteit ? Diagnostische criteria: Normale histologie Afwezige lactase activiteit Normale alfa-glucosidase activiteit Eerste levensjaar Differentieel diagnose: Secundair aan intestinale afvlakking Glucose-galactose malabsorptie Lactase deficiëntie prematuur

9 lactase deficiëntie van de prematuur

10 Volwassen type lactase deficiëntie
Genetisch bepaalde reductie in lactase activiteit Meest voorkomende vorm van lactose malabsorptie Meest uitgesproken bij Aziaten en Afrikanen; zelden bij Caucasische of Scandinavische achtergrond Ontwikklet zich gedurende de kinderleeftijd (gemiddeld rond leeftijd 5 j)

11 Volwassen type lactase deficiëntie
An estimated 30 to 50 million American adults are lactose intolerant 90% of Asian Americans 80% of African Americans 62-100% of Native Americans 53% of Mexican Americans 15% of Caucasians

12 Volwassen type lactase deficiëntie
Tijdstip van ontstaan varieert van individu tot individu en volgens ethnische afkomst: Thai en Bantu populatie: 4 j Zwarte Amerikanen: 4-14 j Finland: 4-20 j

13 Volwassen type lactase deficiëntie
Verminderde omzetting van pro-lactase tot lactase, wat leidt tot een verminderde expressie van actief lactase thv de brushborder membraan Gelinkt aan chromosoom 2

14 Secundaire lactase deficientie
Lactase extreem gevoelig aan mucosa beschadiging Secundaire lactase deficiëntie kan tot mdn na een acute infectieuze diarree blijven bestaan Andere oorzaken: celiakie, intractable diarrhea of infancy, koemelkeiwitallergie, Giardiasis, ondervoeding, immuundeficiënties, short bowel syndrome, medicatie ? IBD, chronische buikpijn, mucoviscidose

15 Kliniek Objectieve klinische evaluatie is moeilijk
Opgeblazen of “vol” gevoel Buikpijn Excessieve flatus Diarree na ingestie van melk Symptomen zijn inconsistent Symptomen zijn dosis-gerelateerd

16 Aanvullende onderzoekingen
Stoelgangsanalyse voor zuur en reducerende substanties pH < 6 RS > 0.5 % Pitfalls: Niet geldig als antibiotica-inname Afhankelijk van intestinale transit/waterhoeveelheid in stoelgang

17 Aanvullende onderzoekingen
Lactose tolerantietest 2g/kg 20% waterige lactose-oplossing (max 50 g) Abnormaal als < 20 mg/dl glycemie stijging Evaluatie klinische symptomen en diarree Pitfalls: Vals (+): vertraagde maagontlediging; glucose-galactosemalabsorptie Vals (-): glucose intolerantie

18 Aanvullende onderzoekingen
Lactose H2 ademtest Niet-invasieve test Hoge sensitiviteit H2 productie in colon door fermentatie van niet-geabsorbeerd lactose Nuchter (4-6 u voor zuigeling/kleuter) 2g/kg 20% waterige lactose-oplossing (max 50 g) Ademsamples vóór inname, na inname om de 30 min (totale duur 3 uur)

19 Aanvullende onderzoekingen
Lactose H2 ademtest Normaal: H2 productie < 20 ppm Pitfalls: Vals (+): niet nuchter, bacteriële overgroei Vals (-): hyperventilatie, vertraagde maagontlediging, acute diarree, antibioticagebruik, veranderde colonflora

20 Aanvullende onderzoekingen
Lactose H2 ademtest

21 Aanvullende onderzoekingen
Dundarmbiopt met bepaling lactase-activiteit Enzyme activiteit uitgedrukt in E/g eiwit Normaalwaarden ifv leeftijd

22 Lactase deficiëntie Lactose malabsorptie Lactose intolerantie
Terminologie Lactase deficiëntie Lactose malabsorptie Lactose intolerantie

23 Terminologie Lactase deficiëntie Lactase deficiëntie

24 Lactase deficiëntie Terminologie Lactose malabsorptie

25 Lactase deficiëntie Terminologie Lactose intolerantie
Lactose malabsorptie Lactase deficiëntie Lactase deficiëntie

26 Behandeling Bij positieve H2 ademtest: proefbehandeling gedurende 2 weken met strict lactose-vrije voeding (lijst overlopen en meegeven of advies diëtiste inroepen !!!) Als klachtenvrij: terug lactose in beperkte mate invoeren Als geen verandering klachten: terug normaal dieetdieet

27 Behandeling In geval bevestigde lactose intolerantie kan kleine hoeveelheid lactose (8-12 g) toch nog verdragen worden (equivalent 1 glas melk) Roggero P et al. JPGN 1989; 9: ; Kolars JC et al NEJM 1984; 310: 1-3

28 Behandeling In geval bevestigde lactose intolerantie kan kleine hoeveelheid lactose (8-12 g) toch nog verdragen worden (equivalent 1 glas melk) Ingestie melk in combinatie met ander voedsel Consumptie gefermenteerde melkproducten of oude kazen Ingestie kleine melkhoeveelheden per keer Cave intake Ca, P, vitamine D

29 Behandeling

30 Behandeling Enzyme vervangende behandeling Yoghurt en probiotica
Exogeen lactase (Lactose-OK, Lactaid, Kerutab) Als vloeibare oplossing toevoegen aan melk 1 à 2 u vóór consumptie of “low lactose melk” Als tabletten/capsules innemen vóór maaltijd Yoghurt en probiotica Yoghurt (L. bulgaricus en S. thermophilus) Even efficiënt in  H2 en symptomen als geprehydrolyseerde melk Effect probiotica species-afhankelijk!

31 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie

32 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie

33 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur / volwassen type lactase deficiëntie

34 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur / volwassen type lactase deficiëntie Diagnostiek: H2 ademtest – lactose malabsorptie ?

35 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur / volwassen type lactase deficiëntie Diagnostiek: H2 ademtest Proeftherapie noodzakelijk : intolerantie ?

36 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur / volwassen type lactase deficiëntie Diagnostiek: H2 ademtest Proeftherapie noodzakelijk : intolerantie ? Exogeen lactase kan toegediend worden

37 Take home message Lactase deficiëntie, malabsorptie, intolerantie
Primaire en secundaire vormen lactase deficiëntie Lactase deficiëntie prematuur / volwassen type lactase deficiëntie Diagnostiek: H2 ademtest Proeftherapie noodzakelijk : intolerantie ? Exogeen lactase kan toegediend worden Aandacht voor Ca en P intake