De blauwe lucht avondrood waar komt dit vandaan?
Uiteraard door het zonlicht,…. …….. maar hoe? licht is lid van de familie van electro-magnetische straling golflengte in meters 4 10-7 5 10-7 6 10-7 7 10-7
al deze straling wordt door ons gebruikt Christian Huygens (1629 – 1695) Isaac Newton (1642-1727) James Maxwell (1831-1879)
formuleerde de theorie, die elektrische krachten en magnetische krachten verenigde Maxwell: elektrisch veld I II III IV elektrische lading magnetische veld natuurconstanten James Maxwell (1831-1879)
deze vergelijkingen beschrijven ook elektro-magnetische golven en dus ook licht Bovendien voorspellen ze de lichtsnelheid en ….. alle e-m golven hebben dezelfde snelheid!
en……. er blijkt niets sneller te kunnen dan het licht (in vacuum) lichtsnelheid c ~ 300.000 km/s vergelijk: geluidsnelheid in lucht ~ 340 m/s afstand aarde-maan: 384.000 km reistijd licht: 1 sec
reistijd licht: 500 sec ~ 8 min afstand aarde-zon: 150.000.000 km reistijd licht: 500 sec ~ 8 min
afstand tot dichtst bijzijnde ster (Proxima Centauri): 4,2 lichtjaar afstand, die licht aflegt in 1 jaar ~ 10.000.000.000.000 km diameter van ons melkwegstelsel ~ 75.000 lichtjaar
licht door het lege universum: wat golft er dan? Hendrik Lorentz (1853-1928) de ‘ether’ vult het hele universum op hoe die ether te bestuderen? aarde suist om zon, dwars door ether heen m.a.w. ether beweegt t.o.v. aarde
kunnen we de ether snelheid vinden? start & finish bekijk twee zwemmers in een stromende rivier v afstand s ook afstand s zwemmer 1 zwemmer 2 beide zwemmers zwemmen even hard: wie is het eerst terug?
analyse: hoe lang doet elke zwemmer er over? noem snelheid van zwemmers t.o.v. water: c stroomsnelheid v zwemmer 1 c+v c-v
zwemmer 1 c+v c-v zwemmer 2 c v u Pythagoras
zwemmer 2 dwars op stroming zwemmer 1 dus zwemmer 2 is sneller op en neer dan zwemmer 1 aarde ether verwacht: licht beweegt in ether, dus vergelijkbaar effect
Michelson & Morley experiment (1887) bestaan van de ether bewijzen en de beweging van de ether t.o.v. de aarde onderzoeken Edward Morley (1838-1923) Albert Michelson (1852-1931)
Michelson & Morley experiment (1887) de lichtsnelheid c is constant!!!!!! Albert Einstein (1879-1955)
Galilei & Newton: de wetten van de natuurkunde zijn hetzelfde voor twee waarnemers die onderling met een constante snelheid bewegen waarnemer 1 waarnemer 2 m v
Einstein de lichtsnelheid is constant en dezelfde voor iedere waarnemer waarnemer 1 waarnemer 2 licht c
uitgangspunt van relativiteitstheorie dezelfde waarde voor iedere waarnemer klokken lopen niet meer gelijk linealen zijn niet meer even lang
dezelfde waarde voor iedere waarnemer dus: hoe hard je ook gaat, reizen met de lichtsnelheid gaat niet Galilei & Newton: Einstein: