workshop ‘De economie van de bodem’ tijdens ‘Kennis bijeenkomst financiering klimaatadaptatie’ Baarn, 1 juli 2015, Jurgen van der Heijden AT Osborne

1.Probleemstelling 2.De meervoudige business case 3.De ‘break down’ van de meervoudige business case 4.Discussie over de meervoudige business case en meervoudige financiering Deze presentatie en deze workshop

1.1De economie van de bodem  De kracht van de bodem bestaat uit o.a. het vasthouden van water, het vergroten van biomassa en biodiversiteit, het brengen van gezondheid en verkoeling in klimaatbestendige steden, het opslaan van energie, vaak zelfs het op eigen kracht saneren van vervuiling.  Hierin en hier omheen zitten vele meervoudige business cases, en deze betekenen een eigen economie van bodem en ondergrond, met eigen investeringen en financiën.

1.2Probleemstelling  Grote struikelblok steeds weer is dat de kostendragers niet vanzelf ook de baathouders zijn, waardoor ze geen kosten willen dragen.  De (partiële) oplossing die wij hier aandragen is de ‘break down’ van de meervoudige business case in onderdelen, opdat kosten en baten beter inzichtelijk worden.  Dit is ook nuttig voor de financiering, die eveneens meervoudig is.

2.1De meervoudige business case basisprincipes doel  Parallel schakelen: middel doel  Bv. biowasmachine zuivert bodemwater en haalt daaruit meteen warmte/koude  Serie schakelen: middel doel doel  Bv. bodem houdt water vast en dat ontlast zowel riool als rioolwaterzuivering

2.2De essentie van de meervoudige business case Minder kosten in bouwMeer opbrengsten in exploitatie Synergie door parallel schakelen Twee bouwwerken tegelijk aanpakken Eén middel bereikt tegelijk twee of meer doelen Synergie door serie schakelen Een bouwwerk zo aanpakken dat een tweede bouwwerk eenvoudig mogelijk is Eén middel bereikt volgtijdelijk twee of meer doelen

3.1Samen ruimte aanschaffen  Twee of meer kostendragers delen de kosten voor de benodigde vierkante meters, shared savings.  Elke deelnemer vergelijkt dit met zijn kosten voor ruimte als hij alleen zou werken binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.2Werk met werk maken  Het bouwwerk wordt duurder, omdat het aan complexiteit toeneemt, maar twee of meer kostendragers delen de kosten daarvoor door samen te bouwen.  Elke deelnemer vergelijkt dit met zijn kosten voor bouw als hij alleen zou werken binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.3Meervoudig ruimtegebruik  Ook onderhoud, beheer en exploitatie nemen aan complexiteit toe en dat brengt kosten met zich mee, maar die worden gedeeld door twee of meer kostendragers.  Elke deelnemer vergelijkt dit met zijn kosten voor onderhoud, beheer en exploitatie als hij alleen zou werken binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.4Joint venture  In de gezamenlijke exploitatie kunnen twee of meer functies elkaar versterken (door parallel of serie schakeling van doelen) waardoor de inkomsten stijgen uit deze functies, omdat zij beter renderen, en dus stijgen de inkomsten voor de exploitanten van die functies.  Elke deelnemer vergelijkt dit met zijn baten als hij een enkele functie exploiteert binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.5Transactiekosten en -baten  Door meer afstemming brengt een meervoudige business case meer transactiekosten met zich mee dan in de enkelvoudige business case. Die worden gedeeld door twee of meer kostendragers.  Daarnaast brengt de transactie voor alle partijen baten met zich mee in de vorm van betere contacten, betere kennis, meer snelheid in procedures door minder bezwaar en beroep.  Elke deelnemer vergelijkt dit met zijn transactiekosten en -baten als hij aan een enkele functie werkt binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.6Toekomstwaarde  De ene meervoudige business case is vaak de opstap naar een volgende investering. Dat zorgt voor meerkosten door nog meer complexiteit en afstemming, maar veel kosten zijn al gemaakt en er komt een kostendrager bij.  Daarnaast nemen de transactiebaten verder toe en ook de inkomsten uit functies die zo mogelijk nog beter gaan renderen.  Elke deelnemer vergelijkt dit met de toekomstwaarde die hij creëert, als hij een aan enkele functie werkt binnen zijn eigen enkelvoudige business case.

