De Eerste Wereldoorlog
De Eerste Wereldoorlog 1914-1918
1. Naar een Eerste Wereldoorlog 1) Oorzaken nationalisme bundel p1 en 2 + toepassing p3 Historia p76 ill.3
2. Aanleiding
Aanslag op kroonprins van Oostenrijk-Hongarije in Sarajevo door Serviër
2. VERLOOP
1) Europese oorlog: kettingreactie van oorlogsverklaringen (bundel p5) Oostenrijk-Hongarije aan Servië Rusland aan Oostenrijk-Hongarije Duitsland aan Rusland Duitsland aan Frankrijk Frankrijk aan Duitsland Engeland aan Duitsland
Centralen ↔ gealliëerden p75 ill.2
2) wereldoorlog (1) kolonisatie
(2) wereldoorlog:1917 (keerpunt) - Rusland stopt na Russische revolutie - VSA neemt deel
Opmerking. Loopgravenoorlog aan IJzer en Marne
Wapenstilstand 11 november 1918
4. KENMERKEN
1) wereldoorlog
2) Overgangsoorlog technische vernieuwingen tegen traditionele technieken p80 ill.3e en f p79 ill.3b en d
3) Totale oorlog
5. GEVOLGEN
1) Politiek gevolg Verdrag van Versailles 1919 3 bepalingen: p76 ill.7a
1) Politiek gevolg Verdrag van Versailles 1919 Grond Herstel Ontwapenen
Verdrag van Versailles = Das Diktat
Verdrag van Versailles = Das Diktat = vernedering → WO II
2) Sociaal-economische gevolgen (1) Doden p80 ill.4 p81 ill.5: - shellshock - executies - aantallen
Passendale: Käte Kollwitz
Sociaal-economische gevolgen (2) Steden en fabrieken verwoest p79 ill.2c
3) Culturele gevolgen massa (i.p.v. rijke burgers) eist rechten
(1) Vlamingen eisen rechten IJzertoren = symbool van de Vlaamse strijd Alles voor Vlaanderen Vlaanderen voor Christus ‘Hier ons bloed, wanneer ons recht ?’ Taalwetten p26 ill.2 p33 ill.5 ‘Nooit meer oorlog’
(2) Vrouwen eisen rechten: emancipatie o.a. stemrecht p109 ill.4
(3) Arbeiders eisen rechten kiesrecht ↓ sociale wetten p110 ill.5