De eigen persoon (hfdstk 10) Centrale vragen: Wat is ‘groei en ontwikkeling’ Zicht op mezelf: wie ben ik en wat heb ik te ontwikkelen? Hoe ontwikkel ik mezelf: leren en leerstijlen? De ‘kernkwadranten’ als ontwikkelingsmodel Een (te ontwikkelen) beroepshouding
Groei en ontwikkeling Op het grensgebied tussen binnen-en buitenwereld Is in wezen het gevolg van interactie met je omgeving: ‘wie’ en ‘wat’ kom ik tegen en wat doet dat (met) mij? Balans tussen open staan én grenzen stellen Op het snijpunt tussen verleden en toekomst
Tussen continuïteit en discontinuïteit Een kwestie van balans, verbinding, integratie en acceptatie Via these en antithese naar synthese Antithese is nog geen echte ontwikkeling Niet blijven hangen: in uitersten in zich afzetten tegen
Zicht op jezelf Gekend door zichzelf Mijn zelfbeeld-in-ontwikkeling Niet gekend door zichzelf Gekend door anderen Beeld van jou VRIJE RUIMTE ontwikkeling BLINDE VLEK Feedback Niet gekend door anderen VERBORGEN GEBIED Zelfonthulling ONBEKENDE ZELF ‘de schaduw’
De leercyclus van Kolb concrete ervaringen experi- menteren observeren reflecteren theoretiseren
Leerstijlen en de leercyclus concrete ervaringen activist denker observeren reflecteren experi- menteren pragmaticus theoreticus theoretiseren
Activisten er in vliegen graag (en goed) improviseren nieuwe uitdagingen aangaan open, spontaan en snel enthousiast graag experimenteren en leren door doen neiging tot impulsiviteit snel `verveeld` risico: geen beklijvende ‘verankering’ van concrete ervaringen
Denkers moeite met tijdsdruk nemen graag afstand soms een gebrek aan spontaniteit en improvisatievermogen te behoedzaam / blijven hangen in observeren nemen graag afstand bedachtzaam en verdraagzaam voorkeur voor onderzoeken goed in analyseren, afwegen en beschouwen
Theoretici rationeel en logisch denken synthetisch vermogen (samenhang zien) goed in principes, concepten en modellen moeite met emoties, tegenstrijdigheden en ambivalente situaties ‘geven’ zichzelf niet totaal weinig tolerantie voor subjectieve oordelen
Pragmatici gericht op aanpakken en uitproberen focus op: wat levert het op en wat kan ik ermee? snelle vertaling van ideeën en concepten te ongeduldig aversie tegen: dingen afwegen, genuanceerd denken, iets van verschillende kanten bekijken
Kernkwadrant Kernkwaliteit Valkuil Allergie Uitdaging te veel van het goede Valkuil negatief tegenover- gestelde positief Allergie Uitdaging
Kernkwadrant Daadkracht Doordrammen Passiviteit Geduld te veel van het goede Doordrammen negatief tegenover- gestelde positief Passiviteit Geduld Sonia is erg pragmatisch (cfr leerstijl) ingesteld. Snel denken en ideeen uitvoeren (dorpakken / geen woorden mar daden). Wil dat anderen haar ideen overnemen en wordt dan pusherig en drammerig (gaat haar niet snel genoeg). Uitdaging is geduld.
Kernkwadrant Idealistisch Goedgelovig Cynisch Nuchter te veel van het goede Goedgelovig negatief tegenover- gestelde positief Cynisch Nuchter
Kernkwadrant Empathie Sentimenteel Koelheid Beschouwend te veel van het goede Sentimenteel negatief tegenover- gestelde positief Koelheid Beschouwend
Kernkwadrant Zorgvuldig Pietluttig Nalatig Flexibel te veel van het goede Pietluttig negatief tegenover- gestelde positief Nalatig Flexibel
Kernkwaliteiten Positieve eigenschappen die tot je wezenskern behoren Geven een bepaalde ‘kleur’ aan iemand Dat is nou echt typisch ... Mieke Aangeboren en ofwel verder ontwikkelt ofwel verwaarloost! (in potentie aanwezig) Opdracht: Je kwaliteiten leren kennen Een (werk-)omgeving opzoeken/creëren waar je die kan inzetten
Vervorming en valkuil kernkwaliteiten raken soms vervormd effect van opvoeding / socialisatie (afwijzing /aanpassing als overlevingsmechanisme) angst leidt tot ‘maskergedrag’ ontkennen en verdringen (bijv. ik heb niemand nodig) overstemmen (bijv. stoer doen) projecteren op anderen: polarisatie (wij zijn altijd lief en zij zijn altijd agressief)
Uitdaging Positief tegenovergestelde van een valkuil Kan samengaan met de kernkwaliteit: denken in termen van en-en i.pl.v. of-of Balanceren
Allergie Is een ‘te veel’ van de uitdaging Lokt je in je valkuil (uit balans) Zegt evenveel over jou als over die ander
Zelfontwikkeling Het afleren van een ‘te veel’ vraagt meer energie dat het aanleren van een kwaliteit Fixatie op een valkuil leidt eerder tot een negatief zelfbeeld Stappenplan: Je bewust worden van je vervorming en je behoefte aan verandering Aanvaarding dat het zo is / ophouden met energie te stoppen in het verzet Een kernkwaliteit zoeken die in potentie aanwezig is / bijpassende vaardigheden oefenen
Een beroepshouding 2 sleutelbegrippen Consistentie: innerlijke samenhang tussen denken, voelen en doen (zeggen en handelen) Authenticiteit: in overéénstemming met jezelf Het gaat over ‘heel’ zijn en ‘echt’ zijn Het vermogen om te balanceren en om te gaan met dilemma’s
Professionele dilemma’s Tussen ideaal en werkelijkheid Tussen afstandelijkheid en nabijheid Tussen zekerheid en onzekerheid Tussen te veel en te weinig assertiviteit Tussen proces en product