Wat met gepersonaliseerde geneeskunde? Impact op de medische zorgverstrekking en patiënt Prof. Erik Van Cutsem de zorgbijstand en het overheidsbudget - wat met de solidariteit in de verzekering? Prof. Erik Schokkaert
Van plant tot telegeneeskunde Babylonische kleitabletten met gegevens over medicinale planten en dierlijke substanties (o.a. bloed) Code van Hammurabi over de medische praktijk begin Chinese kruidengeneeskunde (keizer Fu Xi) Egyptische papyrus (tractaat over traumatologie) Hippocrates (sticht medische school op Kos) Royal College of Physician of London (Thomas Linacre) ontdekking van de bloedsomloop (William Harvey) ontstaan van de moderne bacteriologie (Louis Pasteur, Ferdinand Cohn, Robert Koch) ~6000 BC ~3000 BC ~2950 BC ~1600 BC 460-377 BC 1551 1619 1850-1900
Van plant tot telegeneeskunde (2) 1806 isolatie van morfine 1899 chemische synthese van Aspirine® 1928 ontdekking van penicilline 1953 ontrafeling van de DNA-structuur (Francis Crick, James Watson en Rosalind Franklin) 1967 eerste harttransplantatie (Dr. Christiaan Barnard) ~1980 RECOMBINANT TECHNOLOGIE (t-PA(Actilyse®)) eerste foetale chirurgie (UZ Leuven, prof. Jan Deprest) Telegeleide diagnostische robotoperatie vanuit Sint-Lucas te Brugge op patiënt in Nieuwegijn (Nederland)
Medicijnen voor de 21ste eeuw P. Agre, 1988 R. MacKinnon, 1998 Defecte werking van het waterkanaal veroorzaakt: nierziekten, hersenoedeem, epilepsie, hart- en spierziekten, gezichtsverlies, uitdroging, ziekten van zenuwstelsel, nieren
Medicijnen voor de 21ste eeuw (2) Ontrafeling van menselijk genoom biedt kansen om: de genen te karakteriseren die oorzaak zijn van ziekten, e.g. neurologische aandoeningen (chronische pijn, ADHD); neuromusculaire ziekten ontstaansmechanismen van ziekten te begrijpen waarvoor nu nog geen of slechts partiële behandeling beschikbaar is, e.g. schizofrenie, epilepsie, ALS of Amyotrophic Lateral Sclerosis farmaca te ontwikkelen die eerder preventief zullen werken dan curatief, e.g. osteoporose, Alzheimer, Parkinson, ziekte van Duchenne, …. 2014 Sovaldi: medicijn ter behandeling van levercirrose na infectie met hepatitis C. Kostprijs tussen 41.000 en 80.000 euro ! Vanwaar die prijs?
JAAR O&O-DUUR O&O-KOSTEN in jaren (milj. Euro) 2-3 ~10 7-8 ~100 10-12 ~570 2013 12-15 ~900-1000
Vooruitgang in de medische zorgverstrekking vergt naast aanzienlijke investeringen in personeel, onderzoek en ontwikkeling van nieuwe apparatuur en medicijnen, ook aandacht voor nazorg en opvang van de patiënt. Resultaten van een Nederlandse studie i.v.m. cholesterol-verlagende middelen - 20% van patiënten begint ten onrechte met deze pillen - 40-60% van de patiënten die terecht deze dure pillen voorgeschreven krijgt, stopt binnen de 6 maanden - een belangrijk aantal patiënten krijgt te lage dosering
Besparingen op budgetten en impact op medicijnen in EU: - migraine, depressie, astma, hart- en vaatziekten, maagzweer, … enkel behandeld in geval van crisis, ofwel niet adequaat of in het geheel niet; - in Duitsland 30% van diabetici niet behandeld; - in Frankrijk 60% van diabetici niet adequaat behandeld; - 50 % van Europeanen van 40 jaar en ouder heeft bloeddruk- problemen; de helft wordt behandeld, een kwart wordt én behandeld én goed opgevolgd. O. Schöffski (2002) Diffusion of Medicines in Europe. Friesdrich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg. http://www.gm.wiso.uni-erlangen.de
Of gepersonaliseerde geneeskunde snel in brede kring toepasbaar zal worden, en of dit wel betaalbaar zal blijven, zullen we aanstonds vernemen.
dat herte verbliden want droefheijt doet die menschen comen in sware ‘... ende men sal drincken goeden wijn ende ghebruken alle dinghe die dat herte verbliden want droefheijt doet die menschen comen in sware melancholieken ende daer comt die ziekte of.’ In: TREGEMENT DER GHESONTHEYT Magninus van Milaan, Leuven 1482