50 jaar professioneel software maken Presentatie NGI Afdeling Informatie Systemen, 7 juni 2007 Jos Fienieg, Ton Mulleneers Atos Origin 50 jaar professioneel software maken hoe ging dat en wat hebben we (af)geleerd “I have not failed. I've just found 10,000 ways that won't work.” Thomas Edison, Uit: “Quotes for software engineers”

De aanleiding Discussie bij lezing Leonardo da Vinci: betrouwbaarheid moet je inbouwen niet aan het eind toevoegen door langer te testen Wat zijn de principes die we hanteren? Eerdere poging om aandacht te vragen voor het vertrek van de oude rotten: Wat dragen we over? Artikel Barry W. Boehm “A View of 20th and 21st Century Software Engineering” Antwoord op deze vragen?

Barry Boehm’s legacy

A View of 20th and 21st Century Software Engineering Barry Boehm ICSE 2006 Keynote Address May 25, 2006 1950’s Hardware Engineering Op assembler niveau worden dankzij een ingenieursbenadering goede resultaten geboekt bij luchtvaart- en rakettoepassingen 1960’s Software Crafting De vraag naar software neemt sterk toe. Software huizen spelen in op de vraag. Dankzij hogere programmeertalen, betere programmeeromgevingen en het softe van software kan ‘iedereen’ niet al te complexe software toepassingen maken. De eerste software engineering conferenties: als de software complexer wordt ontstaan er problemen met de beheersing. Informatica wordt een wetenschappelijke discipline. 1970’s Formality and Waterfall Processes Fasering en gestructureerde methoden maken het ontwikkelen en onderhouden beter beheersbaar. Aandacht voor aantoonbaar maken van correctheid helpt fouten voorkomen 1980’s Productivity and Scalability Niet alle technieken blijken bij schaalvergroting economisch toepasbaar. Er ontstaat meer inzicht in de voorwaarden om tot productiviteitsverbetering te komen en software componenten te kunnen hergebruiken. Dit inzicht krijgt vorm in ‘software factories’ en ‘maturity levels’. De opkomst van object oriëntatie sluit aan bij domeinspecifieke toepassingen en vergroot de onderhoudbaarheid.

A View of 20th and 21st Century Software Engineering Barry Boehm ICSE 2006 Keynote Address May 25, 2006 1990’s Concurrent Processes Object georienteerde methoden worden versterkt door toepassing van design patterns en gebruik van UML. Om doorlooptijden te beperken worden onder regie van een architectuur en met inzicht in de risico’s onderdelen parallel ontwikkeld. Er is een markt voor software pakketten waardoor ontwikkelkosten worden bespaard en het proces wordt bekort, maar dit vergroot ook de afhankelijkheid van de leverancier. Open source software is een alternatief. De opkomst van internet maakt software cruciaal voor de benadering van de markt. 2000’s Agility and Value De vraag naar kortere doorlooptijden zet zich versterkt door. Bureaucratie wordt teruggedrongen, het gaat om het resultaat en de waarde die dat heeft. Hoe die waarde moet worden gerealiseerd is vooraf niet altijd duidelijk. Meer planmatige benaderingen kunnen niet altijd worden gemist, ondanks de overhead die deze met zich meebrengen . 2010’s Globalization and Systems of Systems Steeds meer producten zijn gebaseerd op software waarvan niet alle details begrepen worden en alles moet overal en op ieder moment kunnen samenwerken. De afhankelijkheid van het betrouwbaar en veilig functioneren van gedistribueerde componenten neemt toe, maar wordt dit voldoende onderkend?

Wat leren we hiervan Een aantal conclusies die Boehm trekt (50's) Don’t neglect the sciences. (60's) Avoid cowboy programming (60's) Think outside the box. (70's) Avoid Top-down development and reductionism (70's) Eliminate errors early. (80's) There are many roads to increased productivity (90's) Make software useful to people (90's) Time is money. (00's) If change is rapid, adaptability trumps repeatability.

Hoe bruikbaar zijn de principes Ik zie het belang van toepassing van dit principe in mijn omgeving Dit principe wordt in mijn omgeving systematisch toegepast Ik vind het wenselijk dat in mijn omgeving consequenter volgens dit principe wordt gehandeld. Het is haalbaar om op basis van dit principe concrete gedragscodes te formuleren. De voor- en nadelen van het beter volgen van dit principe zijn goed uitlegbaar aan onze klanten.

Literatuur Software Engineering Economics, Barry Boehm, ISBN 0-13-822122-7 [1981] Software Pioneers, Contributions to Software Engineering, ISBN 3540430814 [2002] Model-based Application Development MAD, Tweede herziene druk, Kees Kranenburg en Ad van Riel, ISBN 9044011111 De moderne softwarefabriek, Kees Kranenburg, Frans Nelissen en John Brouwer, ISBN 907630470X Patterns of enterprise application architecture, Martin Fowler, ISBN 0321127420 Enterprise integration patterns, Gregor Hohpe en Bobby Woolf, ISBN 0321200683

Links Book abstract Software Engineering: The Legacy of Barry W. Boehm Richard W. Selby, University of Southern California, Los Angeles, USA http://csdl2.computer.org/comp/proceedings/icsecompanion/2007/2892/00/28920037.pdf Select Publications USC Center for Systems and Software engineering http://sunset.usc.edu/events/2006/CSSE_Convocation/pages/publications.html List of publications Barry W. Boehm from the DBLP Bibliography Server http://www.informatik.uni-trier.de/~ley/db/indices/a-tree/b/Boehm:Barry_W=.html Van rammelende flexowriter tot rammelende architectuur; (over 30 jaar NGI AIS werkgroep software engineering) http://2004.ngi.nl/scripts/actueel/nwtoonact.php?key=1109952