2.2 Oorzaken van ondervoeding Demografische oorzaken van ondervoeding (Malthus): • de bevolking groeit sneller dan de voedselproductie - voorspelling ging niet op door uitvinding kunstmest afzwakking bevolkingsgroei gewassen met een hogere opbrengst - in sommige gebieden klopte de voorspelling wel. • Volgens neo-malthusianisten is de theorie nog steeds actueel Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Natuurlijke oorzaken voedselgebrek • schommelingen in temperatuur en neerslag • plantenziekten en insectenplagen Lage opbrengsten door verkeerd bodemgebruik: • ploegen in droge gebieden • ploegen in droge tijden • overbeweiding • roofbouw • intensief gebruik van marginale gebieden • verwijderen begroeiing van berghellingen • ondeskundig bestuur • verkeerde irrigatie (gevolg: verzilting) Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Armoede versterkt ondervoeding • geen geld bij misoogsten. • slechte infrastructuur • slechte opslagmogelijkheden • arme mensen zijn verzwakt • geen geld voor bestrijdingsmiddelen, zaaigoed en kunstmest • ongunstige pachtverhoudingen (deelpacht) Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

veranderingen door welvaart Toename van de welvaart zorgt voor: • meer vraag naar voedsel • een ander voedselpatroon (b.v. meer vlees) hierdoor is er verlies aan calorisch rendement • meer vraag naar energie (bijvoorbeeld bio-brandstof) Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Handel en prijsvorming In veel arme landen houdt de regering de voedselprijs laag: • gunstig voor bewoners • zorgt voor lage lonen nadeel: boeren zijn arm en kunnen niet investeren Rijke landen beschermen eigen producten door invoerrechten en exportsubsidies WTO wil handelsbelemmeringen afschaffen Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv Europees beleid Europa wil voedselzekerheid 1. De EU kocht overschotten op (interventies) boeren kregen garantieprijs Gevolg: overproductie Binnen de EU vrije markt (geen binnengrenzen), wel invoerrechten aan buitengrenzen 2. Productiebeperking dooor quota. Garantieprijs vervangen door productiesteun 3. Meeste steunmaatregelen zijn vervallen. Nog wel inkomenssteun Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv ondervoeding per gebied Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv wereldwijde graanoogst per jaar (1997 – 2004) Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv Brazilië: veranderingen in de voedselsamenstelling Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv

Terra Tweede Fase vwo © Wolters-Noordhoff bv