Kerst in Ethiopië Deze PowerPoint biedt aanknopingspunten om met de kinderen te praten over het leven van leeftijdsgenootjes in Ethiopië, over het onderwijs in Ethiopië, over waarom en hoe jullie school actie voert voor Ethiopië en over de kerstviering in dat land. De Powerpoint biedt met name beeldmateriaal, in de voetnoten eronder wordt wat informatie voor de leerkracht gegeven. Meer informatie is te vinden in de docentenhandleiding en op de website en webpagina Kerst van Edukans.
Kerst in Ethiopië – wanneer? Kerst op 7 januari In Ethiopië is het zomer als het Kerst is. Daar dus geen sneeuw en ijs, maar warm weer met een lekker zonnetje. Kerstavond vieren ze in Ethiopië op 6 januari. Omdat ze in Ethiopië een andere kalender gebruiken dan wij, is Kerst niet net als bij ons op 24/25/26 december. De Kerstviering is daar op 7 januari. Op de sheet wordt het verschil in beeld gebracht tussen de Ethiopische kalender (Juliaanse kalender of 13 maanden) en de kalender die wij gebruiken (12 maanden). Bespreek met de kinderen het verschil in dagen per maand en het verschil in op welke dag het nieuwe jaar begint. Bespreek wanneer wij in Nederland kerst vieren. Eerste kerstdag op 7 januari, 5.00 uur ‘s ochtends : naar de kerk (veel kerken in Ethiopië zijn uit rotsen gehakt), vieren van de geboorte van Jezus (dit heet Ganna). Schoenen uit. Mensen dragen een Shamma, een wit gewaad met de kleuren van de Ethiopische vlag onderaan. Priester zegt ‘Ahadu’: we gaan bidden en zingen. Tijdens bidden en zingen mag je niet uit de kerk omdat je dan de engelen stoort die in de kerk zijn. Dit duurt 3 uur, afwisselend zitten en staan. Vrouwen en mannen apart, anders leiden ze elkaar af. Je mag niet praten of lachen, want dan kun je je niet goed concentreren op God. Aan het einde zeg je ‘Mekam ledet’: Jezus is geboren. Daarna gaan mensen bij elkaar eten en drinken. Kinderen krijgen met Kerst nieuwe kleren, verder geen cadeautjes. Er is veel eten en ze spelen veel spelletjes. De mannen en jongens spelen met Kerst ganna, een soort hockey. Het eten bestaat uit met name Doro Wat (stoofpot met groenten en vlees) en injerra (zure pannenkoek, soort wrap). Ze drinken daarbij zelfgemaakt bier of wijn. Op school wordt ook kerst gevierd en dat lijkt best een beetje op een Nederlandse kerstviering: er worden kerstliedjes gezongen, een koor treedt op en er worden toneelstukjes gespeeld. De ouders zijn ook bij de viering aanwezig. Op sommige scholen krijgen de kinderen ook een kerstcadeautje. Dat is dan vaak een cadeautje dat ze thuis goed kunnen gebruiken, zoals een handdoek. Daar zijn ze ontzettend blij mee! Op sommige scholen lopen er de dagen voor Kerst ook koeien en schapen op het plein. Deze worden geslacht voor het kerstdiner. De kinderen krijgen op deze dag niet alleen middageten, maar ook een snoepje, een koekje en frisdrank. Een echte feestdag dus! Twaalf dagen na Kerst, op 19 januari, vieren de Ethiopiërs nog een feest, namelijk Timkat. Hierbij vieren zij dat Christus is gedoopt. Hierbij dragen ze weer hun Shamma. Er worden dan optochten gehouden met speciale slaginstrumenten.
Kerst in Ethiopië – Kerstavond 6 januari ‘s Nachts opblijven Nieuwe kleren: vaak wit met een gekleurde rand Stoppen met vasten Om 4 uur ‘s nachts naar de kerk Kerstavond wordt in Ethiopië zoals gezegd op 6 januari gevierd. Dan wordt de vastentijd afgesloten die voor sommige volwassenen zelfs 43 dagen duurt. Mensen dragen een shamma, een wit kleed afgezet met een gekleurde rand. Het is een drukte op straat met mensen die liedjes zingen en op weg gaan naar de kerk. Sommigen gaan naar een bijzondere kerk die verderweg ligt. Dat zijn pelgrims.
