Dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op vrijdag (staat verkeerd vermeld in de.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
BUREAU VOOR i-COMMERCE
Advertisements

Objectgeoriënteerd Programmeren in C++
Feb 2014 Leiderschap & Professionele Ruimte Joost van der Stoep Organisatiewetenschappen (VU Amsterdam) Organisatie en Personeelsbeleid Rijk (BZK)
Risicomanagement en Sociale Technologie
Hoe ontstond dit initiatief ?
Programmeren en Software Engineering 2
CJG Amersfoort Partners • Beweging 3.0, BJz, Centrum Maliebaan, Eduniek, GGD MN, MEE, NIS, PC Eemland, REC4-4, Riagg, Samenwerkingsverband VO-SVO, SOVEE,
Op het Zuyderzee College
gebouw applicaties binnen een gebouwbesturingssysteem
BUREAU VOOR i-COMMERCE Internet (websites, webshops) Intranet (interne website, CRM, databases, digitaalarchief) Mobiele Marketing (sms, mobiel internet,
OGO Markten en sociale organisatievormen voor technologie en innovatie 0A412 1 Markten en sociale organisatievormen voor technologie en innovatie feedback.
© team 3 Ouderavond 2013 Dinsdag 24 september 2013.
Kunstmatige intelligentie 2: Agent Systems dr. Rogier van Eijk TouW 13 november 2010.
Talentmanagement in de Technische Dienst
Simulatie van gedistribueerde voetbalstrategieën Tim Vermeulen Promotor: dr. Katja Verbeeck Copromotoren: ing. Tony Wauters, ing. Koen Vangheluwe, Opdrachtgever:
Auteursomgeving voor Digitale Componenten
Oplossingsgericht coachen
1 Masterclass Talentmanagement 22 september 2011.
Examen Vmbo Coornhert Lyceum
Exploratie van de ontwerpruimte 3. Prototypes, emulatie en simulatie Prof. dr. ir. Dirk Stroobandt Academiejaar
1 Orientatie InformatieSystemen K.M.van Hee hgl. architectuur van informatiesystemen dir. Deloitte & Touche Bakkenist TU/e 2001.
Ontwerpen van Informatiesystemen met
Interaction diagrams: Sequence Diagram
The Logic of Adaptive Behavior Knowledge Representation and Algorithms for the Markov Decision Process Framework In First-Order Domains Martijn van Otterlo.
Neurale Netwerken Kunstmatige Intelligentie Rijksuniversiteit Groningen April 2005.
Geest, brein en cognitie Filosofie van de geest en Grondslagen van de cognitiewetenschap Fred Keijzer.
Beslisbomen Robert de Hoog College Beslissingsondersteuning 26 september 2002.
Dr. ir. M. Maris, IIV21 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Dinsdags van 13:00-15:00 uur in zaal P227 Geen Praktikum op vrijdag (staat verkeerd.
Dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op dinsdag (wordt anders opgegeven)
27 januari 2011.
TUDelft Knowledge Based Systems Group Zuidplantsoen BZ Delft, The Netherlands Caspar Treijtel Multi-agent Stratego.
Inleiding TBK college 3 organisatiekunde
1 Voorwaarden hergebruik Modulair ontwerp Low coupling High cohesion.
Promo site ICT haagsehoge school Opleidingen: Informatica Technische informatica Communication & multimedia design Informatiedienstverlening en –management.
Inleiding Kennistechnologie §Hoofdstuk 1: Introductie §Hoofdstuk 2: Kennissystemen in context §Hoofdstuk 3: Kennisacquisitie.
Applicatiegericht optimaliseren van telecommunicatienetwerken Architectuur Principes voor Programmeerbare Netwerk Optimalisatie Rudolf Strijkers.
Designing Knowledge Systems b Hoofdstuk 11 van Knowledge Engineering and Management. The CommonKADS Methodology. b A.Th. Schreiber, J.M. Akkermans, A.A.Anjewierder,
Informatie systemen en organisatie College 6 (hoofdstuk 5, 15 en 16 Ronald H. Ballou)
Agenda Besturen vraagstuk Besturing vraagstuk Relatie DIV (IM)
Hogeschool van Utrecht1 LEERPLAN V2GDSY3 Februari 2010 – August 2010
1 Kwaliteitscultuur Bolognaseminarie Vlaamse Bologna-expertenteam 13 en 19 maart 2009.
Agententechnologie Les 2 dr. Patrick De Causmaecker.
Agententechnologie Les 5: reactieve en hybriede agenten
Gedrag in organisaties, 10e editie
IIM Information Infrastructure Management
Inleiding programmeren in C++ Life Science & Technology Inleiding
10 juni 2002Jos van Peer & Eelco de Graaf Embedded systems.
Een Module over Model Checking voor het VWO Frits Vaandrager1, David Jansen1 & Els Koopmans2 1Radboud Universiteit Nijmegen 2Olympus College Arnhem.
Vermelding onderdeel organisatie 1 16 december 2004 Open source software Een hype met een toekomst? Najaarsvergadering NVvIR, Roei- en zeilvereniging “De.
Ondernemendheid Persoonlijke en sociale vaardigheden van de commerciële professional 1.
Inspiratiebijeenkomst Sociale Netwerken Versterken 27 juni 2013.
M A K E Y O U R N E T W O R K S M A R T E R July, Middag programma.
BUREAU VOOR i-COMMERCE Mobiele Marketing (sms, mms, mobiel internet, bluetooth)
UT, Enschede, 14/10/'98Leerstoel Hoge Energy Fysica, Bob van Eijk1 Docent: Bob van Eijk en Leerstoel presentatie Universiteit Twente 14 Oktober 1998 Leerstoel.
Dé enige Cloudoplossing voor Vast, Mobiel en Microsoft Lync
How Architecture helps to reduce costs November 2011.
1 e-Books & i-Papers Rik Min researcher Centre for Telematics and Information Technology (CTIT) & Faculty of Educational Science and Technology (EDTE)
Lokale netwerken en armoede: de cliënt centraal 09/02/2015.
Hoorcollege 1a Praktische zaken. Gameprogrammeren Doel van het vak: Games programmeren (de game loop, sprites, audio, physics, animatie…) Basisprogrammeertechnieken.
DE HRM COCKPIT Naar de ontwikkeling, opvolging en evaluatie van een duurzaam HRM beleid.
Naar een duurzaam HRM beleid
1 KPN Mobiel – Introductie Repository Object Browser & Designer 10 Designer 10g & Repository Object Browser Maandag 28 februari 2005 Lucas Jellema (AMIS)
UML De Basics en de Use-case Diagrammen. UML Introductie Unified Modeling Language Grafische modelleertaal Waarom UML? - UML wordt gebruikt om de werking.
1 Bart van Muijen – Sales & Operations Manager UPDATE PV.
Amsterdam Airport Schiphol 1 Miniconferentie 'Human factors in future ATM' 26 juni 2009 Shared Mental Models in ATC.
Het ongemak van autonomie
Collectieve transitie en veerkracht
DE HRM COCKPIT Naar de ontwikkeling, opvolging en evaluatie van een duurzaam HRM beleid.
Microsoft Operations Management Suite (MOMS)
VERSNELLEN VAN GEMEENSCHAPPELIJK RESULTAAT
Transcript van de presentatie:

dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op vrijdag (staat verkeerd vermeld in de Studiegids)

dr. ir. M. Maris, MAS2 Boek: Michael Wooldridge, "An Introduction to Multiagent Systems", John Wiley and Sons, 256 pages, March ISBN: X. +Handouts over Bayesiaanse netwerken Collegemateriaal

dr. ir. M. Maris, MAS3 hfst 1 t/m 9 en 11 uit het boek en de handouts Bayesiaanse netwerken Tentamenstof

dr. ir. M. Maris, MAS4 10 feb: Introductie (hfst 1 en 2) 17 feb: Reasoning and action. Planning, action selection, STRIPS, Architecturen (hfst 3 & 4 & 5) 14 feb: Multi-agent systems. Interaction, agent frameworks, Communication (hfst 6 & 7 & 8) 3 feb: Inleiding truth-maintenance methodes Bayesian networks and applications to multi-agents (handouts) 10 mrt: Bayesian networks and applications to multi-agents (handouts, geen tentamenstof). 17 mrt: Collaboration and distribution of tasks 24 mrt: Coordinatie van acties (hfst 9) 31 mrt: Voordrachten van studenten Lesrooster

dr. ir. M. Maris, MAS5 Geen praktikum, maar... 1.Samenvatting van een paper over Multi-agent systemen of 2. Javabots, voetballende robots Alle informatie is te vinden op het blackboard (blackboard.ic.uva.nl) Dit wordt beoordeeld en telt voor 1/4 mee met het eindcijfer voor dit vak !

