Niet zenuwachtig worden, he? REGELING Niet zenuwachtig worden, he?

Het zenuwstelsel Centrale zenuwstelsel Perifere zenuwstelsel Grote hersenen Kleine hersenen Hersenstam Ruggenmerg Perifere zenuwstelsel Zenuwen naar het lichaam Autonome zenuwstelsel Somatische zenuwstelsel Het perifere zenuwstelsel (PZS) is een deel van het zenuwstelsel dat buiten het centrale zenuwstelsel (CZS) is gelegen. Het perifere zenuwstelsel vormt de verbindingen van en naar de organen/weefsels en het centrale zenuwstelsel. Het wordt naar functie verdeeld in het autonome zenuwstelsel en het somatisch zenuwstelsel (het somatische deel van het animale zenuwstelsel). Het bestaat uit 31 paar spinale zenuwen uit het ruggenmerg (nervi spinales), 12 paar hersenzenuwen uit de hersenstam (nervi craniales), 2 grensstrengen (splanchnische zenuwen) die links en rechts naast de wervelkolom liggen en hun bijbehorende zenuwcellen die tevens buiten het centrale zenuwstelsel liggen. Deze zenuwen innerveren onder andere spieren, organen en ledematen. Het PZS verbindt de genoemde structuren met het CZS. In tegenstelling tot het CZS wordt het PZS niet beschermd door botstructuren of een bloed-hersenbarrière.

Zintuigen Zintuigen Receptoren Effectoren Gezichtsvermogen Gehoor Reuk Tast Smaak Receptoren Ontvangers Effectoren Uitvoerders

Zenuwcellen Zenuwcellen (neuronen) Cellichaam Uilopers Axon Ribosomen Cytoplasma Uilopers Dendriet (naar toe) Axon (van af) Axon Myelineschede Cellen schwann

Type zenuwcellen Type neuronen Positie in het lichaam Motor Schakel Sensorisch Positie in het lichaam Binnen czs Buiten czs

Synapsen en neurotransmitters Waar de cel communiceert Neurotransmitters Overdrachtspakketjes Bioplek

Zenuwen Zenuwen Soorten zenuwen Bundels van uitlopers Isolatie door myelineschede Soorten zenuwen Gevoelszenuw Bewegingszenuw Gemengdezenuw

Impulsgeleiding Actiefase Herstelfase Wisseling Na+ en K+ permanent? Lading binnen wordt positief (Na+ naar binnen) Herstelfase Lading binnen wordt weer negatief (K+ naar buiten) Wisseling Na+ en K+ permanent? Derde poort (zie bioplek) Impulssterkte Geen sterkere impuls, wel meer. Bioplek

Impulsgeleiding Stadia van membraanpotentiaal Richting van het signaal Depolarisatie Repolarisatie Hyperpolarisatie Richting van het signaal Sprongsgewijze impulsgeleiding Van insnoering naar insnoering

Impulsoverdracht Situatie waarin impulsen beide kanten worden opgeleid door kunstmatige prikkeling? Voorbeeld Effect? Synapsen bij dendrieten Neurotransmitters

Invloed van drugs Stimulatie Remming Verslavingsgehalte Nicotine Sommige harddrugs Remming Morfine Alcohol Verslavingsgehalte Afhankelijkheid Lichamelijk Geestelijk Gewenningsfactor

Het ruggenmerg Ruggenmerg

Impulsgeleiding in het ruggenmerg Bewuste reactie Reflex Reflexboog Onbewuste reactie

Autonome zenuwstelsel Indeling op bouw Centrale zenuwstelsel Perifere zenuwstelsel Indeling op functie Animale zenuwstelsel Bewuste reactie en reflexen Voornamelijk spieren Autonome zenuwstelsel Onbewuste regeling Klieren en inwendige organen Normaal gesproken niet te beïnvloeden door de wil.

Autonome zenuwstelsel Onderverdeling in: Orthosympatische deel Activiteit en energie opwekking (verbranding) Dissimilatie Parasympatische deel Rust en herstel Opname van voedingsstoffen uit voedsel Assimilatie

Innervatie Het voorzien van een doelwit orgaan met zenuwen heet innervatie. Het hart is aangesloten aan het parasympatische deel van het zenuwstelsel. Het hart is ook aangesloten aan het orthosympatische deel van het zenuwstelsel. Dubbele innervatie

Spierwerking Onderbouw herhaling Van spiervezels naar spierbundels Antagonisten Samentrekken Ontspannen Van spiervezels naar spierbundels Spieren hebben energie nodig Antagonisten

Soorten spierweefsels Glad spierweefsel Langwerpige cellen Huid Buisvormige organen. Bijv. darmen Gestreept spierweefsel Bestaat uit spiervezels Skeletspieren Hartspier

Minipracticum 20 min Je krijgt: Noem de zichtbare verschillen Een microscoop Twee preparaten van spierweefsel Noem de zichtbare verschillen Pak DAARNA pas je boek en vul de verschillen/kenmerken aan. Je bent klaar: Wanneer je een tabel hebt met 2 kolommen met in iedere kolom een overzicht van alle kenmerken.

Spierweefsels

Anatomie Waar zitten die weefsel nu eigenlijk?

Verbinding met het zenuwstelsel Eindplaatjes Veel actief Weinig actief Electrisch signaal naar chemisch signaal Bioplek

Spiercontractie Dwarsgestreept spierweefsel Samentrekking Spierfibrillen Veel mitoschondien daartussen Samentrekking Actine filament Myosine filament Z- discs, naar M-lijn. Bioplek

Spiergebruik Spierspanning Training Anabole steroïden Doping Hoeveel eindplaatjes zijn actief? Hoeveel spierfilamenten worden samengetrokken? Training Meer filamenten Effectiever gebruik van reserves Anabole steroïden Synthetische testosteron, extra eiwit aanmaak, snellere spiergroei. Doping Middelen om prestaties te verhogen Zuurstofrijk bloed inspuiten

Het hormonenstelsel Endocrine systeem Hormoonklieren Doelwitorganen Hypofyse Schildklier Bijnieren Teelbal Eierstokken Doelwitorganen Hormoonspiegel Zenuwstls vs hormonen

Effect van hormonen Onderzoek naar de testis Testosteron Haan met en zonder testis. Minder duidelijke secundaire geslachtskenmerken. Minder agressief gedrag.

De hypofyse Belangrijkste hormoonklier (voorkwab en achterkwab). Is een aanhangsel van de hersenen. Maakt verschillende hormonen. Regelen van onder andere de groei. groeihormoon. Beïnvloeding van andere hormoonklieren. Voorbeelden Regeling werking van de schildklier. Schildklier maakt zelf ook weer een hormoon (schildklierhormoon). Stimuleert de verbranding in de cellen. Regeling werking van de geslachtsorganen. Vrouw: eicel gaat rijpen Man: zaadcellen worden gevormd. Geslachtsorganen gaan geslachtshormonen maken

TSH ACTH FSH LH GH Thyroide- stimulerend hormoon Corticotropine Folikelstimulerend LH Luteïniserend GH Groei hormoon

hersenen https://www.youtube.com/watch?v=ODVMZhn6oas