Ouderavond Radboud Universiteit 30 januari 2014 U als studiekeuze-coach Rachèl Wannet Ilse van Manen

Studiekeuze: media Ouders spelen een grotere rol bij de studiekeuze van hun kind dan ze zelf denken. (Brabants Dagblad, 10 jan. 2012) Het wordt steeds duurder om te switchen van studie waardoor het maken van een weldoordachte keuze nog belangrijker is geworden (LSVb, 09 sept. 2012) Zeker driekwart van de universitaire opleidingen stuurt studenten weg als zij in het eerste jaar onvoldoende presteren. (NRC, 25 sept. 2012) Jaarlijks stopt een derde van de studenten in het eerste jaar met de studie, of switcht naar een andere studie. (Eén vandaag, 15-01-2013) Van de studenten die stoppen met hun opleiding geeft 50 procent aan dat dit komt door een verkeerde studiekeuze. Het Research Centrum Onderwijs en Arbeidsmarkt heeft onderzocht dat studenten die uitvallen, herstarten en vertragen de maatschappij bijna 6 miljard euro kosten. (ING, 18-11-2013) Andere kopjes: Slechte student volgend jaar ook in tweede jaar weggestuurd 22-06-2013 Elsevier Studenten universiteit halen steeds sneller hun bachelor Nrc 03-04-2013 Het keuzeproces moet integraler aangepakt worden. Onderzoek Laks 18-04-2013 Ouder als coach bij studiekeuze (de Gelderlander 26 okt. 2012) Studeren nu het nog kan, dat is het motto. (NRC, 12 aug. 2013) Het aantal vacatures voor hoger opgeleiden is in het derde kwartaal acht procent hoger uitgekomen dan een jaar eerder. (NRC 20 november 2013)

De juiste studiekeuze Oriënteren Studievoorlichting op school Informatie via internet Brochures Verkennen Voorlichtingsdag Studiebeurs Verdiepen Proefstuderen Nijmeegse tweedaagse Knoop doorhakken Dagje meelopen Roos: In welke fase denk jij achteraf dat ouders het best kunnen helpen? Judith: Hoe heb jij David in de geholpen? Open dagen, studiekeuze 1,2,3 -Zorg dat je alle bezwaren/bedenkingen die je hebt vóór de ‘knoop-doorhak-fase’ hebt aangegeven!

Valkuilen bij studiekeuze Haastige spoed Te smalle basis De perfecte studie Vanzelfsprekendheden Geld en Macht Valkuilen voor ouders: Ouder: Roos: Zijn er valkuilen waar jouw ouders invloed op hebben gehad? (valkuilen laatste twee)

Studiekeuze: de ouders ‘Eigenlijk heeft ze geen idee. De ene dag wordt het Diergeneeskunde, de andere dag toch maar Engels. We houden ons hart vast volgend jaar...’ Gerard (51), vader van eindexamenkandidate Sarah (18) ‘Hij laat niets los over zijn interesses en zijn toekomstbeeld. ‘Komt wel goed’ is het enige wat we over zijn studiekeuze te horen krijgen.’ Yvonne (45), moeder van Camiel (19) ‘Ik heb zelf niet gestudeerd, en heb het idee dat ik mijn dochter daardoor bijna niet kan helpen met haar keuze.’ Martine (42, moeder van Nikki (17). ‘Er is tegenwoordig zoveel keuze. Ik zie door de bomen het bos niet meer. Hoe moet ik mijn dochter nog zinnig advies geven?’ Bart (54), vader van Chantal (18) Ouder: Opmerking 3: Het gaat niet zozeer om feitenkennis die u moet hebben, vroeger waren veel dingen toch anders geregeld, en het is belangrijk dat u uw kind begeleidt en motiveert om zélf actuele informatie te verzamelen.

