Context 3: Koude Oorlog 1945-1991 Les 3 – Azië (Vietnam) – deel 2

“War can only be abolished through war, and in order to get rid of the gun it is necessary to take up the gun.” (Mao Zedong) 45 De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog 46 De dekolonisatie die een einde de maakte aan de westerse hegemonie in de wereld 48 De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen Voorbeelden stofomschrijving Akkoorden van Genève gesloten na de slag bij Dien Bien Phu (1954) (KA, 45 & 46) Bezoek Nixon aan China (1972) (KA, 45)

- Fransen, Japan en verzet Vietnam tot 1954 - Fransen, Japan en verzet Een Franse kolonie in Indo-China Een exploitatiekolonie De Fransen dachten ook de bevolking te moeten “beschaven” 1940, bezet door Japan De Fransen konden zich niet verweren Verzet kwam van de communistenleider Ho Chi Minh en zijn nationalistische bondgenoten Steun voor zijn verzet kwam uit China en de VS Ho bevrijdde reeds een groot deel van het Noorden

Frans Indo-China

Ho Chi Minh

- Fransen, Japan en verzet Vietnam tot 1954 - Fransen, Japan en verzet Gelijk na de capitulatie van de Japanners ontstaat er een strijd tussen het moederland en Ho Chin Minhs troepen Frankrijk wil haar kolonie terug VS en SU houden zich afzijdig Uiteindelijk werden de Fransen bij Dien Bien Pho in de pan gehakt én op conventionele wijze! Ergo, geen guerrilla. Maar dit vergrootte het conflict alleen maar!

Vietnam tot 1954 - De VS Eerst wilden VS Vietnam met rust laten en steunden de acties van de Fransen ook niet. Vanaf 1951 zware financiële steun aan hen Het communisme moest ingedamd worden De VS zouden elk regime steunen dat werd bedreigd door het communisme

Conferentie van Genève (1954) de toekomst van Indo-China Deelnemers Frankrijk VS Groot-Brittannië SU Volksrepubliek China Laos Cambodja Vietnam Noord & Zuid Deelnemers hadden verschillende belangen Achterhaal deze! Mogelijkheden Erkenning Onafhankelijkheid Macht in de regio Koude Oorlog-strijd

De Geneefse Conferentie {= voorbeeld stofomschrijving} Resultaten Laos & Cambodja onafhankelijk; geen invloed derden Voorlopige tweedeling Vietnam (17e breedtegraad) Zware druk door de SU & China op Ho Voorwaarden Binnen 2 jaar vrije verkiezingen Veroverde gebieden in het Zuiden moest Ho loslaten. Echter het Noorden blijft onder controle Ho Geen nieuwe troepen in Vietnam Geen wapeninvoer Geen lid Zoavo (Aziatische NAVO) VS tekende niet, maar had een plan achter de hand Zijlijn SU wilde geen confrontatie over Vietnam en China vond uitstel van vereniging prima omdat het vreesde dat Vietnam anders Indo-China zou gaan overheersen

Verdeeld Vietnam

Vietnam - Zuiden en de VS De VS waren tegen vrije verkiezingen en hoopten van het Zuiden een sterk anticommunistisch bolwerk te maken Steun aan Diem Katholiek, anticommunist, verfranst, uit de oude elite 2 miljard opbouw leger en adviseurs (militair & CIA) Diem wijst nationale verkiezingen af Wel verkiezingen in Zuiden, maar frauduleus Daarna krijgt hij grote volmachten Zuid-Vietnam komt binnen de Zoavo

- Het Nationale Bevrijdingsfront (NLF) Vietnam - Het Nationale Bevrijdingsfront (NLF) De voormalig Vietminh-strijders hielden zich de eerste jaren onder Diem rustig V.a. 1959 pakken zij de wapens op, hetgeen door de druk van Diem c.s. te begrijpen valt Lokale bestuurders zijn dan vaak het slachtoffer 1960, oprichting NLF

- Het Nationale Bevrijdingsfront (NLF) Vietnam - Het Nationale Bevrijdingsfront (NLF) NLF Bestond uit mensen met verschillende achtergronden, die gemeenschappelijk hadden dat zij Diems politiek afkeurde Begin: 20.000 guerrilla's Bestreden Diems troepen en infrastructuur op het platteland Reactie Diem Uitbreiding leger m.b.v. de VS (geld, wapens, advies) Militaire terreur tegen dorpen die (mogelijk) de guerrilla steunde Amerikaanse bombardementen van zogenaamde strategisch dorpen & ontbladering stukken jungle waar de verzetsstrijders zich (mogelijk) ophielden

NLF Patrol

- Aanloop naar een omslag Vietnam - Aanloop naar een omslag Ook onder president Johnson reikte de bemoeienis van de VS eerst niet “verder” dan Luchtsteun / aerial bombardements Financiële steun Militaire steun in de zin van “adviseurs” Politieke steun Johnson zag echter, meer dan zijn voorganger, in Ho en het Noorden handlangers van China en de SU Zij zouden weldegelijk zich actief, maar verdekt, inmengen in het Zuiden, hetgeen echter op zeer beperkte schaal gebeurde

