Welvaartsstaat en sociaal- economische veranderingen

Jaren ‘40 en ‘50 Economisch Wederopbouw→enorme welvaartsgroei Oorzaken -Marshallplan -hard werken en zuinig leven -niet staken (harmoniemodel) -grote invloed van de overheid -industrialisatie -geleide loonpolitiek export ↑ -prijzen en huren laag -goede scholing

-goede infrastructuur Sociaal Ontstaan Verzorgingsstaat → Sociale wetgeving bv -A.O.W. -W.W. -A.W.W.

Politiek Herstel vooroorlogse politieke verhoudin- gen -verzuild politiek bestel -regentenmentaliteit -achterkamertjespolitiek -authoritaire gezagsverhoudingen Nieuw -Rooms-rode samenwerking

Cultureel Herstel vooroorlogse normen en waarden -gezin belangrijk (burgerlijk gezin norm) -vrouw handelingsonbekwaam (tot 1956) -vader de baas thuis (bevelshuishouding) -kinderen geen rechten -strenge sexuele moraal (geen porno,geen homo’s,geen sexualiteit buiten het huwelijk)

Jaren ‘60 en ‘70 Economisch Hoogconjunctuur(welvaartsstaat) door -aardgasbel in Slochteren (1960) -hoge arbeidsproductiviteit -veel export (Nederland goedkoopte eiland) -E.E.G. (geen tariefmuren) Loonexplosie na stakingen (conflictmodel) -stijging koopkracht→ontstaan consump- tiemaatschappij en massaproductie luxe artikelen -verzwakking concurrentiepositie

Sociaal Verzorgingstaat compleet -A. B. W. -W. A. O Sociaal Verzorgingstaat compleet -A.B.W. -W.A.O. -kinderbijslag Politiek Roep om democratisering in de politiek na de Nacht van Schmelzer -polarisatie links - rechts -gezagscrisis -opkomst nieuwe partijen (D ’66,P.P.R.)

Cultureel Ontzuiling door -secularisatie/ontkerkelijking -urbanisatie→wegvallen sociale controle -individualisering -anti -authoritaire denken -invloed T.V. -verhoging mobiliteit -verbetering onderwijs

Ontstaan jeugdculturen(kleding,muziek, haardracht) →generatieconflict Oorzaken -protestbeweging tegen Vietnam, (rassen) discriminatie enz -verwijt aan ouderen (welvaart i.p.v. welzijn) -protest tegen verwaarlozing milieu -protest tegen vergeten Derde Wereld -jongeren meer geld en beter onderwijs

Nozems -werkende jongeren die zich vervelen Provo’s -anarchisten (gezag moet weg) -ludieke acties (witte plannen) Hippies -komt over uit V.S. -trekken zich terug uit de samenleving -make love, not war

Tweede feministische golf -vrouwen vervelen zich (minder tijd nodig voor het huishouden) -willen gelijk loon voor gelijk werk -meer vrouwen in hoge functies M.V.M. -via overleg veranderen -mannen en vrouwen (hoger opgeleid) Dolle Mina -ludieke acties (Baas in eigen buik) -alleen vrouwen (socialistisch)

Sexuele revolutie (pil in 1963) -sex los van voortplanting -gezinsplanning -andere samenlevingsvormen -acceptatie homofilie -meer scheidingen Bevelshuishouding→onderhandelings - huishouding Gesloten gezin wordt open gezin Vrijere opvoeding

Jaren ‘80 en ‘90 Economisch Economische crisis (oliecrisis 1 en 2) -bedrijven failliet -hoge werkeloosheid -inflatie -grote staatsschuld Ontstaan informatiemaatschappij (computer,mobiel) Akkoord van Wassenaar (poldermodel) -loonmatiging -deeltijdarbeid en arbeidstijdverkorting

Sociaal Afbraak stelsel van sociale voorzieningen -te duur -te ingewikkeld -te veel misbruik Bezuiniging op uitkeringen

Multiculturele samenleving In Nederland in de loop der eeuwen altijd al veel immigranten -politieke vrijheid -religieuze vrijheid -economische voorspoed Na WO II -jaren ’50 Molukkers en Indische Neder- landers (dekolonisatie) -jaren ‘60 gastarbeiders (werk) -eerst Zuid Europa -later Turkije en Marokko

-jaren ‘70 Surinamers (dekolonisatie) Antillianen (werk) -jaren ‘80 en ‘90 asielzoekers/illegalen (politiek asiel,economische voorspoed) Gezinshereniging Streven naar multiculturele samenleving moeizaam → -problemen met Islam -discriminatie -problemen met inburgeren