Vormingsweekend intal Brussel, 3-4 maart 2012 Economische crisis en internationale verhoudingen
Vormingsplan I. Definitie van imperialisme II. Dynamiek van het imperialisme ( ) III. Het imperialisme vandaag IV. Welke perspectieven?
Plan de la formation I. Definitie van imperialisme
Dynamique de l’impérialisme II Dynamiek van het imperialisme
II.1 : 1973 Economische crisis Dynamiek van het imperialisme
De crisis van 1973: oplossing : de markt uitbreiden in de Derde Wereld en structurele aanpassingsprogramma's van het IMF en de Wereldbank: Liberalisering Schulden
Dynamiek van het imperialisme De crisis van 1973: oplossing : Indien nodig, de controle over de strategische regio's in de wereld militair verzekeren Steun aan Zuid-Afrika Oorlog in Angola Steun aan Israël en Turkije Steun aan de contra's in Nicaragua
Dynamiek van het imperialisme De crisis van 1973 Koude Oorlog met de Sovjetunie = tegengewicht Onmogelijke inmenging in Oostblok en China Invloed in het Midden-Oosten Vorming van een blok van niet- gebonden landen (onder de bescherming van de USSR) Mogelijkheid van verzet: Cuba, Angola, Egypte…
Dynamiek van het imperialisme II Verdwijning van de USSR
Dynamiek van het imperialisme De verdwijning van de USSR Tussen 1989 en 1992, stort het socialistisch systeem in elkaar in Rusland en het Oostblok (van de DDR tot Roemenië) Het kapitalisme wordt brutaal terug geïnstalleerd in deze landen De internationale machtsverhoudingen zijn volledig veranderd Verschillende landen en bewegingen verliezen een bondgenoot
Dynamiek van het imperialisme De verdwijning van de USSR Privatisering en inname van de markt van het Oosten Oorlog als middel om de dominantie op te leggen
Dynamiek van het imperialisme De verdwijning van de USSR : De Verenigde Staten hebben vrij spel en komen militair tussen De Amerikaanse dominatie installeert zich vooral in het Midden-Oosten door de Golfoorlog van VS-interventie in Latijns-Amerika (Granada) Interventie in Afrika (Somalië)
Dynamiek van het imperialisme II. Opkomst van nieuwe spelers
Dynamiek van het imperialisme De BRIC's
Dynamiek van het imperialisme Wie zijn de BRICs - 1? Brazilië, Rusland, India, China (en Zuid-Afrika) Landen die geen deel uitmaken van de imperialistische wereld Ze zijn concurrenten t.o.v.de Atlantische wereld Op vlak van BBP staan ze achter, maar halen ze in. Ze hebben een zeker niveau van economische en sociale ontwikkeling bereikt.
Dynamiek van het imperialisme Wat zijn de Brics – 2 ? Doorheen de geschiedenis hebben ze een nationale soevereiniteit verworven en een manoeuvreerruimte t.a.v. IMF en WB Westerse multinationals raken er niet binnen op de voorwaarden van het IMF, maar veeleer op de voorwaarden van de betrokken staat Het financieel systeem is er veel minder geliberaliseerd. In China en India bvb. blijven 70% vabn de banken in handen van de staat. Ze concentreren zich op het beheren van spaargelden en het lenen van investeringsgelden.
Dynamiek van het imperialisme Wat zijn de Brics – 3 ? De BRICs brengen een nieuwe dynamiek in de wereldeconomie: Ze hebben een grote vraag naar grondstoffen, waardoor hun prijs stijgt. Zij bieden een andere optie voor de derde wereld: handels-, samenwerkings- en diplomatieke relaties op basis van niet-inmenging, wederzijds voordeel, 'win-win' – zonder bedreigingen, druk, agressie, oorlog. Zij investeren zelf ook in de imperialistische landen.
