Hoe klein kan het zijn 17 december 2011 Sijbrand de Jong.

Presentatie over: "Hoe klein kan het zijn 17 december 2011 Sijbrand de Jong."— Transcript van de presentatie:

1 Hoe klein kan het zijn 17 december 2011 Sijbrand de Jong

2 Periodiek Systeem der Elementen

3 Periodiek Systeem der Elementen

4 Periodiek Systeem der Elementen

5 Periodiek Systeem der Elementen
Hoe klein kan het detail zijn ? Discrete energie toestanden in gebonden systeem Pauli uitsluitingsprincipe Fermionen en bosonen (anti-)symmetrisering Spin statistiek theorema Relativisitische quantumvelden theorie

6 Standaard Model der Elementaire Deeltjes

7 Standaard Model der Elementaire Deeltjes
Gen. 1 Gen. 2 Gen. 3 Leptonen Quarks Krachtdeeltjes Sterke interactie Electromagnetische interactie Zwakke interactie Materiedeeltjes Standaard Model der Elementaire Deeltjes Tsjaaaa…

8 Standaard Model der Elementaire Deeltjes
Elektromagnetisme en elektronen Opbouw van protonen en neutronen uit quarks Zwak verval en neutrino’s Symmetrie en kracht: Kleur, isospin, complexe fase Feynmandiagrammen Ijktheorie Renormaliseerbaarheid CKM mechanisme PMNS mechanisme Higgs mechanisme

9 Elektromagnetisme en elektronen
Terug naar het periodiek systeem Elektronen zijn relatief bekend object voor leerlingen Dichtst bij dagelijks leven J.J. Thomson Experiment

10 Opbouw van protonen en neutronen uit quarks
Statisch quarkmodel van Gell-Mann: the eight fold way Diep inelastische verstrooiing (Feynman en partonen)

11 Zwak verval en neutrino’s
Bèta verval Elektron energie spectrum behoud van E en p p, n, en e als fermionen Neutrino hypothese van Pauli Eigenschappen van het neutrino

12 Symmetrie en kracht Kleursymmetrie D++ argument Isospin symmetrie
u,d en e,ne zijn paren Fase symmetrie Elektromagnetisme lijkt het moeilijkste te verklaren met simpele argumenten (en zonder complexe getallen) Kracht is zij-effect van behoud van informatie

13 Feynman diagrammen de deeltjes de interacties play-time ! fermion anti-fermion QED foton, W, Z QCD gluon

14 Spelen met Feynman diagrammen
foton dat het elektron “ziet” Spelen met Feynman diagrammen Hoeveel elektronen zitten er in een foton ? Hoeveel quarks zitten er in een elektron ? foton foton e+e- paar gluon dat het quark“ziet” qq paar elektron elektron

15 Standaard Model der Elementaire Deeltjes
Gen. 1 Gen. 2 Gen. 3 Leptonen Quarks Anti-Krachtdeeltjes Sterke interactie Electromagnetische interactie Zwakke interactie Anti-Materiedeeltjes Standaard Model der Elementaire Deeltjes - +

16 Standaard Model der Elementaire Deeltjes
Gen. 1 Gen. 2 Gen. 3 Leptonen Quarks Krachtdeeltjes Sterke interactie Electromagnetische interactie Zwakke interactie Materiedeeltjes Standaard Model der Elementaire Deeltjes Tsjaaaa ???

17

18 Higgs boson productie en verval
W foton gluon Higgs gluon foton

19 Higgs (niet) bij het Tevatron

20 Higgs in het 2 foton kanaal

21 Higgs “uitgesloten” bij “hoge” massa

22 Higgs bij “lage” massa ? NAT

23 Higgs gelokaliseerd !

24 Hoe klein mag het zijn Het Standaard Model der Elementaire deeltjes:
Overzichtelijk Verklarend Nagemeten Dus waarom geen deel van onze culturele bagage ? En onderdeel van onze opvoeding ?