De late middeleeuwen, 900 – 1600 NIEUW TIJDVAK (4)

Kennis maken: wie schrijft wat? De late middeleeuwen, 900 - 1600 Agenda Kennis maken: wie schrijft wat? Kenmerkend aspect opkomst handel en ambacht Van een agrarisch naar een agrarisch-urbane samenleving Opbloei handel Maken opdrachten + samenvatting

E-mail: m.gimbrere@eldecollege.nl De late middeleeuwen, 900 - 1600 Kennismaken E-mail: m.gimbrere@eldecollege.nl Website: https://mclgimbrere.wordpress.com/ Aanwezig: dinsdag en donderdag Wie schrijft wat?

Nieuw tijdvak (4): de late middeleeuwen Kenmerkende aspecten: de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben de expansie van de christelijke wereld naar buiten toe  o.a. Kruistochten het begin van staatsvorming en centralisatie

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Tijdvak 4 Steden: handel en nijverheid de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving Economisch: wat zijn bestaansmiddelen? Sociaal: hoe zijn verhoudingen in de stad? Zijn jullie al tegengekomen Oh ja? Bij Grieken en Romeinen Volksverhuizingen

Hofstelsel en horigheid De late middeleeuwen, 900 - 1600 Tot +/- 1000 West-Europa agrarische samenleving Hoeveland Vroonland Tijdvak 3: Hofstelsel en horigheid Vanaf 1000 West-Europa wordt wederom een agrarisch-urbane samenleving Waardoor kwam dat? Pagina 91 boek

Herleven agrarisch-urbane samenleving Waardoor kwam dat? De late middeleeuwen, 900 - 1600 Herleven agrarisch-urbane samenleving Waardoor kwam dat? 2. Toename voedselproductie 1. Meer veiligheid Einde invallen Vikingen 1. Bevolkingsgroei 2. Toenemende handel Gevolgen van toename voedsel:

Eerste gevolg van de hogere voedselproductie  toenemende handel De late middeleeuwen, 900 - 1600 Eerste gevolg van de hogere voedselproductie  toenemende handel Casus pagina 90 boek vraag 1 t/m 3

Italiaanse stadstaten Opkomst en samenwerking steden De late middeleeuwen, 900 - 1600 Hanze steden Vlaamse handels steden Italiaanse stadstaten

Opbloei handel had ook een aantal gevolgen: De late middeleeuwen, 900 - 1600 Opbloei handel had ook een aantal gevolgen: A. Handelssteden gingen nauwer met elkaar samenwerken waardoor ontstaan van de Hanze Hanzesteden ontstaan vanaf 12e eeuw Samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa Helpen elkaar met bescherming + handelsvoordelen Producten: specerijen, graan, wol, textiel, vis etc. Nederland: Deventer, Kampen, Zwolle (maar ook bv. Keulen, Kopenhagen)

Waarom? Stimulans voor welvaart Hoe? Bijdragen aan veiligheid De late middeleeuwen, 900 - 1600 Opbloei handel  gevolg B Landsheren bemoeien zich met handel Waarom? Stimulans voor welvaart Hoe? Bijdragen aan veiligheid Instellen rechtbanken Opbloei handel  gevolg C Opkomst geldeconomie Bij lokale handel  zilveren munten Bij (inter)nationale handel  gouden munten bv. uit Florijn (Italië) v.a. 13e eeuw

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Huiswerk woensdag 21 januari - Maken opdrachten 4 t/m 8 pagina 92 - Samenvatten pagina 92-93 boek (“de stad herleeft”)