3.7De ‘break down’ van de meervoudige business case MeerkostenShared savingsNieuwe inkomsten 1.Samen ruimte aanschaffen Twee of meer kostendragers 2.Werk met werk maken Complexer werkTwee of meer kostendragers 3.Meervoudig ruimtegebruik Complexer onderhoud, beheer en exploitatie Twee of meer kostendragers 4.Joint ventureFuncties die beter renderen door elkaar te versterken 5.TransactieMeer afstemmingTwee of meer kostendragers Transactiebaten 6.ToekomstwaardeNog meer complexiteit, en nog meer afstemming Veel kosten zijn al gemaakt, en erbij een extra kostendrager Nog meer functies die elkaar versterken, en nog meer transactiebaten

3.8Vergelijking met rapport CE/Tauw* Verdienmodellen 1.Samen ruimte aanschaffenVoordelen van gezamenlijke financiering, exploitatiemodel blauwe diensten 2.Werk met werk makenVoordelen van gezamenlijke financiering, exploitatiemodel blauwe diensten 3.Meervoudig ruimtegebruikAfkoop, bijdrageregeling 4.Joint ventureVerzilveren van publieke belangen, verzilveren van blauwe diensten, verzilveren van lagere kosten voor grondwaterwinning 5.TransactieVermindering administratieve lasten, voordelen van gezamenlijke financiering 6.ToekomstwaardeVerzilveren van optiewaarde grond * Verdienmodellen Gebiedsgericht Grondwaterbeheer

4.1Discussie over de meervoudige business case en meervoudige financiering  Stelling 1: de ‘break down’ van de meervoudige business case kan kostendragers over de streep trekken.  Stelling 2: elk element van de meervoudige business case vraagt om eigen investering en financiering.  Stelling 3: deze meervoudige financiering kan de perceptie van risico vergroten, terwijl in werkelijkheid het risico kan dalen.  Stelling 4: de accountancy moet te hulp schieten om participatie in een meervoudige business case te kunnen verantwoorden en vergroten.

4.2Stelling 1: kostendragers over de streep  Kostendragers moeten overtuigd worden om deel te nemen aan een meervoudige business case, ook als de baten niet meteen of niet geheel bij hen vallen.  De ‘break down’ van de meervoudige business case kan zeker publieke investeerders overtuigen om mee te doen wanneer hun kosten zich niet geheel uitdrukken in hun baten.

4.3Stelling 2: de ‘break down’ en meervoudige financiering Financiële instrumenten InvesteerderFinancier 1.Samen ruimte aanschaffen 2.Werk met werk maken 3.Meervoudig ruimtegebruik 4.Joint venture 5.Transactie 6.Toekomstwaard e

4.4Stelling 3: De paradox van meervoudige financiering  Een meervoudige business case heeft twee of meer investeerders, maar die moeten hun geld vaak halen bij een financier.  Financiers kunnen meervoudigheid als een risico ervaren, maar is 1) de meervoudige business case niet minder risicovol, en 2) wekken twee of meer financiers niet juist vertrouwen naar elkaar?

4.5Stelling 4: Accountancy  Meervoudigheid kan leiden tot investeren van een voor ‘Doel A’ geoormerkt bedrag in ‘Doel B’, waardoor A beter wordt bereikt.  Kunnen accountants ons te hulp schieten om hierover op transparante wijze verantwoording af te leggen?  Kunnen zij ook helpen om een kostendrager te overtuigen van baten die hij via een omweg of op langere termijn wel krijgt?

Contact: Jurgen van der Heijden, Gratis downloads:  Toekomstwaarde nu, de kracht van functiecombinatie  Water keren en combineren Dank voor aandacht