-ND- vormen -nd- Gerundium Gerundivum nom. vocare vocandus, -a, -um gen. vocandi dat. vocando acc. (ad) vocandum abl. vocando
Gerundium Het gerundium is de infinitivus die als zelfstandig naamwoord wordt gebruikt. (voorbeeld in het Nl.: het schrijven) Het gerundium komt niet voor in de nominativus (dat is de infinitivus zelf) , alleen in de verbogen naamvallen. Het gerundium komt ook niet voor als object (lijdend voorwerp) Het gerundium is actief en zelfstandig. Voorbeeld: ars scribendi – de kunst van het schrijven Omdat het actief is, kan er een object (lijdend voorwerp) bijkomen. Ars epistulam scribendi - de kunst van het een brief schrijven (de briefschrijfkunst)
Gerundivum Het gerundivum is een werkwoordsvorm die als bijvoeglijk naamwoord wordt gebruikt met als basisbetekenis: ge… moetende worden vocandus = geroepen moetende worden Het gerundivum is dus bijvoeglijk en passief voorbeeld: ars epistulae scribendae - de kunst van een brief die geschreven moet worden (= de briefschrijfkunst) omdat het gerundivum bijvoeglijk is, moet scribendae hier congrueren met epistulae,
Gerundivum als naamwoordelijk deel van het gezegde Het gerundivum kan, net als een bijvoeglijk naamwoord, voorkomen als naamwoordelijk deel van het gezegde. Voorbeeld: discipulus laudandus est - De leerling is geprezen moetende worden ( De leerling moet geprezen worden ) Discipulus laudandus erat – De leerling moest geprezen worden De handelende persoon wordt uitgedrukt d.m.v. de dativus auctoris (dativus van de handelende persoon) Discipulus mihi laudandus est – de leerling moet door mij geprezen worden
Dominant gebruik van het gerundivum De nadruk ligt hier op de handeling van het werkwoord Je vertaalt het gerundivum als zelfstandig naamwoord en het bijbehorende zelfstandige naamwoord als een bepaling met ‘van’ voorbeeld: studeo veritati narrandae – ik leg mij toe op het vertellen van de waarheid letterlijk: ik leg me toe op de waarheid die verteld moet worden gaudeo veritate narranda – ik verheug me op het vertellen van de waarheid letterlijk: ik verheug me op de waarheid die verteld moet worden