Dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op dinsdag (wordt anders opgegeven)

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
BUREAU VOOR i-COMMERCE
Advertisements

Objectgeoriënteerd Programmeren in C++
The Need for Speed Richard R. Budding.
Risicomanagement en Sociale Technologie
Programmeren en Software Engineering 2
gebouw applicaties binnen een gebouwbesturingssysteem
- Inhoud Artificial Intelligence - Inhoud Wat is AI? OorsprongReasoningLearning • Wat is Artificial Intelligence.
PHP & MYSQL LES 03 PHP & DATABASES. PHP & MYSQL 01 PHP BASICS 02 PHP & FORMULIEREN 03 PHP & DATABASES 04 CMS: BEST PRACTICE.
OGO Markten en sociale organisatievormen voor technologie en innovatie 0A412 1 Markten en sociale organisatievormen voor technologie en innovatie feedback.
Basiscursus Informatica SWI Theoriegedeelte Overzicht en H0 Richard Benjamins.
Kunstmatige intelligentie 2: Agent Systems dr. Rogier van Eijk TouW 13 november 2010.
Simulatie van gedistribueerde voetbalstrategieën Tim Vermeulen Promotor: dr. Katja Verbeeck Copromotoren: ing. Tony Wauters, ing. Koen Vangheluwe, Opdrachtgever:
Auteursomgeving voor Digitale Componenten
Werkcollege Elektrotechniek
Prof.dr.ir. Bart ter Haar Romeny
DB Inleiding Databases Geert-Jan Houben.
1 Orientatie InformatieSystemen K.M.van Hee hgl. architectuur van informatiesystemen dir. Deloitte & Touche Bakkenist TU/e 2001.
Ontwerpen van Informatiesystemen met
Interaction diagrams: Sequence Diagram
The Logic of Adaptive Behavior Knowledge Representation and Algorithms for the Markov Decision Process Framework In First-Order Domains Martijn van Otterlo.
Neurale Netwerken Kunstmatige Intelligentie Rijksuniversiteit Groningen April 2005.
Overzicht samenvatting en discussie hc1 t/m hc4 samenvatting en discussie hc1 t/m hc4 inleiding tot de rest van het vak inleiding tot de rest van het vak.
STRUCTUUR, INVARIANTIE, EN TAAL Johan van Benthem Institute for Logic, Language.
Dr. ir. M. Maris, IIV21 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Dinsdags van 13:00-15:00 uur in zaal P227 Geen Praktikum op vrijdag (staat verkeerd.
Dag van de lokale overheid. March 9th Microsoft Belux Paul Faes Business Development Manager Lokale Overheid.
27 januari 2011.
TUDelft Knowledge Based Systems Group Zuidplantsoen BZ Delft, The Netherlands Caspar Treijtel Multi-agent Stratego.
Promo site ICT haagsehoge school Opleidingen: Informatica Technische informatica Communication & multimedia design Informatiedienstverlening en –management.
Inleiding Kennistechnologie §Hoofdstuk 1: Introductie §Hoofdstuk 2: Kennissystemen in context §Hoofdstuk 3: Kennisacquisitie.
Educational Modelling Language (EML): verdere ontwikkelingen Colin Tattersall, Onderwijstechnologish expertisecentrum.
Applicatiegericht optimaliseren van telecommunicatienetwerken Architectuur Principes voor Programmeerbare Netwerk Optimalisatie Rudolf Strijkers.
Designing Knowledge Systems b Hoofdstuk 11 van Knowledge Engineering and Management. The CommonKADS Methodology. b A.Th. Schreiber, J.M. Akkermans, A.A.Anjewierder,
Informatie systemen en organisatie College 6 (hoofdstuk 5, 15 en 16 Ronald H. Ballou)
Agenda Besturen vraagstuk Besturing vraagstuk Relatie DIV (IM)
Agententechnologie Les 2 dr. Patrick De Causmaecker.
Presentatietitel: aanpassen via Beeld, Koptekst en voettekst 1 Wat denken leerlingen nu ècht? Fokke Hoeksema, Petra Hendrikse en Nellie Verhoef.
Gedrag in organisaties, 10e editie
Dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op vrijdag (staat verkeerd vermeld in de.
Robotica & Systemen Programming the Sun SPOT Digital Signal Processing Algorithms Embedded Control Systems Computational Principles of Mobile Robotics.
Inleiding programmeren in C++ Life Science & Technology Inleiding
10 juni 2002Jos van Peer & Eelco de Graaf Embedded systems.
Informatiesystemen in de Bouw
Geheugen, distributie en netwerken Netwerken: de basis voor distributie van gegevens en taken (processen) –bestaan zo’n 40 jaar, zeer snelle ontwikkeling.
1/1/ /e/e eindhoven university of technology OGO 1.2 project Startbijeenkomst Een microprocessor… …om warm voor te lopen.
Bas Savenije Bibliothecaris van de Universiteit Utrecht Utrecht, 10 juni 2005.
Ondernemendheid Persoonlijke en sociale vaardigheden van de commerciële professional 1.
Inspiratiebijeenkomst Sociale Netwerken Versterken 27 juni 2013.
M A K E Y O U R N E T W O R K S M A R T E R July, Middag programma.
BUREAU VOOR i-COMMERCE Mobiele Marketing (sms, mms, mobiel internet, bluetooth)
Het nieuwe werken Visie Peter Fingar. Het werk verandert: –Meer informatie gericht: gebruiken, verwerken en actie Transactie-informatie Omgevingsinformatie.
Je publiek aan het woord Hoe ga je beleidsmatig om met de stem van je publiek? Workshop - Dag voor Cultuurcommunicatie 13 december Gent.
EML en IMS Learning Design
AI Kaleidoscoop Werkcollege 1: AI Overzicht Radu Serban
1 e-Books & i-Papers Rik Min researcher Centre for Telematics and Information Technology (CTIT) & Faculty of Educational Science and Technology (EDTE)
Minisymposium Labs on Line afsluiting project e-Xperimenteren+ 1 december 2006.
Augmented Reality NIOC 18 april 2009 Mohammed Abdelghany en Adrie van der Padt Hogeschool Rotterdam Opleiding Technische Informatica.
BedrijfsEconomie Opgave 1.13 Kevin Kwee [ ]
HOFAM vak Organisatie & Management les 10. Motivation 2 One secret for success in organizations is motivated and enthusiastic employees The challenge.
Introductie INFBIT01DT Schooljaar
Naar een duurzaam HRM beleid
1 KPN Mobiel – Introductie Repository Object Browser & Designer 10 Designer 10g & Repository Object Browser Maandag 28 februari 2005 Lucas Jellema (AMIS)
UML De Basics en de Use-case Diagrammen. UML Introductie Unified Modeling Language Grafische modelleertaal Waarom UML? - UML wordt gebruikt om de werking.
1 Bart van Muijen – Sales & Operations Manager UPDATE PV.
Het ongemak van autonomie
WirelessCity Ontdek de mogelijkheden van HP Wireless
Overzicht Vooronderzoek Hypothese Onderzoeksvraag Methodologie
Werkwijze Hoe zullen we als groep docenten te werk gaan?
Innovate-IT Enkele toepassingen
Participatory Action Research
Transcript van de presentatie:

