Internationalehandelstheorie Wederzijds of eenzijdig voordeel ? Mercantilisme : noodzakelijk één verliezer (internationale handel is “zero sum game”) Handelsliberalisme : geen verliezer geen verliezer mogelijk (handelsbalansevenwicht) handelsvoordeel geen monetair voordeel
Regionale aandelen in de wereldimport (1950-2000)
Regionale aandelen in de wereldexport (1950-2000)
Internationalehandelstheorie Welk wederzijds voordeel ? Specialisatievoordeel : internationale handel productie consumptie Concurrentie-effect (betere werking van de economie)
Internationalehandelstheorie Specialisatie ? comparatief voordeel schaalvoordelen
Internationalehandelstheorie Comparatief voordeel Principe (Ricardo) : specialisatie obv verschillen tussen landen Determinanten: factorbeschikbaarheden (Heckscher-Ohlinmodel) Technologie
Internationalehandelstheorie Schaalvoordelen inter-industriespecialisatie intra-industriespecialisatie : specialisatie in varianten van eenzelfde product ( types auto’s)
Internationalehandelstheorie Concurrentie-effect : internationale handel = meer concurrentie (“reciprocal dumping”) Wanneer bedrijven gaan intreden in elkaars markt (cfr. Eenheidsakte)
Comparatief voordeel Arbeidskosten (aantal uren arbeid per eenheid) Arbeidskosten (aantal uren arbeid per eenheid) Binnenlandse ruilverhouding (hoeveelheid stof per eenheid wijn) Wijn Textiel Portugal Axp (80) Amp (90) Engeland Axe (120) Ame (100) Axe/Ame (120/100) Axp/Amp (80/90)
Comparatief voordeel Portugal : lage kost van wijn in termen van stof; Engeland : hoge kost (Axp/Amp < Axe/Ame : 80/90 < 120/100) Portugal comparatief voordeel in wijn Bij internationale handel : Portugal specialiseert in wijn Engeland specialiseert in stof
Comparatief voordeel : welvaartseffect (voorbeeld) Arbeidskost consumptie 1 eenheid wijn & 1 eenheid stof (ruilvoet 1W=1S) Voordeel Portugal = 10 uur Voordeel Engeland = 20 uur
Comparatief voordeel : welvaartseffecten Evenwicht in de gesloten economie : productie=consumptie Evenwicht in de open economie : productie langs PMC consumptie langs de ruilrechte door P
Comparatief voordeel : welvaartseffecten (grafisch) Evenwicht in de gesloten economie
Comparatief voordeel : welvaartseffecten Evenwicht in de open economie
Comparatief voordeel : kenmerken Volledige specialisatie product waarin comparatief voordeel Voordeel = specialisatievoordeel geldt reeds bij handelsbalansevenwicht Handelsvoordeel is wederzijds; Stimulans tot ruil & specialisatie groter naarmate de landen meer van elkaar verschillen
Volledige specialisatie
Volledige specialisatie
Handelsvoordeel bij handelsbalansevenwicht
Wederzijds handelsvoordeel
Meer handel tussen landen die van elkaar verschillen
Meer handel tussen landen die van elkaar verschillen
Comparatief voordeel : gevolgen internationale betrekkingen Elke twee landen waarvan de ruilvoet in autarkie verschilt, hebben belang bij specialisatie ; Specialisatie volgens comparatief voordeel = specialisatie in de producten die men relatief het meest efficiënt (minst inefficiënt) produceert; Internationale ruil creëert positieve afhankelijkheid : “vrede door vrijhandel”
Comparatief voordeel : hoe robuust ? 2 landen, 2 goederen in reële termen Meer dan 2 goederen ? Meer dan 2 landen ? In monetaire termen ?
Comparatief voordeel in monetaire economie Monetaire economie : competitiviteit is belangrijk Productiekosten : Pxp = Axp * wp Pmp = Amp * wp Pxe = Axe * we * e Pme = Ame * we * e e = esc / £
Comparatief voordeel in monetaire economie Portugal exporteert x (wijn) als : Pxp = Axp * wp < Pxe = Axe * (we*e) wp/(we*e) < Axe/Axp Engeland exporteert m (stof) als : Pmp = Amp * wp > Pme = Ame * (we*e) wp/(we*e) > Ame/Amp Portugal exporteert x en Engeland exporteert m als : Ame/Amp < wp/(we*e) < Axe/Axp
Comparatief voordeel in monetaire economie Comparatief voordeel = competitief voordeel Enig mogelijk evenwicht naast autarkie; Aanpassingen via : Nominale lonen Wisselkoers Voorbeeld : wp =10 esc; we = 1£ ; e = 10 esc /£
Comparatief voordeel : meer dan 2 goederen ? Arbeidskosten per eenheid product A B C D E F G H I J Portugal 10 Engeland 20 18 16 14 12 8 6 4 2