Uitgeverij en boekhandel: actuele vraagstukken Keuzevak IBW 2013−2014 « Introductie tot het boekenvak »

Uitgeverij en boekhandel: actuele vraagstukken Situering Overzicht Praktische kwesties Inleidende begrippen

1. Situering Kennismaking met leveranciers van informatie Boek- en bibliotheeksector hebben heel wat gemeen Gelijkaardige concepten en criteria Impact van ICT, van economische aspecten van informatie Bibliotheken betrokken bij uitgeefprocessen Ontlezing als thema Belang van metadata

1. Situering Kennismaking met leveranciers van informatie Boek- en bibliotheeksector hebben heel wat gemeen Opleidingsbehoeften in het boekenvak + masterstudenten Literatuur van de Moderniteit & Nederlandse Taal- en Letterkunde (vak ‘Literaire uitgeverijen’)

2. Overzicht 12 colleges: 14.02.2014: Pierre Delsaerdt, Introductie 21.02.2014: Geert Van den Bossche, Ontwikkelingen in de internationale uitgeverswereld 28.02.2014: Rudy Vanschoonbeek, De algemene uitgeverij 07.03.2014: Tim Seynaeve, De educatieve uitgeverij

2. Overzicht 14.03.2014: Leerstoel Boek.be: Sari Sulkunen 21.03.2014: 28.03.2014: Marike Schipper, De wetenschappelijke uitgeverij 28.03.2014: Guido De Smet, De boekhandel: een bedrijfseconomische benadering van de retail

2. Overzicht 04.04.2014: Carlo van Baelen, De positie van de auteur, & Koen Van Bockstal, Het letterenbeleid in Vlaanderen [paasvakantie] 25.04.2014: Pascal Vandenhende, De onafhankelijke boekhandel & Annika Buysse, Hoe belangrijk zijn metadata? [geen college op 02.05: brugdag]

2. Overzicht 09.05.2014: Majo de Saedeleer, Leesbevordering 16.05.2014: André Vandorpe, Nervositeit en dynamiek in het boekenvak 23.05.2014: Davy Hanegreefs, De toekomst van het boek

Leerstoel Boek.be 14 maart, lokaal C-204 Sari Sulkunen (Univ. Jyväskylä) Reading Promotion in Finland Inschrijven als student (gratis) via antwoordkaart of online formulier op http://www.boekenvak.be/boekbe/leerstoel Verplicht onderdeel

3. Praktische kwesties Didactisch materiaal: Slides: vooraf op Blackboard / Boek.be Handboek: De winst van de lezer (Acco, 25,10 euro)

3. Praktische kwesties Verplichte lectuur: John B. Thompson, Merchants of Culture: The Publishing Business in the Twenty-First Century, 2de ed., Cambridge: Polity Press, 2012 (ca. 18 euro; 10% studenten korting bij De Groene Waterman, Wolstraat 7, Antwerpen)

3. Praktische kwesties John B. Thompson, Merchants of Culture: “trade publishing” U.S. & U.K. evolutie sedert jaren 1960 + hoe het vandaag georganiseerd is (en waarom) centraal begrip: “fields of publishing”

3. Praktische kwesties “field” (> Pierre Bourdieu): een gestructureerde ruimte van sociale posities die ingenomen kunnen worden door individuele spelers en organisaties, en waarin the positie van die spelers afhankelijk is van de hoeveelheid en het type middelen (‘kapitaal’) dat ze ter beschikking hebben

3. Praktische kwesties “field”: verantwoording uitgeverij: een veelheid van onderscheiden velden een relationeel model: competitie macht binnen een veld wordt bepaald door middelen of ‘kapitaal’ elk veld heeft eigen logica

3. Praktische kwesties 3 cruciale ontwikkelingen om de logica te begrijpen: Groei van boekhandelsketens Opkomst van de literair agent Opkomst van transnationale uitgeversconcerns Vervolg van het boek: gevolgen van deze ontwikkelingen.

3. Praktische kwesties Merchants of culture: te lezen: Introduction (1-25) The growth of the retail chains (26-58) The rise of literary agents (59-100) The emergence of publishing corporations (101-146) The polarization of the field (147-187) Big books (188-222) Shrinking windows (238-291) Trouble in the trade (377-402) Conclusion (403-409)

3. Praktische kwesties Evaluatie IBW-studenten: Niet-IBW-studenten: Paper (1/2 punten) Mondeling examen (1/2 punten), incl. bespreking paper (geïntegreerd) Niet-IBW-studenten: Aanwezigheidsattest op aanvraag

3. Praktische kwesties Paper: Thema: uitgeverij 2 studenten per uitgeverij 3 deadlines: 14.03.2014: aanmelding 09.05.2014, 10.30-12.30u.: workshop (i.s.m. Geert Van den Bossche) 23.05.2014: inlevering

3. Praktische kwesties Paper: Thema: uitgeverij 2 studenten per uitgeverij 3 deadlines Boekblad: nieuwsblad voor het boekenvak (elektronische versie via UA-bibliotheekcatalogus)

4. Inleidende begrippen De waardeketen van het boek Diversiteit van de boekenmarkt Het boek: een moeilijk product

4.a. De waardeketen van het boek

Value chain van het boekenvak Auteur Uitgeverij Importeur Handel Consument Distributeur Er wordt de laatste tijd steeds meer gesproken over een waardenetwerk waarin ook spelers worden opgenomen die niet rechtstreeks in de keten zitten maar er wel een invloed op uitoefenen. Het boekenvak: een introductie

4.a. De waardeketen van het boek Cultuur Creatieve industrie Industrie

4.a. De waardeketen van het boek Ondernemingen binnen de sector van de cultuurindustrie kenmerken zich doordat ze producten of diensten voortbrengen en verdelen met een culturele content en die output commercieel willen vermarkten. Daarmee streven ze economische zelfstandigheid en het realiseren van rendement op de ingezette middelen na. Met die product-markt-combinatie bevinden die ondernemingen zich op het snijpunt tussen het culturele en economische domein. (www.cjsm.vlaanderen.be)

4.b. Diversiteit van de boekenmarkt ‘need to have’ vs ‘nice to have’ Uitgeverij: ‘author driven’ vs ‘publisher driven’ A, S, W-boek (implicaties voor de boekhandelskorting)

4.c. Een moeilijk product Geen primaire behoefte Andere behoefte = andere opzet Zware concurrentie ‘Elitair’ Traag, laag rendement, eenmalig terugverdieneffect Imago (branding)

4.c. Een moeilijk product Taalgebonden Prijsperceptie Publiciteit Bestselleritis Cijfers

Nederlandstalige boekenmarkt: jaarlijks c. 25.000 nieuwe Nederlandstalige titels (Vlaanderen en Nederland samen), waarvan: 7.300 titels fictie 3.350 kinder- en jeugdboeken 2.850 titels non-fictie en vrije tijd 10.000 titels professionele informatie 1.575 schooluitgaven