Wat is de waarde van humor? Heeft humor wel een waarde? En zou dat een positieve of een negatieve waarde zijn? Deze dia’s zijn terug te vinden op: www.studiosocrates.nl
Opwarming: Bespreek met een groepsgenoot je ideeën over humor, lachen, grappen en moppen. Maak er korte stellingen van. Bijvoorbeeld: Lachen is lichamelijk. Humor is nuttig. Lachen en uitlachen is hetzelfde. We gebruiken de stellingen voor een korte discussieoefening.
Humor: een wonderlijk fenomeen Filosofen maken zich al zo’n 2500 jaar druk over ‘de lach’, ‘de grap’ en humor. Lachen is een ogenschijnlijk normaal. Maar we begrijpen er nog niets van! - Is humor kenmerkend voor de mens? Wat is de lach? Een rare zenuwkramp, een emotie of een taal? Wat is de betekenis van de lach? Is het sociaal, voor gemoedsrust? Bevordert het het denken? Is het een middel tot macht/ strijd?
Lachen of dreigen? Is lachen evolutionair ontwikkeld?
Wat is de lach? Een paar filosofische voorbeelden Erasmus: Voorproefje hemelse toekomst Plato: Een mengeling van pijn en verdriet. Het samengaan van lichaam en geest. Aristoteles Kenmerkend voor de mens Het onverwachte en ongerijmde Geestelijke afstand & publieke bijval
Het nut van lachen Een paar filosofische voorbeelden Socrates Ironie als wijze houding Democritus de lachende filosoof Blij leven Diogones Cynisch Tegen onzinnige normen
Het gevaar van de lach Een paar filosofische voorbeelden Hobbes: Lachen is uitlachen. Kant: Onbegrip Bedrogen verwachting Vroeg Middeleeuwse Abt Lachen is een haard van twijfel
Vroege Middeleeuwen Heeft Jezus ooit gelachen? -Isaak als offer? In de naam van de Roos: ‘Wie lacht gelooft niet in hetgeen waarom hij lacht, maar hij haat het evenmin. Dus betekent lachen om het kwade dat men zich geen moeite geeft om het te bestrijden en lachen om het goede dat men de kracht waardoor het goede zich door uitstroming mededeelt, miskent’.
Henri Bergson (1588-1679) Mijn boek Lachen is ‘het enige dat een wetenschappelijke precisie en gestrengheid bevat.’ Lachen roept tot de orde
De lach corrigeert de zeden. Hij bewerkstelligt dat we onmiddellijk proberen te lijken op wat we zouden moeten zijn.
Bewijsvoering van ‘Lachen roep tot de orde’ Lachen is iets van de groep, daarom is een lach ook moeilijk te vertalen. Het heeft betrekking op zeden en ideeën van een bepaalde maatschappij. Het komische karakter is komisch in de mate dat hij zichzelf niet kent. Zodra het zich bewust is probeert hij te veranderen, zijn gebrek minder te tonen.
Lachen natuurlijk afweermechanisme tegen mechanisering en verstarring
Humor versoepelt elk restje mechanische onbuigzaamheid en verstarring
Lachen is sociaal Hoe spontaan iemands lach ook lijkt, hij verbergt een onuitgesproken overeenstemming, ik zou bijna zeggen een geheime verstandhouding, met overige echte of denkbeeldige lachers.
Lachen is (a)sociaal Het zorgt voor verbinding. En voor arrogante trots.
Uitlachen is een uitnodiging Het komische personage is vaak een personage met wie we aanvankelijk meevoelen. (..) als we dan plezier scheppen in het lachwekkende dat hij heeft, nodigen we hem denkbeeldig uit zich daarover met ons te vermaken: we behandelen hem aanvankelijk als vriend.
De voorwaarde voor nuttige humor Het (lachen) heeft tot functie angst in te boezemen door te vernederen. Daar zou het niet in slagen als de natuur met het oog daarop niet in de allerbeste mensen een klein beetje gemeenheid of in ieder geval kwaadaardigheid had laten zitten.
De lach treft niet altijd zijn doel. En is soms onrechtvaardig. Gevaar van de lach De lach treft niet altijd zijn doel. En is soms onrechtvaardig.
Lachen geeft macht De ander lijkt wel een marionet Maar ja, dat gevaar is nodig om kwaad met kwaad te kunnen vergelden.
Anekdotegesprek over de Anti/on of waarde van lachen Heb jij een anekdote over lachen? Iets dat je zelf hebt meegemaakt? Vertel het in beelden, kleuren en geuren. Het hoeft niet volledig te zijn.
Korte leestip over de waarde van de lach Bergson: Het lachen P 21 ‘Het leven..- P 23 straf.’
Wanneer is een grap beledigend?
Grieks lachgebruik Mislukkingen werden officieel uitgelachen, ter bevordering van de sociale hiërarchie. Lachen in aanwezigheid van Koning Diokles was verboden (hij voelde zich buitengesloten) Een ongereguleerde lach was een teken van een zieke geest Alleen de Goden past het om onblusbaar te lachen Woorden voor goede lach en voor slechte lach. (bron Ton Kessels)
Leestips Coen Simon: lachen om niets Umberto Eco: in de naam van de Roos Bergson: het lachen Kijktips: Kunnen dieren lachen? http://youtu.be/M_oKQ9Dzitc http://youtu.be/dB2264VyEfc