Pesticidenvrij terreinbeheer Samenwerken tussen gemeentebestuur en bewoners

2 Pesticidenvrij terreinbeheer Waarom terreinen zonder pesticiden beheren? Wat is een pesticide? Beschermen milieu en gezondheid Wetgeving Hoe zonder pesticiden werken? Voorkomen Alternatieven Allerlaatste instantie pesticiden Samenwerken en informeren Voorbeelden

Wat is een pesticide? Doel: doden van ongewenste planten of dieren 3

4 Beschermen milieu en gezondheid Beschermen Milieu Focus op Water Specifieke gebieden Gezondheid Focus op kwetsbare groepen Ouderen Kinderen

5 Grondwater Figuur: Resultaten pesticiden in freatisch grondwatermeetnet (2010)

Oppervlaktewater 6 Figuur: Resultaten pesticiden oppervlaktewater (2012)

Drinkwater 7

8 Meer groen en biodiversiteit Foto: Nantes Foto: Gent

Meer biodiversiteit Voedselweb Bestuiving Natuurwaarde 9

10 Gezondheid

11 Wetgeving Pesticidenreductiedecreet en – besluit Vlaanderen – 2001 – 2004 & 2008 Richtlijn Duurzaam Gebruik Pesticiden Europa – 2009 Decreet en besluit Duurzaam Gebruik pesticiden Vlaanderen – 2013 KB Duurzaam Gebruik Gewasbeschermingsmiddelen Federaal – 2013

Vanaf 1 januari 2015 Terreinen voor openbare diensten Verbod op alle terreinen Terreinen voor commerciële activiteiten (uitgezonderd land- en tuinbouwactiviteiten) Verbod 6 meter langs oppervlaktewater bermen Minimumgebruik Verharde terreinen groter dan 200 m² Private terreinen toegankelijk voor brede publiek of kwetsbare groepen 12 Wetgeving

Particulier Verbod Trottoir – in alle gemeenten vanaf 1 januari 2015 Berm (openbaar domein) In water en minstens een strook van 1 meter langs oppervlaktewater, inclusief gracht Speciale regeling in grondwaterbeschermingszones drinkwater Verbod met mogelijkheid om af te wijken Enkel toegelaten gewasbeschermingsmiddelen voor amateurgebruik en toegelaten biociden 13

14 Hoe pesticidenvrij beheren? Principe 1.Voorkomen 2.Alternatieven 3.In allerlaatste instantie met pesticiden (met minst risico op mens en milieu)

1.Voorkomen Voorkomen een doordacht ontwerp een goede aanleg een regelmatig onderhoud 15

1. Voorkomen Tip 1 - Zorg dat er nergens organisch materiaal en water blijft staan. 16

1. Voorkomen Tip 2 - Verhard zo weinig mogelijk – verhard waar nodig 17 Foto: VVOG

1. Voorkomen Tip 3 - Plant de juiste plant op de juiste plaats. 18 Foto: VVOG Foto: VVOG St Niklaas

2. Alternatieven Mechanisch Borstelen Maaien Waterstralen 19 Thermisch Hete vlam Hete lucht Heet water Stoom Infraroodstralen Microgolven Ultravioletstralen Laser

Grootschalig 20 Mechanisch Thermisch 2. Alternatieven

If you can’t beat it, eat it! Zevenblad: pesto, sla, … Paardenbloem: sla, koffie, thee,… Brandnetel: pesto, thee, soep, … Zuring: sla, (paling in) ‘t groen, … 21

3. In allerlaatste instantie pesticiden Gemeente Afwijken van verbod mogelijk onder specifieke voorwaarden Particulier in de privétuin Kies het juiste product voor de juiste plaag/probleem Hou je aan de juiste dosis Volg de veiligheidsvoorschriften Opgelet: een chemische middel geeft ook niet steeds het gewenste resultaat 22

Samenwerken Betere samenwerken Tussen diensten Tussen gemeenten Met burgers Imago Gezonde gemeente Duurzame ontwikkeling 23

24 Informeren Foto: Halle Foto: Nantes

25 Samenwerken en informeren Buurtbewoners Gemeente Wat Hoe Waarom Resultaat Eigen trottoir Aanwijzingen Problemen Noden

Voorbeelden 26 Foto: Berendrecht

27 Foto: Nantes Voorbeelden

28 Foto: Gent Voorbeelden

29 Foto: Eeklo Foto: VVOG, Laakdal Voorbeelden

30 Foto: Oostende Voorbeelden

31 Foto: Sint-Stanislascollege in Berchem Voorbeelden

32 Foto: VVOG, Zomergem Voorbeelden Kasterlee

33 Foto: Lille Foto: VVOG, Destelbergen Voorbeelden

34 Foto: VVOG, Beveren Foto: VVOG, St Niklaas Foto: Oostduinkerke Voorbeelden

35