Zwangerschaps-begeleiding Willem Van Nuffel Seminarie Mechelen 16/03/2010 Zwangerschaps-begeleiding

Vraag 1 De eerste raadpleging bij de gynaecoloog moet gepland worden A) 6 à 8 weken na begin laatste menses B) 8 à 11 weken C) 11 à 14 weken D) 15 à 17 weken

Vraag 2 In een eerste bloedname wordt bij iedereen routinematig bepaald: Foliumzuur serum CMV IgG Toxoplasma IgG en IgM Nuchtere glucose Rhesus bepaling Rubella IgG HBsAg Hepatitis C IgG

Vraag 2 (vervolg) HIV VDRL HCG TSH Creatinine Ijzer Progesterone AFP Hct

Vraag 3 (Vanaf) wanneer worden de volgende onderzoeken gedaan? 6-10 weken 11-14 weken 15-17 weken 18-23 weken 24-28 weken 29-33 weken 33-40 weken Elke raadpleging (Vanaf) wanneer worden de volgende onderzoeken gedaan? Doptone Bloeddruk Handgrepen van Leopold Glucose challenge GBS-screening Asymptomatische bacteriurie Gewicht Fundushoogte Abdominale echo

Vraag 4 Waar/niet waar Tot 2 eenheden alcohol per dag heeft geen effect op de foetus Ijzersupplementen zijn alleen aangewezen bij anemie Foliumzuur kan bijgegeven worden van voor de conceptie tot het derde trimester Vanaf het derde trimester is er een verhoogd risico op trombo-embolie

Vraag 4 (deel 2) Saunabezoek wordt afgeraden tijdens de zwangerschap Bij een Hb van 9 g/dl mag zonder verder onderzoek ijzersubstitutie gegeven worden Prenatale screening wordt op het eerste zwangerschapsconsult besproken Bij alle zwangere vrouwen wordt indirecte coombs herhaald op 24 à 28 weken

Vraag 4 (Deel 3) Voor diagnostiek en zwangerschapsuitkomst is één echo per trimester bewezen nuttig Strikte handhygiëne is de beste maatregel om CMV infectie te voorkomen Vaginale candidiase moet behandeld worden met lokale imidazole Bacteriële vaginose kan rol spelen bij vroegtijdige ontsluiting

Vraag 5 Pyrosis wordt best behandeld met Antacida PPI’s Ranitidine Nausea en braken wordt best behandeld met: Motilium (domperidon) Pyridoxine (Vitamine B12) Promethazine Primperan (metoclopramide)

Vraag 6 Coïtale seks tijdens de zwangerschap Is gevaarlijk bij preterme ontsluiting Geeft een risico op vroeggeboorte bij vaginale infecties Geeft een risico op vroeggeboorte bij bacteriële vaginose Mag niet indien pijnlijke contracties vastgesteld worden

Vraag 7 Primigravida 32 jaar, BMI 30, 24 weken na laatste menses, BD 145/95 (eerste raadpleging 130/80) Welke onderzoeken? Aanbevolen bloedonderzoeken? Verwijzing? Dringend?

Vraag 8 (waar/niet waar) Aciclovir mag alleen gegeven worden in het derde trimester Bloedverlies in het eerste trimester komt frequent voor en is meestal een postcoïtumbloeding Obese vrouwen wordt gewichtsreductie aangeraden owv risico op pre-eclampsie Bij CMV IgG -, is het best na een mogelijk contact met een kindje met CMV de IgM te bepalen

Antwoorden

Vraag 1 De eerste raadpleging bij de gynaecoloog moet gepland worden C) 11 à 14 weken na begin van laatste menses

Vraag 2 In een eerste bloedname wordt bij iedereen routinematig bepaald: Foliumzuur serum CMV IgG Toxoplasma IgG en IgM Nuchtere glucose Rhesus bepaling Rubella IgG HBsAg Hepatitis C IgG

Vraag 2 (vervolg) HIV VDRL -> pas als TPHA of TPPA + HCG bij twijfelachtig of negatief urine HCG TSH Creatinine Ijzer Progesterone AFP Hct

