Nederland verzuild en verzorgd Par 1 Hoofdstuk 4 Nederland verzuild en verzorgd Par 1
Verzuiling Opdeling van de bevolking in 4 groepen - protestanten - katholieken - socialisten - liberalen Mensen leven binnen hun eigen zuil (groep): ‘Trouw aan eigen zuil’. In de politiek werd wel samengewerkt: geen van de zuilen behaalde meerderheid (blz. 101) De verzuiling speelde tot de jaren ’60 in Nederland een grote rol.
Politieke kwesties en verzuiling Sociale kwestie In hoeverre moet er gezorgd worden voor de armen in de samenleving? Moeten er sociale wetten komen? Kiesrechtkwestie Van censuskiesrecht naar algemeen kiesrecht Schoolstrijd Er was sinds 1848 vrijheid van onderwijs, maar ‘bijzondere scholen’ moesten zelf worden gefinancierd Bedenk eens hoe binnen de verschillende zuilen over deze kwesties werd gedacht? Waarom is 1917 een belangrijk jaar?
Verzuiling - hoe ontstaan en wat hield het in? Diverse groepen organiseren zich om eigen belangen te behartigen. Socialisten en confessionelen voelden zich achtergesteld Liberalen beheersen politiek en economie Vrijzinnige gelovigen laten de Bijbel los onwenselijk
Toename verzuiling Toename vanaf 1920 Hoe kunnen we dit verklaren? Succes schoolstrijd Streven van socialisten om meer inkomensgelijkheid Protestanten die hierin een oplossing zagen voor hun ‘bedreigde’ positie.
‘Dubbele pet’ Ideologisch verschillende groepen richtten organisaties en instellingen op naar eigen levensbeschouwing op allerlei terreinen Politieke partijen, zoals… Vakbonden Sportverenigingen Scholen Media Binnen de socialistische en de confessionele zuilen was er vaak sprake van dubbelfuncties: kamerde lid en bestuurder vakbond, of priester en redactielid van ‘eigen’ krant.
Dubbele pet: Abraham Kuyper Oprichter van de Antirevolutionaire Partij (ARP) – 1879 Sinds 1874 kamerlid Naast kamerlid was hij predikant, oprichter van de Vrije Universiteit en hoofdredacteur van de Standaard (tot 1920) Protestantse zuil ‘De kleyne luyden’
De gescheiden samenleving De zuilen functioneerden vreedzaam naast elkaar, en daarbij paste ook onderlinge negatieve beeldvorming B.v. over socialisten (sociaal-democraten): waren revolutionaren die het christendom en monarchie wilden vernietigen Dat gevaar moest tegengehouden worden/ingedamd etc. Dubbele standaard Toppen van de zuilen werkten politiek samen Noodgedwongen, want? Dit werd geaccepteerd: ‘het gezag’ weet wat goed voor je is…
Huiswerk Opdracht 1: dit filmpje Opdracht 2: de vergelijking tussen tv 50 jaar geleden en het heden. Hiervoor kijk je dit filmpje (doen we in de klas)