Vietnam - De Omslag Johnson zocht en vond een aanleiding om het Noorden aan te pakken en met grondtroepen het Zuidelijke leger te gaan steunen. Hij vond deze op twee wijzen Benadrukken dat er steeds meer infiltranten uit het Noorden kwamen Het Tonkin-incident (augustus 1964) Na dit incident stemde het Congres voor Johnsons Tonkin- resolutie, waarmee hij een vrijbrief kreeg voor militair optreden in Vietnam

Tonkin-incident

- De Amerikaanse Oorlog Vietnam - De Amerikaanse Oorlog De VS zou een einde gaan maken aan de Noord- Vietnamese agressie Van ‘65 systematische bombardementen op Noord- Vietnamese doelen – Operatie Rolling Thunder Massale inzet grondtroepen (in het Zuiden) Intensieve propaganda-campagne om de wereld te laten zien dat het Noorden fout was, de agressor was Na het Tonkin-incident ging het Noorden het NLF openlijk steunen

Een kleine vergelijking 6,727,084 tons of bombs dropped on Indo China by the US during the Vietnam War. from   2,700,000 tons dropped by Allies in European theather 656,400 tons dropped by Allies in Pacific war

- Een politieke oplossing Vietnam - Een politieke oplossing De VS zaten in de oorlog die zij niet op een conventionele manier konden winnen door Het intensiteit van het verzet van de Vietnamezen De wijze van oorlogvoering Het groeiende verzet thuis Het groeiende internationale verzet – ook van vrienden!

Het offer: op tijd of vergeefs President Johnson als sheriff door een verwoest Vietnam (1968). President Johnson in drijfzand (1965).

- De VS voor schut en wat nu? Vietnam - De VS voor schut en wat nu? Het Tet-offensief van het NLF legde de onmogelijkheid van de oorlog bloot Zelfs een normaal offensief van het NLF was moeilijk te stoppen De media toonde het voor schut gaan aan het Amerikaanse volk De zeer gewelddadige campagne van de VS riep internationaal grote weerstand op En toen? (1968) Johnson stelde zich niet meer verkiesbaar en (vredes-) onderhandelingen startte in Parijs, maar de oorlog ging in alle hevigheid door!

Vietnam - Nixons war Nixon was voor een “eervolle” vrede Maar wat was dat? De Amerikaanse troepen moesten naar huis, maar het Zuiden zou zwaar gesteund doorvechten: Vietnamisering Het Noorden zou onder de onderhandelingstafel worden gebombardeerd; muf gebombardeerd Feitelijk escaleerde de oorlog Bombardementen namen toe Cambodja werd feitelijk oorlogsgebied (1970) De grondoorlog breidde zich uit Body bags bleven komen

- Internationale diplomatie Vietnam - Internationale diplomatie Militair gezien hadden de VS de oorlog feitelijk verloren. Dus Nixon besloot tot een diplomatiek offensief Zowel de SU als China werden het hof gemaakt; de zogenaamde driehoeksdiplomatie Nixon bezoek China (pingpong diplomatie) (1972) Hij beloofde Mao erkenning de Chinese zetel in de Veiligheidsraad de VS zouden zich terugtrekken uit de oorlog China moest dan druk zetten op het Noorden om in te stemmen met vrede

- Internationale diplomatie Vietnam - Internationale diplomatie De SU wilde natuurlijk niet buitenspel komen te staan. Inzet: Wie is de belangrijkste communistische speler in Azië? De VS wilden de ook de SU geen steun meer gaf aan het Noorden, maar hen tot vrede zou bewegen De VS zouden in ruil hiervoor met de SU vergaande onderhandelingen om te wapenvermindering te komen starten De uiteindelijke SALT-akkoorden (Strategic Arms Limitation Talks)

Vietnam - De laatste fase – 1973-1975 Januari 1973 werd er vrede gesloten tussen Noord- Vietnam en de VS VS verklaarden Vietnam soeverein Terugtrekking binnen 60 dagen Het Zuiden kreeg recht op zelfbeschikking en vrije verkiezingen Noord en Zuid zouden vreedzaam herenigt worden Saigon [Zuiden] werkte echter niet mee en vocht nog 2 jaar door tot de onderwerping door de communisten

Gevolgen Vietnam-Oorlog Duidelijke cijfers. Probeer die ‘ns van Het aantal doden Vietnamezen te vinden In My Lai valt Amerika van zijn voetstuk

- Internationale gevolgen Vietnam - Internationale gevolgen Betrekkingen SU – VS verbeteren Betrekkingen SU – China verbeteren Wordt genuanceerder gedacht over communistische regimes en/of communistische/ socialistische bevrijdingsbewegingen VS wordt niet meer als lichtend voorbeeld gezien in de wereld – ook de VS hebben een zwarte kant

Huiswerk Lees: p. 115-118