Dynamiek van het imperialisme PIB
GDP (PPP) as % of World GDP
GDP China-India vs Europe-Japan
Dynamiek van het imperialisme De opkomende landen organiseren zich Shanghai Cooperation Organisation Een invloedszone tegen het VS- en Europees imperialisme in Azië
Shanghai Cooperation Organisation Members China Kazakhstan Kyrgyzstan Russia Tajikistan Uzbekistan Observers India Iran Mongolia Pakistan Dialogue Partners Sri Lanka Belarus Guest Attendances Afghanistan ASEAN CIS
Dynamiek van het imperialisme De opkomende landen organiseren zich Nieuwe samenwerkingen en economische relaties tussen landen uit de Derde Wereld Het voorbeeld van de Alba Ook een politieke, ideologische en geëngageerde samenwerking
Dynamiek van het imperialisme Toegenomen VS-agressiviteit sinds 2000 Oorlog in het Midden-Oosten Irak Afghanistan Dreiging tegen Syrië en Iran Inmenging in Afrika Inmenging in Latijns-Amerika VS-basissen in Colombia Omverwerping van de regering van Honduras
“Had Ronald Reagan.. wanted to achieve in the 1980s the ratio between US and adversary spending that existed in 2006, he would have had to quadruple his defense budgets.. “By 2011, the United States will probably account for more than half of all global military spending calculated in terms of ‘purchasing power parity’ (which corrects for differences between national economies).” 28% 28% durant guerre froide 41% 41% en 2006
Dynamiek van het imperialisme Conclusie: huidige situatie Economische crisis van overproductie Besparingen en verzet in verschillende westerse landen Militaire conflicten die al aan de gang zijn Verhevigde strijd voor nieuwe markten en controle over grondstoffen Nieuwe concurrenten die de strijd nog aanscherpen Veralgemeende systeemcrisis
2012 Het imperialisme vandaag III. Het imperialisme vandaag
III.1 Tegenstelling tussen kapitaal en arbeid 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling tussen kapitaal en arbeid Volksopstanden in de Arabische wereld Egypte, Tunesië: opstand van de arbeidersklasse tegen de compradore-bourgeoisie en de multinationals 2012 Het imperialisme vandaag
III.2. Tegenstellingen tussen imperialistische landen 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstellingen tussen imperialistische landen Soms lopen de belangen tussen imperialistische landen uiteen Dat hangt af van waar en hoe men zijn kapitaal wil investeren Welke strategie om op te kunnen tegen de VS? NAVO! 2012 Het imperialisme vandaag
III.3. Tegenstelling tussen derde wereld en imperialisme 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling derde wereld - imperialisme De crisis verplicht de machtsblokken en de monopolies ertoe om te vechten voor markten en toegang tot grondstoffen. Net zoals eind 19de eeuw, neemt de strijd voor de controle over de planeet toe. Er zijn meer gevallen en pogingen van neokoloniale controle. En verschillende manieren om die op te leggen: Economische akkoorden Allianties om samen nieuwe markten te controleren, zonder confrontatie Destabilisatie en, indien nodig, oorlog 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling derde wereld – imperialisme Economisch Vrijhandelsakkoorden (TLC – FTA; EPA's) Vrijhandelszones (ALCA - NAFTA) 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling derde wereld - imperialisme Sancties, interventies, oorlogen Libië Ivoorkust Dreiging tegen Syrië en Iran Militaire basissen in Colombia 2012 Het imperialisme vandaag
III.4. Tegenstelling imperialisme – BRICs 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Gevecht om de markten: Afrika 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Gevecht om de markten: Midden-Oosten 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Gevecht om de markten: Midden-Oosten 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Gevecht om de markten: Latijns-Amerika 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme – BRICs Gevecht om de markten: Latijns-Amerika 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Gevecht om de markten: Latijns-Amerika 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme – BRICs Gewapende vrede Hoofdtegenstelling vandaag Achter de meeste conflicten schuilen tegengestelde economische belangen Momenteel nog geen directe gewapende confrontatie Wel al conflicten “by proxy” 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme - BRICs Lokale gewapende conflicten 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme – BRICs VS-basissen in het Groter Midden-Oosten 2012 Het imperialisme vandaag
Tegenstelling imperialisme – BRICs De omsingeling van China 2012 Het imperialisme vandaag
A broad arc….
2012 Alternatieven Washington Consensus - Beijing Consensus Vrije markten; particuliere bedrijven Leningen: strikte voorwaarden Liberalisering, deregulering Cash crops Good Governance, Human rights Rol overheid + marktmechanismen Geen vw; zachte leningen, kwijtschelding Ontwikkeling, vermindering van armoede Infrastructuur: wegenbouw Stabiliteit belangrijker dan democratie
Geplande infrastructuur werken met Chinese hulp Krachtcentrale Raffinaderij Haven Wegenet pijplijn