De 80- jarige oorlog 1568 - 1648

Karel V (de vijfde) In mijn rijk gaat de zon nooit onder! (Heer van Nederland, koning van Spanje, keizer van Duitsland Weg met de protestanten! Streng katholiek

Philips II (de tweede) Zoon van Karel V, opgegroeid in Spanje Hij erfde het hele rijk van zijn vader Hekel aan Nederland, sprak de taal niet en koud Weg met de protestanten! Stuurde leger naar Nederland: OORLOG!

Hertog van Alva (spanjaard) Leider van het leger van Philips II Werd gehaat door Nederlanders, zij moesten veel belasting betalen Hij richtte BLOEDRAAD (rechtbank) op. Duizenden NL’ ers werden gedood

Willem van Oranje Vader van het vaderland. Leider van de Nederlanders Plan mislukte: Te klein leger om van de Hertog van Alva te winnen Dacht dat NL’ers mee zouden vechten, deden ze niet want bang voor Alva’s straffen

Balthazar Gerards Philips II verklaarde Willem van oranje vogelvrij/ hij deed hem in de ban: Iedereen mocht hem vermoorden en zou geen straf krijgen Was katholiek Vermoordde Willem van Oranje in Delft, op 10 juli 1584

Leiden (Zuid- Hollandse plaats) Alva en zijn leger wilden de stad Leiden veroveren. De stad gaf zich niet over. Het leger bleef net zo lang rond de stad, totdat de Leidenaren uitgehongerd waren en zich overgaven. Veel gingen er dood van de honger of aan de pest. Maar… de Leidenaren staken de dijken op 3 oktober 1574 door, waardoor al het land er omheen onder water kwam te staan. De Spaanse soldaten waren het nu zat er vertrokken. 3 oktober is nog steeds een feestdag in Leiden.

Watergeuzen Zo werden de mannen genoemd die de schepen van de Spanjaarden beroofden. Geus betekende eigenlijk ‘bedelaar’. Toch vonden de Nederlanders het stelen van de Spanjaarden prima! Zij zorgden er ook voor dat inwoners van bezette steden eten kregen.

Beeldbank fragmenten De 80-jarige oorlog Willem van Oranje http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20120530_opsta nd03 Het Leidens ontzet http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20111018_beleg vanleiden01 Willem van Oranje (Het Klokhuis) http://www.youtube.com/watch?v=ttchZXhiby0

Na de moord op Willem van Oranje De bevolking en de stadsbesturen werden niet banger door de moord, maar juist bozer! De gewesten sloten in 1588 een verbond: DE REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 2 belangrijkste personen: stadhouder Prins Maurits (zoon van Willem van Oranje) en raadspensionaris Johan van Olden Barneveldt Johan leidde Maurits op. Johan regelde een pauze in de oorlog van 12 jaar. Maurits was hierop tegen. Nu konden de Spanjaarden hun leger nog sterker maken! Ze kregen daarom ruzie. In 1618 liet Maurits de raadspensionaris gevangen nemen, en ter dood veroordelen. Johan werd opgehangen.

Republiek der zeven verenigde Nederlanden Er waren 8 gewesten, één was Drenthe. Dat mocht niet meeregeren, want dat gewest werd niet belangrijk genoeg gevonden. Limburg, Zeeuws Vlaanderen en Brabant waren de GENERALITEITS-LANDEN

Na het 12-jarig bestand (=pauze) (na 1621) Maurits en Philips II waren inmiddels overleden. De halfbroer van Maurits, Frederik Hendrik, nam het leger over en zorgde ervoor dat veel steden werden terugveroverd op de Spanjaarden. Daarom kreeg hij de naam stedendwinger. VREDE VAN MUNSTER 1648 De Spanjaarden en de Nederlanders waren de oorlog zat. Het had veel levens en geld gekost. De Republiek (NL) had uiteindelijk gewonnen. Ze waren nu verlost van de Spanjaarden

Overzicht van de 80- jarige oorlog 1566 Beeldenstorm 1568 Begin van de 80- jarige oorlog 1584 Willem van Oranje vermoord 1588 Republiek der zeven verenigde Nederlanden 1609-1621 12- jarig bestand 1619 Johan van Olden Barneveldt vermoord 1648 Vrede van Munster (einde aan de oorlog)

Het Nederlandse volkslied Toen de soldaten in de 80- jarige oorlog onderweg waren om te vechten zongen ze liederen. Zo hielden ze de moed erin. Eén va die liederen is nu het Nederlandse volkslied; Het Wilhelmus We zingen het bij bijzondere gebeurtenissen