Kerst in Ethiopië – de viering in de kerk Melkam Ganna = Zalig Kerstfeest Eerste kerstdag wordt in Ethiopië op 7 januari gevierd. Om 4.00 uur ‘s ochtends gaan de mensen naar de kerk, Sommige kerken in Ethiopië zijn uit rotsen gehakt, zie het plaatje op de sheet van de kerk in Lalibela (het zogenaamde “achtste wereldwonder”). Het filmpje op de sheet geeft in het eerste gedeelte ook een mooi beeld van de kerk en van de pelgrims die er naar toe komen. De mensen vieren op deze dag de geboorte van Jezus (dit heet Ganna). Voordat mensen de kerk in gaan doen ze hun schoenen uit. Mensen dragen een Shamma, een wit gewaad met de kleuren van de Ethiopische vlag onderaan. De priester zegt ‘Ahadu’ (“We gaan bidden en zingen”). Tijdens het bidden en zingen mag je niet uit de kerk, omdat je dan de engelen stoort die in de kerk zijn. De viering in de kerk duurt 3 uur, afwisselend gaat men zitten en staan. Vrouwen en mannen staan en zitten apart, anders leiden ze elkaar af. Je mag niet praten of lachen, want dan kun je je niet goed concentreren op God. Aan het einde van de dienst zeg je ‘Mekam ledet’: Jezus is geboren. Als de kinderen zelf naar de kerk gaan, hoe gaat de Kerstviering daar dan? Filmpje over deze kerk: http://youtu.be/NSgYlZDy-Cw?t=23s In de kerk staan mannen en vrouw apart van elkaar. Ze staan in cirkels om de priesters heen die dansen en zingen.
Sommige mensen gaan op pelgrimsreis naar één van de mooiste kerken in Ethiopië https://vimeo.com/79701080
Kerst in Ethiopië – eten Na de viering in de kerk gaan de Ethiopiërs bij elkaar thuis eten en drinken. Kinderen krijgen met Kerst nieuwe kleren, verder geen cadeautjes. Er is veel eten en ze spelen allerlei spelletjes. Het eten bestaat uit met name Doro Wat (stoofpot met groenten en vlees) en injerra (zure pannenkoek, een soort wrap). Ze drinken daarbij zelfgemaakt bier of wijn. Hoe vieren de kinderen thuis kerst? Wat zijn overeenkomsten/verschillen met de viering in Ethiopië? Ethiopisch eten: Doro Wat Injerra Zelfgebrouwen bier of wijn
Sport en spel Het Amhaarse woord ‘genna’ zou van het Griekse woord ‘genos’ komen, wat ‘geboorte’ betekent. Het woord staat ook voor een Ethiopisch spel dat in de periode rond kerstmis wordt gespeeld. Het spel lijkt op hockey en wordt door Ethiopiërs gezien als een van de oudste en meest populaire outdoor sporten. Afbeeldingen van het spel sieren vaak Ethiopische populaire schilderijen en het genna-spel is net als de leeuw of de mesob verworden tot een soort symbool voor Ethiopische nationale identiteit. Een legende vertelt dat herders genna aan het spelen waren op het moment dat engelen naar beneden kwamen en de geboorte van Christus aankondigden. Deze legendes verbindt ‘genna’ met de vroegste dagen van het christendom en versterkt de status van een oude christelijke natie. Dat er weinig nodig is om het spel te spelen, draagt eveneens bij tot de enorme populariteit ervan. Het spel wordt niet alleen gespeeld in landelijke gebieden, in Addis Abeba worden rond de kerstperiode ook wedstrijden gespeeld in het stadion.
Kerst in Ethiopië – de viering op school De kinderen zijn vrij met kerstfeest. Sommige scholen besteden aandacht aan het kerstfeest. Maar er zijn weinig liedjes of verhalen speciaal voor kinderen. Ze vieren het feest gewoon mee met hun familie en leren dan gelijk de gebruiken van de volwassenen.
Actie voeren voor Ethiopië – waarom? Waarom voeren jullie actie voor Ethiopië? Om kinderen uit de sloppenwijken naar school te kunnen laten gaan. Jullie halen geld op voor schoolborden, leerkrachten, toiletten, gezondheidsvoorlichting enzovoorts.
Actie voeren voor Ethiopië – hoe? Hoe voeren jullie actie voor Ethiopië? Door met Kerst bijvoorbeeld kerstkaarten, kerstknutsels en hapjes te verkopen (afhankelijk van gekozen actie).
Kinderen in Ethiopië http://www.youtube.com/watch?v=PSFee3O_QsU Kinderen in Ethiopië gaan lang niet allemaal naar school. Veel kinderen moeten werken om hun ouders te helpen met geld verdienen. Gelukkig krijgen steeds meer kinderen de kans om toch naar school te gaan, onder andere dankzij de steun die Edukans aan bepaalde onderwijsprojecten geeft. Om dit aan de kinderen te vertellen, kunt u gebruik maken van het verhaal van Rayana (zie de 4 fragmenten op de webpagina). Via de link op deze sheet komt u bij een filmpje van Nick en Simon (ambassadeurs van Edukans) in Ethiopië. De kinderen krijgen zo een beeld van de school, van de omgeving van de school en van hoe het er in de klas aan toe gaat.