Hoofdstuk 4 Een beleggingsportefeuille samenstellen Beleggingsleer Siem de Ruijter Jan Van Doorslaer Hoofdstuk 4 Een beleggingsportefeuille samenstellen

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Goed beleggen? Bepalen van het risicoprofiel van de belegger Rekening houden met de kosten Voldoende diversifiëren Vroeg starten met beleggen Regelmatig en tijdig portefeuille herbalanceren Een financieel plan opstellen Uzelf als belegger kennen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bepaal uw risicoprofiel Welk risico KAN u nemen? Welk risico WIL u nemen? Beurzen Kunnen sterk schommelen Paniek/crashes © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bepaal uw risicoprofiel Bent u de geschikte persoon voor aandelen? Voorbeeld: p. 108 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Warren Buffet: Be fearful when others are greedy and greedy when others are fearful. http://www.berkshirehathaway.com/letters/letters.html © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bepaal uw risicoprofiel Verstandig bepaalde risico’s te nemen? beperkte beleggingsportefeuille geld dat dient als buffer geld dat men op korte termijn nodig heeft Voorbeeld p. 108-109 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Bepaal uw risicoprofiel MiFID vragenlijst verplichte procedure behalve voor spaar- en termijnrekeningen en verzekeringsproducten zie hoofdstuk 1 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Meer informatie: Febelfin www.febelfin.be Europese Commissie http://ec.europa.eu Websites van financiële instellingen: online vragenlijsten © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Hou de kosten in het oog Inzicht krijgen in welke kosten worden aangerekend Grote verschillen tussen financiële instellingen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Hou de kosten in het oog Kleine verschillen kunnen op LT grote verschillen geven in return Voorbeeld p. 110 Koers aankoop 15,00 Aantal aandelen 50 Totaal 750,00 Behaalde return voor kosten 100,00 Kosten aankoop / verkoop 40,00 Behaalde return na kosten 60,00 Behaalde return in % 8,00 % Koers verkoop 17,00 850,00 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Voorbeeld p. 110 (vervolg): Koers aankoop 15,00 Aantal aandelen 50 Totaal 750,00 Behaalde return voor kosten 100,00 Kosten aankoop / verkoop Behaalde return na kosten 85,00 Behaalde return in % 11,33 % Koers verkoop 17,00 850,00 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Hou de kosten in het oog Online brokers – grootbanken Bekijk alle kosten transactiekosten bewaarloon effecten kosten zichtrekening … … maar ook rentevergoeding die je krijgt voor cash Niet altijd eenvoudig om te vergelijken Manier van berekenen vaak verschillend Afhankelijk van welke beurs, grootte van het order … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Over verschillende beleggingsvormen aandelen, obligaties, vastgoed … Binnen elke vorm nog verder verdelen Waarom? risico © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Voorbeeld specifiek risico bij aandelen (zie hoofdstuk 1) binnen aandelenportefeuille spreiden over verschillende aandelen Val van het Fortis-aandeel © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Ook nadelen aan diversificatie ! 1 – Opvolging en kosten 2 – Marktconforme return © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Ook nadelen aan diversificatie ! 1 – Opvolging en kosten Voorbeeld: aandelenportefeuille hoe meer aandelen: hoe meer opvolging kosten bij elke aan- en verkoop (weegt op return) Oplossingen hiervoor: beleggingsfondsen (opgelet voor dure fondsen) trackers Voorbeeld p. 112 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Ook nadelen aan diversificatie ! 2 – Marktconforme return Bij ruime diversificatie bv. tracker marktconforme return niet meer! niet minder! voorgaand voorbeeld: return MSCI World min jaarlijkse fee © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Ook nadelen aan diversificatie! 2 – Marktconforme return Daarom gaan beleggers beperkte groep aandelen selecteren om zo markt te kloppen (= hogere return halen) vergt: studiewerk, opvolging … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Diversifieer Ook nadelen aan diversificatie! 2 – Marktconforme return Beide aanpakken zijn zinvol! Te bepalen in functie van: mogelijke tijdsbesteding kennis en ervaring van de belegger doelstellingen … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Start vroeg met beleggen Regelmatig sparen en dat beleggen men creëert de gewoonte/discipline bedrag zal aangroeien: werkt motiverend Tip: ‘pay yourself first’ © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Start vroeg Producten waarbij het mogelijk is relatief kleine bedragen te storten (bv. 100 EUR) timing: men stort maandelijks soms aan ‘dure’ koersen soms aan ‘goedkope’ koersen vermijden dat men wacht op het ‘ideale moment’ Voorbeeld p. 113 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Voorbeeld p. 113 Maand Gestorte bedrag Koers Aantal deelbewijzen Januari 100,00 50,00 2,00 Februari 51,00 1,96 Maart April 49,50 2,02 Mei 47,50 2,11 Juni 46,00 2,17 Juli 46,50 2,15 Augustus 49,00 2,04 September Oktober 51,50 1,94 November 52,00 1,92 December 52,50 1,90   1 200,00 Totaal aantal deelbewijzen 24,24 Gemiddelde aankoopprijs © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Start vroeg Hoe vroeger men begint hoe groter effect van de samengestelde intrest speelt Kevin start op 30 jaar jaarlijks 2 000 EUR beleggen tot 40 jaar (= 10 jaar) laat belegging staan tot 60 jaar gemiddelde return: 8 % Liesbeth start op 40 jaar jaarlijks 2 000 EUR beleggen tot 50 jaar (=10 jaar) Voorbeeld p. 114 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Herbalanceer tijdig de portefeuille Periodiek portefeuille evalueren Oorspronkelijke verdeling sommige activa meer gestegen/gedaald dan andere? moet die behouden blijven? Voorbeeld p. 115 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Herbalanceer Indien men belegt voor bepaald doel pensionering, grote aankoop … portefeuille aanpassen wanneer doel eraan komt Voorbeeld p. 116 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