Studiekeuze: de wetenschap 40% van de eerstejaars studenten heeft niet goed nagedacht over de keuze voor een opleiding (Elsevier, 2012) Studie sluit niet aan bij interesses Studie past niet bij toekomstbeeld Hoe is dit mogelijk? Te weinig of te laat georiënteerd Te veel laten leiden door baanperspectief, toekomstig salaris en maatschappelijk aanzien (Elsevier, 2012) Geen nieuwere uitspraken te vinden. Wel is er tgv de recessie steeds meer een trend dat scholieren bij hun studiekeuze ook kijken naar beroepsperspectief.

Sociaal-emotionele ontwikkeling Puber Thuis School Peers Overig FASE 1 (10-14 jaar) Maken zich los van ouders Gaan nieuwe emotionele bindingen aan met leeftijdsgenoten Impulsief, emotioneel, gevoelig voor groepsdruk FASE 2 (14-16 jaar) Ontwikkelen een eigen ‘ik’ Durven steeds meer af te wijken Experimenteer- en risicogedrag, stemmingswisselingen FASE 3 (16-22 jaar) Krijgen eigen identiteit Stellen zich verantwoordelijker op Zelfbewust, zelfreflectief, soms nog onvolwassen In een zomervakantie maakt de donald duck plaats voor de Tina, is Chipz opeens stom, kan de lego de kast in en is er opeens veel minder behoefte aan lichamelijk contact (knuffelen). Voortaan varen jongeren op een nieuw kompas  hun leeftijdsgenoten en vrienden. Drama queens and kings (heftige emoties rondom triviale kwesties), eigen stijl creeeren, tussen volwassenheid door soms ook nog even puber.

Kiezen is moeilijk zonder keuzekwab

Het puberbrein Hersenen nog niet volgroeid: Geen helikopterview Heftige emoties Kicks Niet bemoederen, maar alleen overzicht houden door veel te communiceren. Regelzaken en keuzes maken moet uw kind uiteindelijk zelf dóen, en hij/zij moet wel ervaren hoe het is om die verantwoordelijkheden te dragen. (bron: Puberbrein binnenstebuiten)

Roos: Hoe kijk jij terug op je studiekeuze nu je drie jaar verder bent Roos: Hoe kijk jij terug op je studiekeuze nu je drie jaar verder bent? Herken jij iets uit wat ik net heb verteld? 10

Belangrijker dan gedacht Vraag: Wie waren voor jou de belangrijkste adviseurs bij het maken van je studiekeuze? Antwoord: 60% ouders (!!!) 23% vrienden en vriendinnen 24% iemand die in het vakgebied studeert 20% iemand die in het vakgebied werkt 16% schooldecaan / schooldocent (5142 eerstejaars studenten) Instroommonitor 2013 Forum/zaal vragen wat zij denken: Meest invloed op studiekeuze: Vrienden/directe omgeving of ouders? Roos: ouders Ouder: hele omgeving Toelichten: Soms praat een kind gewoon liever met iemand anders dan zijn ouders, ga dan in ieder geval na of ze wel íemand hebben om mee te praten, en onthou vooral dat alles wat je als ouder zegt toch wel blijft hangen, ookal heb je geen uitgebreid gesprek.

Gerard (51), vader van eindexamenkandidate Sarah (18) Begeleidingsstijlen ‘Eigenlijk heeft ze geen idee. De ene dag wordt het Diergeneeskunde, de andere dag toch maar Engels. We houden ons hart vast volgend jaar...’ Gerard (51), vader van eindexamenkandidate Sarah (18) Faciliteren: opties aandragen, het kind inschrijven voor open dagen van bepaalde universiteiten, studies voorstellen.  Dat moet het kind zélf doen, als u de keuzes aandraagt beperkt dat het gezichtsveld van uw kind tot dingen die ú bij uw kind vind passen. Probeer het kind te sturen om zelf dit proces in te gaan en actief opties en activiteiten te zoeken. Sturen Stimuleren

Loslaten Negeren Begeleidingsstijlen ‘Hij laat niets los over zijn interesses en zijn toekomstbeeld. ‘Komt wel goed’ is het enige wat we over zijn studiekeuze te horen krijgen.’ Yvonne (45), moeder van Camiel (19) Loslaten Negeren

