DNA Technieken Hoofdstuk 4 Havo 4
DNA Technieken Bas 7: Prenataal onderzoek Bas 8: Biotechnologie Klonen Recombinant DNA techniek Celfusie DNA Fingerprinting
Prenataal onderzoek Cellen weghalen via: Vlokkentest Vruchtwaterpunctie Navelstrengpunctie Karyogram (chromosoom-analyse) Risico op miskraam DNA-analyse Of IVF (kunstmatige bevruchting) in lab cellen testen uit vroeg stadium embryo
Echoscopie
Echoscopie
Klonen: Dolly Schaap 1 Schaap 2 eicel cel van uier kern wordt verwijderd Kern van uiercel en de eicel worden samengebracht m.b.v. stroomschokje = kerntransplantatie Eicel ontwikkeld zich tot embryo en wordt in draag- moeder geplaatst Nakomelingen zijn genetisch identiek aan schaap 1
superovulatie embryosplitsing Let op: Nakomelingen zijn wel identiek, maar niet gelijk aan de moeder
Recombinant DNA techniek d.m.v. hormonen superovulatie Maken van transgene organismen = Genetische manipulatie Bevruchte eicellen verzameld Een gen (voor eiwit X) wordt in bevruchte eicel gebouwd Eicellen in ooien geplaatst Andere voorbeelden: Insuline m.b.v. bacterie maken Sojaboon Wasmiddelenzymen Golden Rice (vitamine A) Melk van de nakomelingen wordt gescreend op eiwit X Eiwit wordt uit melk geëxtraheerd en kan aan mens worden toegediend
Andere voorbeelden Wasmiddelenzymen Gemodificeerde malariamug Golden Rice (vitamine A) Zalm met groeihormoon Lichtgevende zebravis Maken vaccins De knock-out muis
Gentherapie, de toekomst? Ziekte van Scid (geen afweer) Bestrijding kanker Gendoping?
Celfusie o.a. de aardmaat (aardappel – tomaat) 22 chromosomen 22 chromosomen o.a. de aardmaat (aardappel – tomaat) Hybride cel zorgt vaak voor reusachtige groei bij planten / vruchten 44 chromosomen
DNA Fingerprinting DNA in stukken geknipt m.b.v. enzymen DNA-fragmenten laten runnen door gel Kleinste fragmenten gaan snelst Ieder persoon uniek patroon