Stel een financieel plan op … Persoonlijk financieel plan vermogensbalans: bezittingen en schulden budget jaarlijkse inkomsten en uitgaven overzicht van doelstellingen © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Financieel plan Nettovermogen = bezittingen – schulden Opgelet met de post ‘persoonlijke bezittingen’ voorbeeld: auto waarde daalt elk jaar waarde bij verkoop? aanbevolen deze post niet op te nemen tenzij bij ‘beleggingsobjecten’ zoals oldtimer, kunstvoorwerpen ... © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Financieel plan spaarvermogen: inkomsten – uitgaven rekening houden met uitgaven in de toekomst aankoop nieuwe wagen renovatiewerken … © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

… en bepaal je doelstellingen Opdeling maken korte termijn middellange termijn lange termijn beleggingshorizon Uitdrukken in bedrag Rangschikken volgens prioriteit © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Doelstellingen Doelstellingen haalbaar? hoeveel geld heeft men nu al? (vermogensbalans) hoeveel kan men nog bijkomend sparen? (budget inkomsten/uitgaven) bedrag nodig voor doelstelling? hoe lang kan men bedrag beleggen? (overzicht doelstellingen) verwachte return? © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Voorbeeld p. 119 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer Oefening Oefeningen pagina 121 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer En ken uzelf Beleggingsproducten: zeer ruime keuze <> teveel keuze elk dag komen er nieuwe bij elk met zijn voor- en nadelen MAAR mogelijk terug te brengen tot beperkt aantal geschikte producten die volstaan om ruime en goed gediversifieerde portefeuille te hebben Voorbeeld p. 121-122 © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer

© Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer En ken uzelf Niet elke product is geschikt voor u onroerend goed onderhoud, reclame maken … kan je dit? Wil je dit doen? aandelen analyseren en opvolgen van bedrijven kennis en tijd alternatief: uitbesteden bv. fonds online beleggingsplatform opgelet voor beleggers die emotioneel reageren © Uitgeverij De Boeck Beleggingsleer