Hoofdstuk 1 Reformatie en Opstand
Handel met het noorden Grond in het westen niet geschikt voor de landbouw→ veeteelt (boter, kaas, vlees) Graan werd geïmporteerd uit het Oostzee gebied (moedernegotie) Ook andere bulkgoederen (hout, zout) verhandeld door Holland en Zeeland Luxe goederen via Antwerpen (stapelmarkt) In 1585 werd Antwerpen veroverd door de Spanjaarden→ blokkade van de Schelde Veel handelaren/handwerkers met hun kapitaal/kennis/handelscontacten naar het noorden
Handel met het zuiden Tijdens de 80 jarige oorlog -kapers vallen Nederlandse schepen aan -handelsboycot → handel met Middellandse Zee gebied lastig (wijn, zout) -boycot vaak ontdoken Lissabon stapelmarkt voor producten uit -Indië (specerijen) -Brazilië (suiker) In 1580 verovert Spanje Portugal → stagnatie handel met Lissabon
Handel met Indië We gaan zelf de weg naar Indië zoeken -eerst via het noorden (overwintering op Nova Zembla van Barentsz) in 1594 -dan via het zuiden (tocht van De Houtman via Kaap de Goede Hoop) in 1595 Een aantal Compagnieën van Verre werd opgericht. Te veel concurrentie → oprichting van de V.O.C. in 1602 (zie verder hoofdstuk 2)
Moedernegotie
Verovering en blokkade van de Schelde
Overwintering op Nova Zembla
Eerste reis naar Indië