Rube Goldberg wedstrijd (kettingreactie) PO natuurkunde 4havo en 4vwo 2005-2006

Wie was Rube Goldberg? Amerikaan 1883-1970 cartoonist, ingenieur, schrijver beroemd vanwege zijn ‘uitvindingen’: cartoons van machines die in vele stappen iets heel eenvoudigs doen Pulitzer prijs winnaar

“There are two ways to do things, the simple way and the hard way. A surprisingly number of people prefers doing things the hard way.”

Honda ‘the cog’

Opdracht Maak een machine volgens het ‘Rube-Goldberg-principe’ die in minimaal 20 stappen een bekertje water inschenkt

Regels Teams van 4 leerlingen Per persoon verantwoordelijk voor 4 stappen (ook in verslag), als groep samen nog 4 extra, totaal dus 20 per groep Zo veel mogelijk verschillende principes toepassen Materialen zelf regelen, evt. na overleg spullen van school gebruiken Afmetingen:

nog meer regels Geen brandstof, explosieven, open vuur (behalve klein vlammetje van kaarsje oid) Geen rondvliegende materialen buiten de grenzen van de machine Geen rondspattende vloeistoffen Geen elektrische energie uit een stopcontact Geen dieren in je machine Geen andere onderdelen die gevaar of schade kunnen opleveren

Wat moet je inleveren? Per team een map met Logboek (wie heeft wanneer hoe lang waaraan gewerkt) Proces (beschrijf hoe jullie te werk zijn gegaan, schetsen erbij) Verslag met stap voor stap beschrijving van de machine, stappen genummerd, tekening en/of foto van elke stap, uitleg van energieomzettingen, van minstens 1 stap per persoon berekeningen

Waar word je op beoordeeld? Samenwerking in je team Logboek Weergave van de stappen in het verslag Theorie van de energieomzettingen Hoe ziet de machine eruit Inventiviteit Aantal gebruikte verschillende principes Minpunten voor ingrijpen tijdens de officiële run Deel van de beoordeling is persoonlijk

Presentatie Officiële run van de machine - eerst voor de jury (2 pogingen) - daarna voor overige belangstellenden (leerlingen, docenten, ouders) Vooraf of tijdens de run uitleg van 1 teamlid

Tips Begin achteraan en werk naar voren Neem voor elke stap een apart vel voor schets en beschrijving Maak goede afspraken over wie wat meeneemt Denk creatief Denk aan alledaagse materialen die bijna iedereen thuis heeft Zoek in de schuur, op zolder, vraag ouders om hulp Houd goede ideeën geheim voor andere teams

Planning Les 1 uitleg, teams maken, brainstormen, taken verdelen Huiswerk ieder voor zich 6 stappen bedenken en schetsen Les 2 overleg in je team, keuzes maken, volgorde bepalen, materialenlijst maken Huiswerk materialen verzamelen en ideeën verder uitwerken Les 3 en 4 en huiswerk bouwen, testen, aan verslag werken Officiële run met jury en publiek Map inleveren

Vormen van energie Bewegingsenergie Zwaarte-energie Chemische energie Elektrische energie Warmte Arbeid Veerenergie Stralingsenergie (bijv. licht) Magnetische energie Kernenergie Van der Waals energie