dr. ir. M. Maris, MAS1 College Multi-Agent Systemen 2de Semester, Donderdags van 11:00-13:00 uur Geen Praktikum op dinsdag (wordt anders opgegeven)

dr. ir. M. Maris, MAS2 Boek: Michael Wooldridge, "An Introduction to Multiagent Systems", John Wiley and Sons, 256 pages, March ISBN: X. +Handouts over Bayesiaanse netwerken Collegemateriaal

dr. ir. M. Maris, MAS3 hfst 1 t/m 9 en 11 uit het boek en de handouts Bayesiaanse netwerken Tentamenstof

dr. ir. M. Maris, MAS4 9 feb: Introductie (hfst 1 en 2) 16 feb: Reasoning and action. Planning, action selection, STRIPS, Architecturen (hfst 3 & 4 & 5) 13 feb: Multi-agent systems. Interaction, agent frameworks, Communication (hfst 6 & 7 & 8) 2 mrt: Inleiding truth-maintenance methodes Bayesian networks and applications to multi-agents (handouts) 9 mrt: Bayesian networks and applications to multi-agents (handouts). 16 mrt: Collaboration and distribution of tasks (hfst 9) 23 mrt: Voordrachten van studenten Lesrooster

dr. ir. M. Maris, MAS5 Geen praktikum, maar... 1.Themabeschrijving naar aanleiding van een paper over Multi-agent systemen Of 2. Javabots, voetballende robots Alle informatie is te vinden op het blackboard (blackboard.ic.uva.nl) Dit wordt beoordeeld en telt voor 1/4 mee met het eindcijfer voor dit vak !

dr. ir. M. Maris, MAS6 College Multi-agent Systemen (MAS) Inleiding

dr. ir. M. Maris, MAS7 Agenten, wat zijn dat? Intelligente apparaten Robots Verwarming Mobiele telefoons Intelligente software Searchbots Expert systemen Help functies...

