TN2811 “Inleiding Elementaire Deeltjes” Twee delen: Theorie: Paul de Jong Technologie: Instrumentatie: Harry van der Graaf

Wat zijn de bouwstenen van alle materie? En wat zijn de krachten tussen die bouwstenen? Kwantitatieve beschrijving: quantummechanica en relativiteit Hoe meet je elementaire deeltjes? De relatie tussen deeltjes en de eerste minuten van het universum

Higgs-deeltje Quark Muon Neutrino gluon Z-boson α deeltje Proton pion Theorie colleges Quark Neutrino gluon pion α deeltje Higgs-deeltje Z-boson Muon Proton

1. Overzicht Afstand-schalen Radioactiviteit α, β, γ straling Atoommodellen Kernkrachten Relativiteit 4-vectoren 2. Rekenen met relativiteit Invariante grootheden Relativistische impuls en energie Antimaterie Quantummechanica Onzekerheidsrelatie Fermionen en bosonen 3. Neutrino’s Leptonen Hadronen Quarks Opbouw van deeltjes Interakties via deeltjesuitwisseling

4. Gravitatie Elektromagnetisme Feynman diagrammen fotonen Sterke kernkracht kleur gluonen Zwakke kernkracht W en Z deeltjes 5. Higgs deeltjes unificatie van krachten extra dimensies kosmische straling quark-gluon plasma de eerste drie minuten supersymmetrie donkere materie / donkere energie snaartheorie

Instrumentatie: niet moeilijk, wel veel Instrumentatie colleges: Elementary Particles Radiation Technology, Instrumentation Accelerators (Relativity) Radiation detection Particle Physics experiments Fixed Target experiments Collider experiments astro-particle physics new physics: dark matter Medical radiation: Medical imaging Radiation therapy, beam therapy Nuclear power (fusion, fission) veel demo’s! Instrumentatie: niet moeilijk, wel veel

Instrumentatie: Maandag 15 December Donderdag 8 Januari Maandag 19 Januari Donderdag 22 Januari Theorie: Donderdag 18 December Maandag 5 Januari Maandag 12 Januari Donderdag 15 Januari Maandag 26 Januari Maandag 26 Jan kan eventueel gedeeld worden met instrumentatie college, en kan een vragenuur bevatten. Samenstelling normale colleges (4 x 45 minuten plus pauzes): besprekening huiswerk (terugkoppeling) hoorcollege 1 hoorcollege 2 oefeningen

Theorie Collegemateriaal: Reader "TN2811 Inleiding Elementaire Deeltjes Fysica", faculteit TNW, opleiding Technische Natuurkunde. PRN/Readernr PRN00049717, bestelnr 06917560003. Leerstof uit de reader wordt per college aangegeven, al met al omvat het nagenoeg de gehele reader. Er is GEEN reden om naast de reader nog een boek aan te schaffen. Wel zullen er slides bij het college gebruikt worden; deze zullen op het web en op Blackboard verschijnen. Instrumentatie De lecture files (ppt) worden op Blackboard gezet.

Huiswerk Instrumentatie inleveren: pdf mailen naar vdgraaf@nikhef.nl voor 16:00 h twee dagen voor het college samenwerking in groepen wordt aangemoedigd maar: strikt individueel inleveren! terugblik op de stof: makkelijke vragen vragen waarover je moet nadenken (en slim mag zijn) ‘examen’ vraag over de stof daarvoor Tentamen: Datum: 30 januari 2015, 14:00 – 17:00 h. Schriftelijk, open boek tentamen. We proberen inzicht te toetsen, niet zozeer parate kennis. vdgraaf@nikhef.nl paul.de.jong@nikhef.nl