Open Dag op Locatie Fonologie Wat onderzoekt een fonoloog? Voorbeeld: hoe leert een kind de lettergreepstructuur van zijn taal? Dicky Gilbers

Definitie Fonologie Fonologie is de tak van taalwetenschap die zich bezighoudt met de functie en organisatie van klanken in klanksystemen

Taken fonoloog welke klanken komen er in de taal voor?

Medeklinkers                              bilabial labiodental dental alveolar postalveolar retroflex palatal velar uvular pharyngeal glottal plosive              nasal        trill    tap or flap   fricative                       lateral fricative   approximant (w)      lateral approximant    

Taken fonoloog welke klanken komen er in de taal voor? vb. Nederlands kent geen interdentalen

Taken fonoloog welke klanken komen er in de taal voor? welke klankverschillen hebben een woordonderscheidende functie in de taal? fonemen allofonen vb. Russisch: pal : paal Japans: las : ras

Taken fonoloog welke klanksegmenten heeft de taal? welke klankverschillen hebben een woordonderscheidende functie in de taal? fonemen allofonen vb. Russisch: pal : paal Japans: las : ras Nederlands: head [] : had []

Taken fonoloog welke klanksegmenten heeft de taal? welke klankverschillen hebben een woordonderscheidende functie in de taal? wat zijn mogelijke combinaties van klanken in de taal? Brvar, Ndour, Nkomo

Taken fonoloog welke klanksegmenten heeft de taal? welke klankverschillen hebben een woordonderscheidende functie in de taal? wat zijn mogelijke combinaties van klanken in de taal? welke regelmatigheden doen zich voor? vb. ‘my dog was killed by a car’ Q65 1966 vb. ‘this is my life of sadness, this is the life I live’ Q65 1966

Eenvoudig Lettergreepmodel rijm onset kern coda

Eenvoudig Lettergreepmodel rijm onset kern coda b  l

Uitgewerkt Lettergreepmodel syllabe onset rhyme margin nucleus pre-m. m.core satellite peak satellite coda app. Nederlands: peak alleen klinkers; margin core en coda alles behalve klinkers Satellites: alleen sonorante medeklinkers; extra-syllabische posities: s, t (p, k)

Minimale Lettergreep syllabe rhyme nucleus peak

Optimale Lettergreep syllabe onset rhyme margin nucleus m.core peak (1;2)

CVC-Lettergreep syllabe onset rhyme margin nucleus m.core peak coda Lettergreepmodel voor veel talen

Satellietposities syllabe onset rhyme margin nucleus m.core satellite peak satellite coda b r a n d

Sonoriteitshiërarchie Echte medeklinkers: obstruent /p,t,k../ /f,s,x../ Sonorante medeklinkers: nasaal /n,m../ liquid /l,r../ glijder /j,w../ klinker /i,u../ Echte klinkers: /a/ Zitten een beetje tussen klinkers en medeklinkers in

Model Nederlandse Lettergreep syllabe onset rhyme margin nucleus pre-m. m.core satellite peak satellite coda app. b l o k k n a p s t oe p s t r a n d

Stadium Steven (1;3) syllabe onset rhyme margin nucleus (pre-m) m.core (satellite) peak (satellite) (coda) (app) b a l

Data Steven syllabe onset rhyme margin nucleus m.core peak b a (l) (1;3)

Data Steven syllabe onset rhyme margin nucleus (1;9) (pre-m) m.core (satellite) peak (satellite) coda ( app) k (l) o k b (r) oo d (s) t oe l (s) ch aa p (1;9)

Data Steven syllabe onset rhyme margin nucleus (1;9) m.core peak coda k (l) o k b (r) oo d (s) t oe l (s) ch aa p (1;9)

Data Steven syllabe onset rhyme (2;1) margin nucleus pre-m. m.core satellite peak satellite coda app. s t r a n d (2;1)

zeg eens “Steven” (2;1)

Positionele gemarkeerdheid en segmentele gemarkeerdheid (2;2) /l/  [w] in margin core (3;10) /l/  [w] in coda