dr. ir. M. Maris, MAS8.... zoals in Microsoft Word

dr. ir. M. Maris, MAS9 Basic Agent Types Reactief (reageren alleen op input stimuli) Proactief (hebben internal state) Proactief en Sociaal (kunnen kiezen om te communiceren met andere agenten als ze dat nodig vinden om hun doel(en) te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS10 Reactieve agent AGENT actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS11 Proactieve agent AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS12 Proactieve en sociale agenten (MAS) AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING AGENT planning, reasoning actie output sensor input OMGEVING

dr. ir. M. Maris, MAS13 Omgevingen waarin agenten opereren Statisch versus dynamisch (wereld verandert niet of wel) Discreet versus continu (stapjes of analoog) Toegankelijk versus niet-toegankelijk (agent kan wel of geen akkurate informatie uit de wereld halen) Gesloten versus open (kan niet of wel worden beïnvloed van buiten af) Deterministisch versus niet-deterministisch (alles wel of niet bekend)

dr. ir. M. Maris, MAS14 Hoe programmeren we agenten? Wat hebben we nodig? Probleem / analyse Architectuur Regels en andere “intelligente” methodes “Utility” functies Synthese / simulatie Test

dr. ir. M. Maris, MAS15 Wat voor vormen van samenwerking zijn er? Hoe ontstaat een MAS? Agenten hebben een gemeenschappelijk doel, vanuit de ontwerper / toeschouwer gedefinieerd Een MAS bestaat uit samenwerkende agenten die gezamenlijk een probleem oplossen om het beoogde doel te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS16 Voorbeeld van samenwerkende agenten

dr. ir. M. Maris, MAS17 Pauze

dr. ir. M. Maris, MAS18 Hoe pakken we het probleem aan om een goede MAS organisatie te creëren? Ontleed het probleem in een aantal subproblemen voor agenten met subtaken en relaties met andere agenten (interacties) Probeer functioneel en “object-georienteerd” te denken

dr. ir. M. Maris, MAS19 De functies van een MAS organisatie representationeel –(omgevingsmodel, databases) organisationeel –(planning, task allocation,) conatief –(motivaties, constraints) interactief –(waarnemen, handelen, communiceren) productief –primitieve gedragsfuncties (lopen, e.d.) vegetatief –energiehuishouding

dr. ir. M. Maris, MAS20 Representationeel: Bouw een omgevingsmodel of “wereldmodel”

dr. ir. M. Maris, MAS21 Voorbeeld MAS met wereldmodel: robotvoetbal

dr. ir. M. Maris, MAS22 Centralized versus Distributed systems CentralizedDistributed device Host computer device Host computer device

dr. ir. M. Maris, MAS23 Intelligent Distributed Systems NID Host computer

dr. ir. M. Maris, MAS24 Partial World Models Split up the network and distribute partial world models over several software agents F TS TD T SD1 SD2 S Agent 1 Agent 3Agent 2 Sensor agents: Fusion agents: …. Distributed Perception Network

dr. ir. M. Maris, MAS25 DPN Issues Probability propagation in a DPN Agent network organisation Resource Management Reliability

dr. ir. M. Maris, MAS26 Sensor Networks MICA Motes/Dots / TNOdes Developed by U.C. Berkeley & Crossbow for research They posses a microprocessor, bi- directional radiolink Can be extended with several (MEMS) sensors Distributed operating system, TinyOS

dr. ir. M. Maris, MAS27 Typical sensor network configuration

dr. ir. M. Maris, MAS28 Or for securing an building (compound)

dr. ir. M. Maris, MAS29 Interacties zijn essentieel in MAS Agenten / robots kunnen elkaar helpen Ze kunnen verschillende rollen aannemen De workload kan verdeeld worden Conclicten tussen agenten zijn oplosbaar door interacties Op basis van de karakterstieken van de interacties kunnen we een categorisatie maken van verschillende interacties tussen agenten

dr. ir. M. Maris, MAS30 Types van interacties (overeenkomstige doelen) Onafhankelijk –overeenkomstige doelen, voldoende middelen en capaciteiten (doelman) Simpele samenwerking –overeenkomstige doelen, voldoende middelen, onvoldoende capaciteiten (passen) Obstructie –overeenkomstige doelen, onvoldoende middelen, voldoende capaciteiten (overtreding -> rode kaart) Coordinated collaboration –overeenkomstige doelen, onvoldoende middelen, onvoldoende capaciteiten (tegendoelpunt)

dr. ir. M. Maris, MAS31 Individuele competitie, voor de individuele utility Collectieve competitie (tussen MAS) Individueel conflict, over resources Collectief conflict, over resources (tussen MAS) Conflicten in MAS

dr. ir. M. Maris, MAS32 Samenvattend MAS worden gebruikt om complexe problemem op te lossen Het probleem is over een aantal agenten verdeeld De agenten communiceren om het doel te bereiken

dr. ir. M. Maris, MAS33 Volgende week Reasoning and action in MAS