Martine (42), moeder van Nikki (17). Begeleidingsstijlen Ik heb zelf niet gestudeerd, en heb het idee dat ik mijn dochter daardoor bijna niet kan helpen met haar keuze.’ Martine (42), moeder van Nikki (17). Moet u voor alles open staan? Er zijn toch ook dingen die u mag verbieden? Probeer toch in eerste instantie altijd een waardeoordeel te vermijden! Geef aan dat u verrast bent door een keuze of voorstel en vraag dan verder, en hou hierbij in het achterhoofd dat de informatie die u heeft misschien inmiddels incorrect is of van een andere bron komt dan de informatie die uw kind heeft gekregen. Zeg bijvoorbeeld: ‘Goh, dat had ik niet verwacht van je, hoe ben je op dat idee gekomen?’ Of: ‘Kun je me wat meer vertellen over die studie? Daar heb ik nog niet zoveel over gehoord.’ Zo laat u uw kind ook zijn argumenten nog eens goed overdenken, doordat hij deze over moet brengen naar u. Open staan Beoordelen

Opdragen Coachen Begeleidingsstijlen ‘Er is tegenwoordig zoveel keuze. Ik zie door de bomen het bos niet meer. Hoe moet ik mijn dochter nog zinnig advies geven?’ Bart (54), vader van Chantal (18) Roos: Jouw ouders zijn gescheiden, zag je ook een verschil in de manier waarop zij jou bij je studiekeuze begeleidden? Broodje Hamburger: Probeer zelfreflectie van uw kind te motiveren door feedback te geven op de dingen die ze vertelt. Probeer zoveel mogelijk positief te beginnen (wat goed dat je er weer mee bezig bent geweest!) spreek eventuele kritische gedachten uit (weet je wel zeker dat dit bij je past?), en sluit altijd weer af met een positieve opmerking! (ik vind het wel heel slim dat je zo breed zoekt!), Opdragen Coachen

Gesprekstechnieken Hoe ontdek je de interesses van je kind? LSD: luisteren, samenvatten en doorvragen Praat in een informele setting Maak samen een studiekeuzetest Stel interessevragen Ben je een generalist of een specialist? Waar word je enthousiast van? Ben je een mensenmens, dingenmens of informatiemens? Ouder: Hoe pakt u dat aan? Roos: Wat vond jij fijne momenten om het over je keuzes te hebben?

Hulpmiddel: Expliciteer! Geneeskunde Psychologie Rechten Hulpmiddel: Expliciteer! Zet de studies horizontaal. Zet de criteria verticaal. Scoor de studies op elk criterium. Inhoud vakken Sfeer Onderwijsvorm Arbeidsmarktperspectief

Hulpmiddel: Expliciteer! Geneeskunde Psychologie Rechten Hulpmiddel: Expliciteer! Zet de studies horizontaal. Zet de criteria verticaal. Scoor de studies op elk criterium. Geef de criteria een weegfactor. En rekenen maar.. 8 7 5 6 9 4 ` Inhoud vakken Sfeer Onderwijsvorm Arbeidsmarktperspectief

Hulpmiddel: Expliciteer! Geneeskunde Psychologie Rechten Hulpmiddel: Expliciteer! Zet de studies horizontaal. Zet de criteria verticaal. Scoor de studies op elk criterium. Geef de criteria een weegfactor. En rekenen maar.. 32 28 20 12 16 18 27 7 ` Inhoud vakken Sfeer Onderwijsvorm Arbeidsmarktperspectief Roos: Heb jij ook ooit zo’n hulpmiddel gebruikt?

Rationaliseer niet te veel!

Laat de keuze aan uw kind! Soms sta je als ouder niet achter de keuze die je kind maakt, maar het allerbelangrijkste is dat uw kind achter de keuze staat die hij/zij maakt. Laat de keuze aan uw kind!

Begin op tijd! Welke klas zitten de kinderen van de ouders die komen??

Ga (samen) kijken!

Meer informatie? www.ru.nl/ouders www.studereninnijmegen.nl Boekje ‘Studeren in Nijmegen, antwoorden voor ouders’ Nieuwsbrief voor ouders

Bedankt voor de aandacht! Vragen?