CHEMISCHE ZINTUIGEN NEUROBIOFYSICA Dr. J.A.M. van Gisbergen
REUK
OVERZICHT REUKSYSTEEM
REUK RECEPTORCELLEN receptormoleculen zijn complexe eiwitten in membraan van de ciliën complexe biochemische cascade leidt tot depolarisatie elke receptorcel bevat slechts één type receptor
elke receptorcel bevat slechts één type receptor REUK RECEPTORCELLEN elke receptorcel bevat slechts één type receptor
RECEPTOR POTENTIAAL
SPECIFICITEIT RECEPTORCELLEN receptorcellen zijn niet zeer specifiek: elke geurstof activeert meerdere receptorcellen
BULBUS OLFACTORIUS identieke receptorcellen op verschillende plaatsen in neusslijmvlies convergeren naar één enkele glomerulus synapteren daar op 2e orde neuron chemotopische kaart: naburige glomeruli verwerken chemisch verwante geurstoffen laterale inhibitie tussen glomeruli verscherpt signaal verschillen
LATERALE INHIBITIE IN BULBUS OLFACTORIUS laterale inhibitie (rode cellen): verwijdert het gemeenschappelijke in beide signalen geeft opscherping van verschillen
EFFECT LATERALE INHIBITIE opscherping in bulbus olfactorius soortgelijk effect in visueel systeem
CHEMOTOPISCHE KAART IN BULBUS
PROBLEEM VAN REUKCODERING elke receptor reageert op meerdere moleculen dus activiteit van individuele receptoren zegt weinig patroon van activiteit van alle receptoren is uniek hoe kunnen de hersenen het patroon van actieve receptoren bepalen? o combinatie codering (geen labeled lines) o cortex heeft neuronen die vuren als bepaalde receptor combinaties actief zijn bbbb
COMBINATIE DETECTOREN CORTEX coding strategy used by the cortex: ”I am seeing activity in positions 1, 15, and 54 of the olfactory bulb, which corresponds to odorant receptors 1, 15, and 54, so that must be jasmine”
COÏNCIDENTIE DETECTIE odoranten receptoren bulbus olfactorius coïncidentie neuronen
SMAAK
OVERZICHT SMAAKSYSTEEM meerdere afferente zenuwen projecteren naar nucleus solitarius in hersenstam via VPM nucleus in thalamus naar corticale gebieden
SMAAKRECEPTOREN 5 submodaliteiten van smaak: • zuur • zout • bitter • zoet • umami (aminozuren, vleessmaak) elke submodaliteit wordt gecodeerd in labeled line code: • alle stoffen die de zoetreceptoren activeren smaken zoet • bij het tot stand komen van de zoetsmaak spelen andere receptoren géén rol
RECEPTOR STRUCTUUR
CODERING BITTERSMAAK
THE END