Mogelijkheden van Energieproductie in de Landbouw Agro-expo Vlaanderen, 28/01/08 Greet Ghekiere, POVLT Kelly Mermuys, POVLT Proclam vzw

Inhoud  Waarom hernieuwbare energie?  Elektriciteit en warmte uit biogas  Bio-brandstoffen  Elektriciteit uit de zon  Warmte uit de zon  Houtsnippers als brandstof  Adviesdienst Energie op POVLT

Het principe van Trias Energetica

Waarom Hernieuwbare Energie Produceren?

Fossiele brandstoffen raken op

Energie-prijs stijgt

Klimaatopwarming tegengaan

Europees Beleid % van Eu energie- gebruik Doelstelling hernieuwbare energie EuropaVlaanderen van- daag 2010van- daag Algemeen20%12%6% Stroom45 %21%+ 14%6%2.68% Wamte30 %geen specifieke doelstellingen Brandstoffen25 %10%5,75%1,4%5,75%> 0%

Anaerobe vergisting: Elektriciteit en Warmte uit Biogas

Anaerobe vergisting op een gesloten varkensbedrijf – regio Roeselare

Zeugenbedrijf + afmest op ≠ locaties => slachtvarkens/jaar ton varkensmest/jaar 2006: opstart vergistingsinstallatie als schakel binnen mestverwerking Motivatie: rendabele en duurzame oplossing voor mestverwerking => Anaerobe vergisting /compostering & droging / biologische zuivering Input: ton biomassa/jaar waarvan ton verwerkingsplichtige mest en landbouwgerelateerde producten

Anaerobe vergisting op een gesloten varkensbedrijf – regio Roeselare Kenmerken installatie - conventioneel geroerd systeem - reactorvolume: 2 x 1200 m³ - WKK: 1 x 373 KW el - natte vergisting - mesofiel: 39°C - aantal draaiuren: 8000 / jaar

Anaerobe vergisting op een gesloten varkensbedrijf – regio Roeselare Opbrengsten - Elektriciteit: 2984 MWh el => 30% voor eigen gebruik 70% verkoop aan energieleverancier - Warmte: MWh th => toepassing in compostering en band-drogen dikke fractie mest en digestaat

Wat is vergisting? ‘Vertering’ van biomassa in anaëroob milieu in anaëroob milieu Spijsvertering koe Moerasgas specifieke micro- specifieke micro- organismen organismen geen zuurstof geen zuurstof pH + 7 pH + 7 temp 35 – 37 °C temp 35 – 37 °C of 55 °C of 55 °C biogas

De Biogasinstallatie Reactor Input Biogasopslag Gaszuivering WKK Digestaat

De Biogasinstallatie

Het Biogas BIOGAS 6.5 kWh/Nm³ + 34% Elekt. rend. + 47% Therm. rend. CH 4 50 – 75 % CO 2 25 – 50 % H20H202 – 7 % N2N2 0 – 2 % H2H2 0 – 1 % H2SH2S0 – 2 % WKK 1 m³ biogas ~ 2 kWh el + 3 kWh th

De Grondstoffen: Mest, Energiegewassen of Afval? Mest Energiegewassen Afval Groenteafval

Evolutie maïsareaal Nedersaksen:

De Grondstoffen: Mest, Energiegewassen of Afval? Energiemaïs

De Grondstoffen: Mest, Energiegewassen of Afval? Alternatieve teelten 20 Apr 15 Okt 10 Juni 15 Sept 31 0kt 15 Mei 15 Sept MaisWinter- rogge GPS Sudan gras Bladkool 1 ste snede Bladkool 2 de snede Zonne- bloem Raai- gras

Het restproduct: Wat met het digestaat? INPUT per jaar: 1200 ton drijfmest ton maïs => Af te zetten stikstof: kg => kg => Vergisting ≠ Mestverwerking ! Een rekenvoorbeeld

Kosten en Opbrengsten werkingskosten arbeid grondstoffen afzet digestaat onderhoud

Kosten en Opbrengsten - Uitsparen elektriciteitsfactuur: 70 à 90 €/MWh el en/of Verkoop elektriciteit: 20 à 40 €/MWh el - Groene stroomcertificaten: €/MWh el - Bij nuttig gebruik warmte: Uitsparen brandstoffactuur + WKK-certificaten per MWh primaire energiebesparing WKK 250 kW => 1875 MWh el MWh th

Vergisting in Vlaanderen Rondzendbrief In agr gebied tot ton/j - 60% van stromen van agr oorsprong - Bij indiv project 50% van eigen bedrijf Nieuw Mestdecreet => Mestverwerking gestimuleerd NIMBY-syndroom - gevaarlijk - transporthinder - geurhinder - afvalverwerking