dr. ir. M. Maris, MAS6 College Multi-agent Systemen (MAS) Inleiding

dr. ir. M. Maris, MAS7 Agenten, wat zijn dat? Intelligente apparaten Robots Verwarming Mobiele telefoons Intelligente software Searchbots Expert systemen Help functies...

dr. ir. M. Maris, MAS8.... zoals in Microsoft Word

dr. ir. M. Maris, MAS9 Basic Agent Types Reactief (reageren alleen op input stimuli) Proactief (hebben internal state) Proactief en Sociaal (kunnen kiezen om te communiceren met andere agenten als ze dat nodig vinden om hun doel(en) te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS10 Reactieve agent AGENT actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS11 Proactieve agent AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS12 Proactieve en sociale agenten (MAS) AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS13 Omgevingen waarin agenten opereren Statisch versus dynamisch Discreet versus continu Toegankelijk versus niet-toegankelijk Gesloten versus open Deterministisch versus niet-deterministisch

dr. ir. M. Maris, MAS14 Hoe programmeren we agenten? Wat hebben we nodig? Probleemanalyse Architectuur Regels en andere “intelligente” methodes “Utility” functies Synthese / simulatie Test

dr. ir. M. Maris, MAS15 Wat voor vormen van samenwerking zijn er? Hoe ontstaat een MAS? Agenten hebben een gemeenschappelijk doel, vanuit de ontwerper / toeschouwer gedefinieerd Een MAS bestaat uit samenwerkende agenten die gezamenlijk een probleem oplossen om het beoogde doel te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS16 Voorbeeld van samenwerkende agenten

dr. ir. M. Maris, MAS17 Pauze

dr. ir. M. Maris, MAS18 Hoe pakken we het probleem aan om een goede MAS organisatie te creëren? Ontleed het probleem in een aantal subproblemen voor agenten met subtaken en relaties met andere agenten (interacties) Probeer functioneel en “object-georienteerd” te denken

dr. ir. M. Maris, MAS19 De functies van een MAS organisatie representationeel –(omgevingsmodel, databases) organisationeel –(planning, task allocation,) conatief –(motivaties, constraints) interactief –(waarnemen, handelen, communiceren) productief –primitieve gedragsfuncties (lopen, e.d.) vegetatief –energiehuishouding

dr. ir. M. Maris, MAS20 Representationeel: Bouw een omgevingsmodel of “wereldmodel”

dr. ir. M. Maris, MAS21 Voorbeeld MAS met wereldmodel: robotvoetbal

dr. ir. M. Maris, MAS22 Partial World Models Split up the network and distribute partial world models over several software agents F TS TD T SD1 SD2 S Agent 1 Agent 3Agent 2 Sensor agents: Fusion agents: …. Distributed Perception Network

dr. ir. M. Maris, MAS23 DPN Issues Probability propagation in a DPN Agent network organisation Resource Management Reliability

dr. ir. M. Maris, MAS24 Interacties zijn essentieel in MAS Agenten / robots kunnen elkaar helpen Ze kunnen verschillende rollen aannemen De workload kan verdeeld worden Conclicten tussen agenten zijn oplosbaar door interacties Op basis van de karakterstieken van de interacties kunnen we een categorisatie maken van verschillende interacties tussen agenten

dr. ir. M. Maris, MAS25 Types van interacties (overeenkomstige doelen) Onafhankelijk –overeenkomstige doelen, voldoende middelen en capaciteiten (doelman) Simpele samenwerking –overeenkomstige doelen, voldoende middelen, onvoldoende capaciteiten (passen) Obstructie –overeenkomstige doelen, onvoldoende middelen, voldoende capaciteiten (overtreding -> rode kaart) Coordinated collaboration –overeenkomstige doelen, onvoldoende middelen, onvoldoende capaciteiten (tegendoelpunt)

dr. ir. M. Maris, MAS26 Individuele competitie, voor de individuele utility Collectieve competitie (tussen MAS) Individueel conflict, over resources Collectief conflict, over resources (tussen MAS) Conflicten in MAS

dr. ir. M. Maris, MAS27 Samenvattend MAS worden gebruikt om complexe problemem op te lossen Het probleem is over een aantal agenten verdeeld De agenten communiceren om het doel te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS28 Volgende week Reasoning and action in MAS