Pathfinder opnames: wolken (waterijskristallen) op 10-15 km hoogte zien er blauw uit, tegen een donkerder achtergrond. Zonsondergang toont verstrooiing in de dampkring.
Stofstormen Enorme stofstormen kunnen de planeet voor maanden aan het gezicht onttrekken. Stofstormen zien er net zo uit als op de aarde. Canarische eilanden 2000
“Face on Mars”
Duinen op Mars Duinen komen veel voor rond de zuidpool. Deze worden barganen genoemd.
Nieuws van Mars: Veranderende duinen NASA: 20 sept 2005
De Gasreuzen Jupiter Saturnus Uranus Neptunus
Een vergelijking: Aarde Jupiter Saturnus Uranus Neptunus Straal 1.000 11.209 9.449 4.007 3.883 Massa 317.710 95.162 14.535 17.141 Afstand Zon 5.203 9.555 19.218 30.110 Rotatieperiode 23.93h 9.92h 10.65h 17.24h 16.11h Jaar 365.3d 11.85j 29.42j 83.74j 163.72j Atmosfeer N2,O2 H, He
Vergelijking met Aarde Groter Zwaarder Snellere rotatie Geen vast oppervlak Jupiter, Saturnus: Bestaand uit H, He: vergelijkbaar met Zon. Uranus, Neptunus (Pluto): ‘IJs’
Inwendige van de reuzenplaneten Opbouw een gevolg aanwezige materialen en omstandigheden bij vorming Alle vier de planeten hebben waarschijnlijk rotsige kern. Daaromheen ‘ijs’ (water, ammoniak, methaan) Buitenlaag H, He, met H in metaalvorm
Opbouw van de reuzen
Metallisch Waterstof Ontstaat bij grote druk en lage temperatuur
Verschil tussen de planeten
Bron van hitte in de planeten Buitenplaneten produceren meer hitte dan ze ontvangen van de Zon Gravitatie-energie door contractie van de planeet: wegstralen van interne energie Kelvin-Helmholtz mechanisme
Kelvin-Helmholtz tijdschaal Interne energie van een planeet: U = G M2 / R Snelheid van uitstraling: lichtkracht L Typische tijdschaal: τkh = U/L = GM2/RL Dit levert voor Jupiter nog steeds genoeg energie op.
Interne energie bronnen Voor Saturnus is nog een extra bron nodig Waarschijnlijk is dit de differentiatie van H en He. Helium ‘regent’ uit het metallisch H. Deze fase is in Saturnus nog aan de gang.
De atmosferen van de planeten Het uiterlijk van de planeten wordt vormgegeven door de snelle rotatie en sterke winden.
Hadley cellen Door rotatie ontstaan kleine Hadley cellen.
Atmosfeer opbouw Jupiter en Saturnus
De Atmosfeer van Jupiter
Stormen op Jupiter en co.
Windsnelheden op de planeten
Opbouw van de windzones
De Grote Rode vlek Storm systeem dat al minimaal 150 jaar bestaat.
Uranus is een speciaal geval