Julie Tieberghien 20 e Forum Alcohol en Drugs Onderzoek (FADO), 17 november 2010 Antwerpse Monitor Jongeren, Alcohol en Drugs (AMJAD) Jongeren en middelengebruik in een lokale context 1

Achtergrond Beleidsplan Drugs Antwerpen ( ) Antwerpse Monitor Jongeren Alcohol en Drugs (AMJAD)

Uitgangspunten en design Kwantitatieve monitoring (en analyse van registratiegegevens) vs. Kwalitatieve monitoring  Wat? Hoeveel? vs. Hoe? Waarom?  Middelengebruik: een gevoelig thema  Verborgen populaties Perspectief: ‘overlast’ versus ‘insider’s view’? 3

Uitgangspunten en design Settingstraat-setting Doelgroepen: - dak- en thuisloze jongeren - jongeren in de prostitutie - allochtone jongeren‘youth on the streets’ - hardekernjongeren‘youth of the streets’ - spijbelaars Type producten: - legale en illegale middelen Indicatoren Design: kwalitatief design met triangulatie - panelstudie (34 sleutelfiguren) - 6 community fieldworkers - etnografisch veldwerk door de onderzoeker 4

Enkele resultaten Jongeren op (openbare) ontmoetingsplaatsen (‘youth on the streets’) Dak- en thuisloze jongeren (en jongeren in de prostitutie) (‘youth of the streets’) 5

Jongeren op (openbare) ontmoetingsplaatsen Aard en patronen van gebruik  Experimenteergedrag - Gebruikscarrière Alcohol/cannabis – (paddo’s) – XTC – cocaïne/amfetamines - … Nieuwe(re) middelen: Ketamine, GHB, Mephedrone (~lachgas, LSD, MDMA, …)  Positieve connotaties gebruik: ‘sociale’ functie  Kennis product/risico’s  Vriendenkring ‘peer pressure’ versus ‘peer selection’ sociale regels 6

Jongeren op (openbare) ontmoetingsplaatsen Noden en behoeften?  Kennis hulpaanbod beperkt  Problemen (h)erkennen + motivatie  Allochtone gemeenschap: bijkomende factoren Negatieve beeld t.a.v. hulpverlening, taboe inzake middelengebruik, ‘cultural blindness’, etc. 7

Dak- en thuisloze jongeren (en jongeren in de prostitutie) Aard en patronen van gebruik  Polydruggebruik ‘klassieke producten’ : cocaïne, heroïne, amfetamines, alcohol en/of benzodiazepines  Onveilig gebruik (~gezondheidsrisico’s)  (Langdurig) contact met gemarginaliseerde gebruikersscene = scharniermoment! 8

Dak- en thuisloze jongeren (en jongeren in de prostitutie) Noden en behoeften?  Gepast woonaanbod (~contact gemarginaliseerde gebruikersscene) Jongeren met/zonder een eigen verblijfplaats Nachtopvangcentrum  Legaal inkomen (~voorkomen prostitutie, dealen, etc.)  … 9

Enkele reflecties Vroeginterventie en preventie (cf. beleidsplan)  Ontradend vs. Stimulerend effect: aard en wijze preventieboodschap  Vroeginterventie: kennis in hoofde van leerkrachten, buurtwerkers, jeugdwerkers en begeleiders (buiten het drugswerkveld) Methodologische knelpunten 10

Conclusie Een goed beeld van (de ontwikkelingen van) het middelengebruik onder bepaalde jongeren in de stad laat toe:  incidenten en mogelijke (paniek)signalen omtrent hun middelengebruik juist te beoordelen  kort op de bal te spelen door beleidsmakers  partners zinvol te doen samenwerken  een ‘evidence-based’ beleid te ontwikkelen (en te evalueren) AMJAD: monitoring van trends en effecten van beleidsstrategieën (2011) 11