Vraag 3 (Vanaf) wanneer worden de volgende onderzoeken gedaan? Doptone 11 weken (10-12) Bloeddruk elke rpl Handgrepen van Leopold pas 36 weken, anders pijn Glucose challenge 24-28 weken GBS-screening 35-37 weken Asymptomatische bacteriurie 15-17 weken Gewicht elke rpl Fundushoogte 15-17 weken Abdominale echo 18-23 weken

Vraag 4 Waar/niet waar Tot 2 eenheden alcohol per dag heeft geen effect op de foetus beperkte groeirestrictie Ijzersupplementen zijn alleen aangewezen bij anemie Foliumzuur kan bijgegeven worden van voor de conceptie tot het derde trimester tot 12 weken Vanaf het derde trimester is er een verhoogd risico op trombo-embolie Vanaf het eerste trimester

Vraag 4 Saunabezoek: hyperthermie > 39°C (10 min water 40°C)-> NBD en ASD, veneuze retour en hypotensie Bij een Hb tot 9,5 g/dl mag zonder verder onderzoek ijzersubstitutie gegeven worden Prenatale screening wordt op het eerste zwangerschapsconsult besproken Bij alle zwangere vrouwen wordt indirecte coombs herhaald op 24 à 28 weken

Vraag 4 (Deel 3) Voor diagnostiek en zwangerschapsuitkomst is één echo per trimester bewezen nuttig alleen evidence voor 1e en 2e semester Strikte handhygiëne is de beste maatregel om CMV infectie te voorkomen Vaginale candidiase moet behandeld worden met lokale imidazole tot 40% prevalentie asymptomatisch, ongevaarlijk, lokale imidazole is veilig Bacteriële vaginose kan rol spelen bij vroegtijdige ontsluiting -> opsporen en behandelen bij voorgeschiedenis vroeggeboorte/voortijdige ontsluiting (clindamycine 300 mg 2dd of metronidazole 250 mg 3dd, beide 7 dagen)

Vraag 5 Pyrosis wordt best behandeld met Antacida PPI’s omeprazole lijkt veilig, liefst niet eerste trimester, maar geruststelling indien neemt Ranitidine Nausea en braken wordt best behandeld met: Motilium (domperidon) Pyridoxine (Vitamine B12) Promethazine 1e keus Primperan (metoclopramide) 2e keus

Vraag 6 Coïtale seks tijdens de zwangerschap Is gevaarlijk bij preterme ontsluiting Geeft een risico op vroeggeboorte bij vaginale infecties Geeft een risico op vroeggeboorte bij bacteriële vaginose frequente coïtale seks zou vroeggeboorte dan tegengaan Mag niet indien pijnlijke contracties vastgesteld worden

Vraag 7 Primigravida 32 jaar, BMI 30, 24 weken na laatste menses, BD 145/95 (eerste raadpleging 130/80) Welke onderzoeken? Urinestaal: proteïnurie? Evt ACR op ochtendstaal (proteïnurie quantificeren) Controle bloeddruk ‘s anderendaags/na enkele uren Hoofdpijn? Buikpijn? Volgens richtlijn: geen nut bijkomende onderzoeken, doorsturen

Vraag 7 Primigravida 32 jaar, BMI 30, 24 weken na laatste menses, BD 145/95 (eerste raadpleging 130/80) Aanbevolen bloedonderzoeken? Hb, Hct, OGTT, irrieguliere antistoffen

Vraag 7 Primigravida 32 jaar, BMI 30, 24 weken na laatste menses, BD 145/95 (eerste raadpleging 130/80) Verwijzing? Dringend? Mogelijk telefonisch consult gynaecoloog, meer nabije bloeddrukcontrole Indien bloeddruk verhoogt blijft -> verwijzing gynaecologie Dringende doorverwijzing zo BD > 160/100 of 140/90 met proteïnurie/symptomen (hoofdpijn, visusstoornissen, epigastrische pijn)

Vraag 8 (waar/niet waar) Aciclovir mag alleen gegeven worden in het derde trimester is veilig in 1e en 2e trimester Bloedverlies in het eerste trimester komt frequent voor en is meestal een postcoïtumbloeding Obese vrouwen wordt gewichtsreductie aangeraden owv risico op pre-eclampsie Bij CMV IgG -, is het best na een mogelijk contact met een kindje met CMV de IgM te bepalen